آیا کشورهای منطقه با ‌سیاست ‌آمریکا در قبال ایران همراه خواهند شد؟

گفتگو با مهرزاد بروجردی استاد علوم سیاسی در واشنگتن.

دویچه وله: فکر می‌کنید تلاش‌های خانم کلینتون برای جلب نظر کشورهای عربی برای تحت فشار قرار دادن ایران تا چه اندازه موفقیت آمیز باشد؟

مهرزاد بروجردی:

من فکر نمی‌کنم ایشان موفق به جلب نظر کشورهای منطقه شوند. چون هرکدام از این کشورها روابط خودشان را با ایران دارند. کشورهای کوچک خلیج فارس مثل قطر و بحرین و غیره از ایران به خاطر نیروی نظامی و نزدیکی جغرافیایی‌اش می‌ترسند. برای کشورهایی نظیر عربستان هم حمایت از سیاست آمریکا سبب بروز مشکلات عدیده‌ای در اوپک خواهد شد. کشورهایی نظیر سوریه و لبنان هم بخاطر نزدیکی تاریخی که با ایران دارند این همکاری را نخواهند کرد. کشورهایی مثل اردن ممکن است حاضر به همکاری باشند ولی این کشورها هم نقش چندانی ندارند. ترکیه هم که همجوار ایران است تا بحال مخالف تحریم ایران بوده است. در مجموع ممکن است این کشورها موضعی مخالف آمریکا نگیرند ولی در سیاست عملی‌شان تغییری نخواهد کرد.

دویچه وله: چرا بالا بردن تولید نفت می‌تواند برای عربستان مشکل باشد، بخصوص که آمریکا می خواهد عربستان جای ایران را در تامین نفت چین برعهده گیرد؟

مهرزاد بروجردی:

ایران و عربستان دو تولید کننده اصلی نفت اوپک هستند. اگر هرکدام از آن ها بخواهند از سهمیه که اوپک به آن‌ها داده بیشتر تولید کنند باعث پایین آمدن قیمت نفت در بازار جهانی می شوند و این برای ایران و عربستان چندان خوشایند نیست. کاری که الان خانم کلینتون می‌خواهد بکند، به این معنا که ازعربستان بخواهد نفت چین را تامین کند هم کارایی ندارد چون چین بجز مسئله نفت سرمایه گذاری‌های هنگفت دیگری هم در ایران کرده است که حاضر نیست به ‌آسانی از آن‌ها چشم بپوشد.

دویچه وله: ولی آمریکا فقط سیاست تشویق عربستان به فروش نفت به چین را دنبال نمی‌کند، از طرف دیگر هم تهدید کرده است که چین را تحت فشار قرار خواهد داد، آیا آمریکا ابزاری برای این کار در دست دارد؟

مهرزاد بروجردی:

با مشکلات اقتصادی که آمریکا خودش دارد، برایش تحت فشار گذاشتن چین امکان‌پذیر نیست، آن هم در قبال مسئله کوچکی مثل ایران. باید در نظر داشته باشیم که حجم روابط تجاری چین و آمریکا بسیار گسترده تر از روابطی است که چین با ایران دارد. بنابراین فکر نمی‌کنم این حرف چندان منطقی باشد و یادمان باشد از ابتدای روی کار آمدن ‌آقای اوباما، موضع خانم کلینتون نسبت به ایران همیشه تهاجمی تر از اوباما بوده است. من مطمئن نیستم که صحبت‌های فعلی خانم کلینتون تا چه اندازه انعکاس واقعی نظریات خود آقای اوباما هم هست.

مصاحبه گر: نیلوفر خسروی
تحریریه: مصطفی ملکان