د جزا نړيوالې محکمې ولې د امريکا پر ضد څېړنه ودروله؟
۱۴۰۰ آذر ۱۶, سهشنبه
د بشري حقونو ډلو د جزا د نړيوالې محکمې د څارنوال کريم خان د سپتمبر مياشتې پر دغې پرېکړې نيوکه کړې چې د امريکايي ځواکونو په هکله د پلټنې «لومړيتوب راکموي» او پر ځای يې د افغانستان پر نويو واکمنانو او ورسره رقيبې د داعش خراسان پر ډلې تمرکز وکړي.
خان د دغې محکمې د غړو هېوادونو په يوه غونډه کې په هاګ کې وويل: «ما خپله پرېکړه د هغو شواهدو پر بنا وکړه چې تر ټولو سخت جنايتونه هم د شدت، کچې او دوام له مخې ښايي د اسلامي دولت خراسان نومې ډلې او همداراز طالبانو له خوا شوي وي.»
دغه بريتانوي څارنوال دا هم وويل چې «زه به دغو ته لومړيتوب ورکړم، ما له قاضيانو د اجازې هيله کړې څو دغه پلټنې شروع کړم.»
په افغانستان کې د متحده آيالاتو د جرمونو په هکله پلټنې واشنګټن په غوسه کړې وو. له دې کبله د ولسمشر دونالد ترمپ ادارې د جزا د نړيوالې محکمې پر پخوانۍ څارنوالې فاطو بنسوده، بنديزونه لګولي ول. د نړۍ يوازینۍ دايمي د جنګي جنايتونو محکمې په افغانستان کې په ۲۰۰۶ کال کې يوه لومړنۍ پلټنه پيل کړه او بنسوده له قاضيانو څخه د بشپړو تحقيقاتو اجازه په ۲۰۱۷ کال کې وغوښتله.
بنسوده وويل چې «منطًقي» شک موجود وو چې هم طالبانو او هم د متحده آيالاتو ځواکونو او سي آی اې په بهر کې په پټو زندانونو کې جنګي جنايتونه تر سره کړي دي.
په اوس وخت کې راپرځېدلي افغان حکومت د ۲۰۲۰ کال په پيل کې له يادې محکمې غوښتنه وکړه چې پلټنې وځنډوي ځکه چې خپله يې په افغانستان کې د جنګي جنایتونو په هکله پلټنه کوله. بريتانوي څارنوال په دې ترڅ کې ويلي چې په سوډان کې د يوې کودتا له کبله پلټنې يو څه ځنډېدلې دي، خو دی او ټيم يې انتتظار لري چې د جنګي جنايتونو په هکله پلټنې به ډېر ژر بېرته پيل شي.