Karaciç nasıl yargılanacak?

Bosna-Hersek'teki iç savaş sırasında Sırpların lideri olan Radovan Karaciç, kendisini destekleyen eski Yugoslavya ve Sırbistan Devlet Başkanı Slobodan Miloşeviç gibi, Hollanda'nın Lahey kentine bağlı Scheveningen liman kentindeki özel BM cezaevine konuldu.

Karaciç (63), eski Yugoslavya için Lahey'de kurulan Savaş Suçları Mahkemesi'nin 84 hücreli Scheveningen cezaevinde, 37 tutukluyla beraber kalacak. Karaçic'in avukatları bugün yaptığı açıklamada, eski Sırp liderin Lahey'deki mahkemeye sevk edilmemesi için herhangi bir itiraz başvurusunda bulunmadıklarını belirtti. Avukat Svetozar Vujacic, "bu sayede müvekkilimizin ailesiyle Belgrad'da daha uzun zaman geçirebilme imkânı oldu" diye konuştu.

Karaciç’in yakalanmasıyla ilgili diğer bir açıklama da eski Yugoslavya için kurulan BM Savaş Suçları Mahkemesi’nden geldi. Başsavcı Serge Brammertz düzenlediği basın toplantısında Karaciç’in yakalanmasında Belgrad’ın BM Savaş Suçları Mahkemesi ile yaptığı işbirliğini övdü. Belçikalı Başsavcı Brammertz, yargılamanın mümkün olan en kısa sürede başlaması için elerinden geleni yapacaklarını ancak başlangıç için kesin bir tarih vermeyeceğini söyledi.

Belgrad sokakları savaş alanına döndü

Karaciç'in Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesi'ne sevk edilmesinden bir gece önceyse Belgrad sokakları, Karaciç yandaşlarının protesto gösterilerine sahne oldu. Eski Bosnalı Sırp liderin Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesi'ne sevk edilmesini protesto eden yaklaşık 150 bin Sırp milliyetçi, Belgrad sokaklarını savaş alanına çevirdi. Göstericiler, Karaciç'in Lahey'e sevk edilmesini, “vatana ihanet” olarak tanımladı ve intikam yeminleri etti. Yandaşları, "Bu bir yargılama değil, adeta bir engizisyon mahkemesi" şeklinde sloganlar attı.

Gösterilere Sırp Radikal Partisi damgası

Göstericiler aşırı milliyetçi Sırp Radikal Partisi önderliğinde düzenlendi. Sırp Radikal Partisi lideri Tomislav Nikoliç Belgrad Cumhuriyet Meydanında yandaşlarına seslendi. Nikoliç konuşmasına „Meydanlarda ya da Parlamentoda artık tek gündem maddesi var. Sırbistan'nın yegâne gündem maddesi Karaciç'dir.“ diye başladı.

Yüzlerce gösterici şehir merkezinde polisle çatışırken, çıkan olaylarda 27 polis ve 21 eylemci ve 2 gazeteci yaralandı. Sırbistan medyası olaylar sırasında çok sayıda göstericinin tutuklandığını duyurdu. Dün akşamki olaylardan sonra güne sakin başlayan Belgrad'da, gazeteler olayları “Belgrad'da Kaos”, “Milliyetçiler Sokaklarda” manşetleriyle verdi.

Sırp gazeteci Dajan Anastassijevic milliyetçileri Karaciç'i bahane ederek pozisyonlarını güçlendirmeye çalışmakla suçladı. Anastassijevic, "Destekçileri partiyi bırakıyor, çaresiz durumdalar. Öfkelerini ve umutsuzluklarını kampanyalarını hızlandırarak gösteriyorlar, Karaciç´i tekrar önemli bir hale gelebilmek amacıyla son çare olarak kullanmaya çalışıyorlar" diye konuştu.

Karaciç'e yönelik suçlamalar

Lahey'deki savaş suçları mahkemesine teslim edilen Bosnalı Sırpların eski lideri Radovan Karaciç hakkında 11 ayrı suç bulunuyor. Karaciç'in yargılanacağı suçlar şöyle sıralanıyor:

-Srebrenica ile Bosna'nın diğer yerlerinde soykırım.

-Srebrenica ile Bosna'nın diğer yerlerinde soykırım suçuna iştirak.

-İnsanlığa karşı işlenen toplu imha suçu.

-İnsanlığa karşı işlenen cinayet suçu.

-Savaş yasaları veya geleneklerini ihlal ederek cinayet işlemek.

-Cenevre Sözleşmelerinin savaşla ilgili maddelerini ihlal ederek kasıtlı adam öldürme.

-Zulmetme.

-Sınır dışı etme ve diğer insanlık dışı eylemlerde bulunmakla ilgili iki suç.

-Siviller üzerinde terör uygulama.

-Rehin alma.

Karaciç'i neler bekliyor?

Lahey’deki Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesi, başta soykırım ve insanlığa karşı olmak üzere 11 ayrı suçla itham edilen Karaciç’in mahkemedeki ilk ifadesinin Perşembe günü alınacağını duyurdu. 63 yaşındaki eski Bosnalı Sırp lider Karaciç, akşam saatlerinde ilk kez mahkeme heyetinin önüne çıkarılacak. Bu sorgulamada, Karaciç’e hakkındaki suçlamalar okunacak ve sanığa bu suçlamaları kabul edip etmediği sorulacak. Ancak eski Sırp liderin yargılanmasına birkaç aydan önce başlanamayacağı belirtiliyor. Zira Karaciç’in kendisine yöneltilen suçlara cevap vermesi için 30 gün süresi bulunuyor.

İhtimal verilmese de Karaciç’in kendisine yöneltilen 11 ayrı suçun tamamını kabul etmesi durumunda bir yargılama sürecine ihtiyaç duyulmadan, karar için bir tarih belirlenecek ve heyet Karaciç’e yönelik cezasını o tarihte açıklayacak.

Ancak eski Bosnalı Sırp liderin beklendiği gibi aleyhindeki suçlamaları reddetmesi durumunda Karaciç’in sağlık açısından yargılama sürecine mani herhangi bir durumu olup olmadığı belirlenecek. Bundan sonraysa yargılama sürecine hazırlık aşaması başlayacak. Karaciç hakkındaki iddianame tamamlana kadar, savunmanın tüm delileri ortaya koyması gerekecek.

Ömür boyu hapis cezası mümkün

Karaciç hakkındaki gerçek yargılama süreci iddia makamı ve savunmanın mevcut deliler ışığında yapacakları giriş beyanıyla başlayacak. Bosnalı Sırp lider Radovan Karaciç kendisini destekleyen eski Yugoslavya ve Sırbistan Devlet Başkanı Slobodan Miloşeviç gibi mahkemede savunmasını kendisinin yapacağını açıkladı. Hem iddia hem de savunmanın mahkeme önünde tanık çağırma ve karşılıklı olarak tanıkları sorgulama hakkı bulunuyor. Karaciç, yargılama sonunda ömür boyu hapis cezasına çarptırılabilir.