Yeraltındaki Berlin!

Berlin merkezli “Yerin Altındaki Dünya” adlı dernek, Berlin’in saklı, unutulmuş, gizemli yerlerini araştırıyor ve tekrar ulaşılabilir olmalarını sağlıyor.

Berlin’deki Humboldthain uçaksavar kulesi İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra tahrip olmuş ve 1,5 milyon metreküplük molozla dolmuştu. “Yerin Altındaki Dünya” derneği bu harabeyi temizleyerek yeniden gezilebilir hale getirdi. Şimdi burada rehberli turist gezileri çok revaçta.

“Yerin Altındaki Dünya” derneğinden bir ekip, Berlin’in Friedrichshain Halk Parkı’ndaki bir başka uçaksavar kulesinin yıkıntıları arasında keşif turu yapıyor. Dernek yıllardır kimsenin ayak basmadığı yerleri araştırıyor.

İkinci Dünya Savaşı sırasında çok sayıda cerrahi sığınak inşa edildi. Birçoğu başka bir amaçla kullanıldı ya da yıkıldı. Ancak eski “Humboldt Hastenesi”ne dokunulmadı. 2010’da dernek vasıtasıyla kapsamlı bir restorasyon ve rekonstrüksiyondan geçirilen cerrahi sığınak koruma altına alındı.

Kreuzberg’e iniş: Hiç inşa edilmemiş Treptow hattı için Moritzplatz’da bir aktarma istasyonu var. Buraya çok fazla uzak olmayan “hayalet durak” “Oranienplatz”da hiç bir zaman işletmeye açılmadı. 80’lere kadar trafo istasyonu olarak kullanıldı. Bugün bu kapalı metro tüneli rehberler tarafından gezdirilirken yanınızdan metrolar geçip gidiyor.

Federal Hükümet ve Batı Berlin Senatosu Doğu-Batı ayrıyken barınaklar için milyonlarca marklık yatırım yapmıştı. Nükleer bir savaşta bir kaç bin Berlinli’yi kurtarmak için. Bu atom sığınakları kendi su şebekesine sahipti. Pankstraße'dekinde olduğu gibi bugün bunların birçoğu otopark, metro istasyonu ve depolama tesisi olarak kullanılıyor ve işlevini koruyor.

Bu savaş dönemine ait resimli öğretim figürleriyle kaplı anne-çocuk sığınağı savaştan sonra Kreuzberg'de inşa edilmiş. 800 odalı penceresiz bu dev yapı 1945’ten 1960’lı yıllara kadar rağbet gören bir yurttu.

Dışarıda, Gesundbrunnen metro istasyonunda günlük hayat gayet normal akarken, yeşil kapının ardındaki odalarda bir tarih saklı olduğunu çok az kişi bilir. Dernek burada bir müze kurdu.

Buradaki müzede yer altındaki hayata dair herşeyi bulmak mümkün. Sadece sığınaklar ya da metro trenleri değil, Berlin’in pnömatik tüp sistemi, muazzam bira üretim kilerleri ve kanalizasyon sistemleri. Ayrıcı müzede dönemin hükümet binalarına ait kalıntıların yanısıra İkinci Dünya Savaşı dönemine ait savaş hurdaları ve diğer buluntular da sergileniyor.

Rehberler eşliğinde yapılan turlar ne kadar ilginç olsa da, turistler yeniden yer üstüne çıkıp Berlin’in o mavi gökyüzünü görmeye can atıyorlar.