۳۶۰۰ سال قدمت؛ راز ساخت لوح آسمان نبرا فاش شد
۱۴۰۳ آذر ۹, جمعه
محققان در جریان یکی از شگفت‌انگیزترین پژو‌هش‌های باستان‌شناسی موفق شدند فرایند ساخت لوح آسمانی مشهور به "نبرا" را که بیش از ۳۶۰۰ سال قدمت دارد به‌طور جامع تحلیل کنند. این لوح برنزی که به عنوان قدیمی‌ترین تصور مشخص از پدیده‌های آسمانی در جهان شناخته می‌شود در سال ۲۰۱۳ در فهرست حافظه جهانی یونسکو ثبت شد.
به گزارش خبرگزاری آلمان، یافته‌های اصلی اخیر مربوط به فرآیند ریخته‌گری و ساخت قالب اولیه لوح برنزی یعنی آلیاژی متشکل از مس و مقدار کمی قلع است، و به ساخت جزئیات طلایی روی آن نمی‌پردازد.
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
بررسی‌های متالورژیکی دانشمندان نشان می‌دهد که این لوح آسمان از طریق یک فرآیند پیچیده آهنگری گرم ساخته شده است و برای ساخت آن تا رسیدن به ابعاد نهایی، حدود ده چرخه مورد نیاز بوده است.
بیشتر بخوانید: آیا سرنوشت انسان تحت تاثیر رخدادهای آسمانی است؟
به گفته محققان در هر چرخه، مواد تا دمای حدود ۷۰۰ درجه سانتی‌گراد گرم و چکش‌کاری شده، یعنی به شکل دلخواه درآورده شده و سپس برای آزادسازی تنش‌های ساختاری فلز، تحت عملیات گداختگی قرار گرفته است.
در این تحقیق که در مجله علمی "ساینتیفیک ریپورتز" منتشر شده، علاوه بر تحلیل‌های ریزساختاری بر روی سطوح رنگ‌آمیزی شده با میکروسکوپ نوری، از دو روش تصویربرداری مدرن نیز برای اندازه‌گیری سختی مواد استفاده شده است.
برای انجام این پژوهش، یک نمونه کوچک از بخش خارجی لوح، که نخستین بار در سال ۲۰۰۲ برای آزمایش و بررسی برداشته و دوباره در جای خود قرار داده شده بود، مجددا برداشته، بررسی و سپس مجددا به محل اصلی خود بازگردانده شد.
لوح آسمان؛ از قاچاقچیان عتیقه تا آزمایشگاه‌های علمی
لوح آسمان که یکی از مهم‌ترین یافته‌های باستان‌شناسی آلمان محسوب می‌شود، در سال ۱۹۹۹ میلادی توسط دو سارق باستانی که در نزدیک نبرا در ایالت زاکسن-آنهالت به حفاری غیرمجاز می‌پرداختند کشف شد. دو دلال، این گنجینه را از سارقان آثار باستانی خریداری کرده بودند اما این افراد در یک عملیات فروش ساختگی در فوریه ۲۰۰۲ در بازل سوئیس، دستگیر و محکوم شدند.
بیشتر بخوانید: آیا زمان صرفا یک توهم ناشی از درهم‌تنیدگی کوانتومی است؟
این اثر باستانی باارزش در نهایت برای انجام تحقیقات بیشتر به دست باستان‌شناسان رسید. محققان با ساخت نسخه شبیه‌سازی شده از یک قالب ریخته‌گری دریافتند که قالب ریخته‌گری شده نسخه اصلی باید کمی بزرگ‌تر و نازک‌تر از قالب شبیه‌سازی شده بوده باشد.
به گفته محققان، این که تحقیقات حتی بیش از ۲۰ سال پس از کشف لوح آسمان همچنان به چنین یافته‌های بنیادی جدیدی منجر می‌شوند، نه‌تنها بار دیگر به‌طور واضح ویژگی خارق‌العاده این کشف قرن را نشان می‌دهد، بلکه همچنین نشان‌دهنده این است که هنر فلزکاری در عصر برنز اولیه تا چه حد پیشرفته بوده است.
بیشتر بخوانید: مرکز عالم کجاست؟
باستان‌شناسان می‌گویند لوح آسمان برای مردم عصر برنز بسیار ارزشمند بوده و تا حدود ۴۰۰ سال مورد استفاده قرار گرفته است. به گفته آن‌ها مواد این قطعه عجیب باستانی، حتی در دوران برنز نیز توسط چندین صنعتگر بررسی شده بود – وجود یک شیار حدودا شش سانتی‌متری و با یک میلی‌متر عمیق در پشت لوح برنزی، گواه این موضوع است. در قسمت جلویی، تصاویر طلایی وجود دارد که باستان‌شناسان آن‌ها را به‌عنوان کمان افق، کشتی، ماه، خورشید و ستارگان تفسیر می‌کنند.
این اثر از سال ۲۰۰۲ در موزه پیش‌تاریخ ایالت زاکسن-آنهالت در شهر هاله نگهداری می‌شود. نسخه‌هایی از این لوح در نمایشگاه‌های مختلف جهان به نمایش گذاشته شده است.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
برخی از محققان در سال ۲۰۲۰ ادعا کرده بودند که این لوح ممکن است نه متعلق به عصر برنز، بلکه متعلق به عصر آهن (تقریبا بین ۸۰۰ تا ۵۰ قبل از میلاد) باشد. با وجود این، اغلب شواهد علمی از جمله بررسی ترکیب فلزات، بستر خاک و همچنین طرح‌ها و نمادهای روی این اثر، از فرضیه تعلق آن به عصر برنز حمایت می‌کنند. با این حال، این موضوع همچنان به عنوان یکی از موارد جذاب و محل بحث در علم باستان‌شناسی باقی مانده است.