Ukrayna ordusu için kitle fonlama kampanyaları

Amsterdam'dan Farid Bekirov, Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısından 48 saat sonra bir karar aldı: Üç arkadaşıyla birlikte eyesonukraine.eu adlı bir kitle fonlama kampanyası başlattı.

Bu ayın başında, bir arazi aracı ile 86 drone taşıyan yeni bir nakliye aracı daha yola çıktı. Bu dronelar, adeta Ukrayna'nın gözleri gibi.

DW'nin sorularını yanıtlayan Farid Bekirov, savaşın ilk günlerinden itibaren Rus ordusunun işlediği savaş suçlarını aydınlatmak istediklerini söyledi. Kazakistan asıllı iş adamı Bekirov, Sovyetler Birliği döneminde, eski adı Leningrad olan St. Peterburg'da büyümüş. 1990'lı yıllardan itibaren Batı Avrupa'da, Ukrayna havacılık şirketleri için çalışan Bekirov, 2013-2014 kışında Meydan devrimi olarak bilinen Avrupa yanlısı halk ayaklanması sırasında destek olmak için Kiev'e gitmiş.

Bunu izleyen süreçte de, Donbas'taki Rusya destekli saldırganlara karşı koyabilmek için binlerce gönüllünün Ukrayna'nın doğusuna gittiklerine tanık olmuş.

Bekirov, o zaman da gönüllülerin, Ukrayna'nın doğusundaki askerlere kurşun geçirmez yelek ve üniforma almak için bağışta bulunduklarını anlatıyor. 

Avrupa ve ABD'de yüzlerce girişim

Ukrayna askerleri, Rus tanklarını tespit etmek için drone kullanıyor. Şubat ayı sonunda sayıları gittikçe artan Rus tankları Kiev'e doğru yol alırken, bu dronelar ile elde edilen fotoğraflar Ukrayna askerlerinin çok işine yaradı. Bu dronelar sayesinde Rus  tanklarının yerini tespit ederek, hafif tanksavarlarla bunları hedef alabildiler.

Avrupa ve ABD'de, Bekirov'un inisiyatifine benzer yüzlerce kitle fonlama kampanyası başlatıldı.

ABD'li düşünce kuruluşu Wilson Merkezi'den Kamil Galeev, Twitter'da bağışa ihtiyaç duyan askeri birliklerin isimleri ile banka hesaplarının yer aldığı kapsamlı bir liste paylaştı. Ukrayna ordusunun droneların yanı sıra gece görüş cihazları, koruyucu yelek ve ilk yardım malzemelerine ihtiyaçları var.

Sanatçılar, orduları için para topluyor

Ukrayna'da cephede savaşan askerler için bağış toplayan sanatçılar da var. Bunlardan biri de tanınmış yazar ve müzisyen Serhiy Zhadan.

En çok satan kitaplar arasında yer alan "Donbas'ta Jazz'ın keşfi" isimli kitabın yazarı Zhadan, Rusya işgali öncesinde de Ukrayna ordusuna bağış toplamak için çalışmalar yürüten bir isim. Ünlü yazar şimdi de kendi memleketi olan Harkiv'in savunması için destek olmaya çabalıyor.

Zhadan Facebook'ta, cepheye ulaşımları için pikap ve kamyonetler aldığı askerlerle çekilmiş fotoğraflarını yayımlıyor. Yazar, bağışları kendi e-posta adresi aracılığıyla, online para gönderme imkanı tanıyan Amerikan PayPal şirketi üzerinden topluyor.

DW'ye konuşan Berlinli müzisyen ve yazar Yuriy Gurzhy, "Zhadan'ın PayPal kampanyası gerçekten işliyor" dedi. 1990'lı yılların başında Ukrayna'dan Berlin'e gelen Gurzhy, Zhadan ile pek çok kültür projesi kapsamında birlikte çalışmış.

Ukrayna ordusu için askeri yardımları Mayıs sonunda yeni bir zirveye ulaştı. Bunun üzerine internet üzerinden yayın yapan Laisves TV, başkent Kiev'in savunmasında etkili olduğu belirtilen  Türk yapımı Bayraktar TB2 alımı çağrısı yaptı.

Dünya genelinden bağışlar yeni bir nitelik kazanıyor

48 saat gibi kısa bir süre içinde beş milyon eurodan fazla bağış toplandı. Litvanya Savunma Bakanı Arvydas Anusauskas, "Bu inanılmaz" dediği Twitter paylaşımda, üretici Türk şirketi Baykar'ın bir adet Bayraktar SİHA'yı Ukrayna'ya bedavaya vermeyi kabul ettiğini, toplanan bağışla gerekli cephane ve yardım malzemesi alınacağını duyurdu.

Alman düşünce kuruluşu Bilim ve Politika Vakfı (SWP) Doğu Avrupa uzmanı Margarete Klein, DW'ye çok kısa bir sürede toplanabilen yüksek miktardaki bağışlar için, "bu çok farklı bir boyut kazandı" değerlendirmesini yaptı.

2014 yılındaki Meydan devrimi sonrasında da Ukrayna ordusu için bağışlar toplandığını aktaran Klein, "O zaman da özellikle Ukrayna içinde kitle fonlama kampanyaları yoluyla bağış toplanıyordu. Şimdi ise çok açık bir şekilde artan bir uluslararası işbirliğine tanıklık ediyoruz" diye konuştu.

Bu bağışlar "kritik öneme" sahip

Peki bu bağışlar gerçekten de hedeflenen amaca hizmet ediyor mu?

Donbas'ta savaşan ancak güvenlik gerekçesiyle isminin paylaşılmasını istemeyen Ukraynalı bir asker, bu yardımların "kritik önem" taşıdığını söyledi. DW muhabirine konuşan Ukraynalı asker, kullandıkları arazi araçlarının, bağışçılar tarafından temin edildiğine, bunların ordu tarafından tahsis edilmediğine dikkat çekerek, "Bunlar olmadan savaşmamız neredeyse mümkün değil" dedi.

Ukraynalı asker, droneların da ordu tarafından satın alınmadığını anlatırken, "Bence, üst düzey ordu yetkilileri bunların varlığından bile haberdar değildi" diye konuştu, Ukrayna ordusunun elindeki termal kameralar ile izleme sistemlerinin de sınırlı olduğu belirtti.

Bağışlar azalıyor, silah tedariki duraksadı

Hollandalı iş adamı Farid Bekirov, eyesonukraine.eu üzerinden bağış toplamaya devam etmek istiyor. Ama son zamanlarda gerileme yaşandığını anlatıyor. "Son haftalarda hiç bağış yapılmadı" diyen mühendis Bekirov, Batı'daki insanlarda savaş yorgunluğu gözlemlediğine işaret etti.

Bekirov, Ukrayna'daki tanıdıklarında, sözü verilen silahların tedarikinde yaşanan gecikme nedeniyle hayal kırıklığı sezinlediğini anlatıyor. Donbas'ta, gerilla taktikleri uygulanan Kiev'in savunmasından farklı olarak ağır silahlara ve toplara ihtiyaç duyulduğu belirtiliyor.

Üstelik Rus ordusunun saldırıları, Ukrayna'da cephane üretiminde büyük önem taşıyan fabrikalar ve altyapıda ağır tahribata yol açtı. Ve bu altyapı hedef alındıkça, Ukrayna'nın Batı'dan gönderilecek cephane ve ağır silahlara bağımlılığı daha da artıyor.

Bekirov, bu nedenle Ukraynalı askerlerin en azından tehlikenin nereden geldiğini görebilmeleri için drone bağışında bulunmaya devam etmek istiyor.