TÜR 2611 Brender ZDF
26 Kasım 2009Alman İkinci Televizyon Kanalı ZDF’in Genel Yayın Yönetmeni’nin sözleşmesinin yenilenmemesi önerisi ilk kez bu yılın Şubat ayında Hessen Eyaleti Başbakanı Roland Koch tarafından ortaya atıldı. Koch, Frankfurter Allgemeine Zeitung’a verdiği bir mülakatta, ZDF’in haber programlarının izlenme oranlarının gerilediğini belirterek, Genel Yayın Yönetmeni Nikolaus Brender’in gelecek yıl Mart ayında dolacak sözleşmesinin yenilenmemesi gerektiğini söyledi. Alman ikinci televizyon kanalının haber programlarının izlenme oranlarının gerilediği bir gerçek ancak Alman birinci televizyon kanalı ARD’de yayınlanan haber programlarının reytingleri de 2002 yılından beri sürekli geriliyor.
Uzmanlar bu durumu internette giderek yaygınlaşan haber portallarına ve buradan sunulan seçeneklerin artmasına bağlıyor. Ancak Hessen Eyaleti Başbakanı'nın önerisi, Alman İkinci Televizyon Kanalı ZDF’in idare kurulunda olması bakımından da çarpıcı nitelikte.
Yetki İdare Kurulu'nda
14 kişilik İdare Kurulu şimdi ZDF yayın kurumunun Genel Müdürü Markus Schächter’le birlikte Genel Yayın Yönetmeni Nikolaus Brender’in sözleşmesinin uzatılıp uzatılmayacağına karar verecek. Genel Müdür Schächter, Brender’in görevini devam ettirmesini istiyor. Ancak bu niyetini gerçekleştirip gerçekleştiremeyeceği merak konusu. Çünkü Alman İkinci Televizyon Kanalı ZDF’in 14 kişilik İdare kurulu eskiden beridir -deyim yerindeyse- iki farklı “arkadaş grubundan” oluşuyor. Federal Almanya Cumhuriyeti'nin ilk başbakanı Hrıstiyan Demokrat Partili Konrad Adenauer 1962’de ZDF’in kuruluşuna öncülük etmişti. Medya uzmanı Jörg Wagner’e göre, kurumun İdare Kurulu’nda o günden beri “Hrıstiyan Birlik Partili arkadaş grubu” ağır basıyor. Wagner, “ZDF’e en başta boşuna ‘Adenauer’in kanalı’ denmedi. Zira Adenauer bunu devlet kanalı haline getirmek istiyordu, ama başarılı olamadı. Muhafazakâr kanadın kanaldaki baskınlığı sürekli hissediliyordu. Bunun etkisi üst düzey pozisyonlara kadar uzanıyordu ve bu itişme oldukça resmi bir yapıdaydı" diyor.
Siyasi partiler arasında çekişme
Alman ikinci televizyon kanalı ZDF’in şimdiki İdare Kurulu’nda da Hrıstiyan Birlik Partililer 9 kişiyle çoğunlukta, Sosyal Demokratlardan ise 5 üye bulunuyor. Batı Alman Radyo Televizyon Kurumu Westdeutsche Rundfunk'un eski Genel Müdürü Fritz Pleitgen, eyaletlerin de yayın kurumlarının ayakta kalmasında pay sahibi olması nedeniyle, siyasi partilerin eyalet temsilcilerinin kanalın İdare Kurulu'nda bulunmasının meşru olduğu görüşünde. Ancak şunları da eklemeden geçemiyor: “Ne var ki benim izlenimim bu konuda pek de iyi olmayan bir örneğimiz olduğu yönünde. Sürekli olarak partilerin tümünün ya da bir kısmının yayın kurumunu ele geçirmek istediği söyleniyor.”
Hukukçulardan tepki
Alman İkinci Televizyon Kanalı ZDF'in Genel Yayın Yönetmeni Nikolaus Brender oldukça tarafsız bir gazeteci olarak tanımlanıyor. Birçokları tarafından sözleşmesinin uzatılmamasının tartışmaya açılması da Brender'in siyasileri eleştiren haberlerine dayandırılıyor. Brender'in sözleşmesinin uzatılmayacak olması, Almanya'nın önde gelen Anayasa hukukçuları tarafından da eleştiriliyor. Bu yüzden Almanya'nın önemli hukuk profesörlerinden 35'i açık bir mektup yayımlayarak, Alman Anayasası'nın özerk kamu yayın kuruluşlarında devlet elinin bulunmamasının öngörülmüş olduğuna dikkat çekti. Hukuk profesörleri, ZDF'in üst düzey kurullarında diğer hiçbir özerk kamu yayın kuruluşunda olmadığı kadar devlet temsilcisinin bulunduğunu ve bunun da anayasaya aykırı olduğunu kaydettiler.
© Deutsche Welle Türkçe
Ludger Fittkau / Çeviri: Meltem Karagöz
Editör: Ayhan Şimşek