Uluslararası yolsuzluk raporu açıklandı
20 Ekim 2004Türkiye’de Toplumsal Saydamlık Hareketi adlı dernek tarafından temsil edilen ve global yolsuzlukla mücadeleyi ilke edinen Uluslararası Saydamlık Örgütü‘nün (Transparency International) yıllık raporuna göre Almanya yolsuzluk ve rüşvetin pençesine düşmeyen sayılı ülke arasında yer alıyor.
Son üç yılda Almanya’da yolsuzluğun daha da azaldığına işaret eden Uluslararası Saydamlık Örgütü, Almanya temsilciliğinin başkanı Hansjörg Elshorst devlet dairelerinde ve özel sektörde sergilenen dürüstlüğün yasaların harfiyen uygulanmasıyla da yakından ilgili olduğunu söyledi.
Örgütün Almanya’daki ayağının başkanı Berlin’deki yıllık faaliyet raporunu tanıtma toplantısında 2004 yılı yolsuzluk endeksine göre Almanya’da iyileşme kaydedildiğini belirtti. ”Memnuniyetle açıklayabilirim ki Almanya endeksin üst sıralarına tırmandı” diyen Elmshorst üç yılda 20‘inci sıradan 15‘inciliğe yükseldiklerini, ama bu dereceyi de yeterli bulmadıklarını belirtti.
Yolsuzluktan arınan ülkelere 10 puan
Yolsuzluktan tamamen arınmış ülkelere endekste on puan veriliyor. Almanya’nın puanı 8,2. Yolsuzluğa en dayanıklı ülkeler Avrupa’nın kuzeyinde yer alıyor. Finlandiya’nın dünya birincisi olması, resmi dairelerin şeffaflık yöntemiyle çalışmalarına ve yurttaşın şüphe üzerine harekete geçmekten çekinmemesine bağlanıyor. Almanya’da bu haktan sadece yolsuzluktan etkilenenler yararlanabiliyor.
Uzmanlara göre, bütün dünyada yılda 400 milyar dolar rüşvet ödeniyor. Gerçek rakamın çok daha yüksek olduğunu belirten dernek yetkilisi Anke Martiny Almanya’da bile yolsuzluk olaylarının ancak %10’unun aydınlatılabildiğini ve her rüşvet skandalının altından 10-15 olayın daha çıktığının yargıçlar tarafından da doğrulandığını söyledi.
40 ülkede yolsuzluk had safhada
Haiti, Azerbaycan, Nijerya ve Paraguay gibi ülkelerde rüşvetçilik kamu hayatının her yerine sinmiş. Araştırma kapsamına alınan 146 ülkenin 40’ında yolsuzluk had safhaya çıkmış. Avrupa yolsuzluklar sıralamasının başında ise Türkiye ve Polonya geliyorlar.
Uzmanlar, Alman şirketlerinin kısa süre öncesine kadar yurtdışında ödedikleri rüşveti yasalara uygun olarak vergiden düşürmelerinin yolsuzluğu körüklediğini öne sürüyorlar. Zengin batının yeni AB üyelerini rüşvete alıştırdıklarını söyleyen Martini Slovenyalı bir bakanın kendisine anlattıklarını şöyle aktardı:
”Bize en pahalı klinikler ve tıbbi yöntemler ve modern ameliyathaneler satmak istiyorlar. Bizim gibi ülkelerin bunlara parası yetmez. Polonya’da hekim maaşları düşük olduğu için rüşvetle hastaya bakarlar. Aynı zamanda belli reçeteleri yazmaları için de ilaç fabrikalarından yüklü rüşvet alırlar.”
Yolsuzlukla mücadele
Çoğu ülkede yolsuzluktan şirketler değil de şahıslar kovuşturmaya uğratılabildiği için rüşvetçilik yaygınlaşıyor. ABD ise dev holdinglere bile milyarlarca dolarlık tazminat davası açılabiliyor. Transparency International, Almanya’da hiç olmazsa rüşvetçi şirketlerin kara listeye alınıp kamu ihalelerine girmelerinin önlenmesini sağlayacak bir uygulama başlatılmasına çalışıyor.