Türk taşımacılığı zor günler geçiriyor
20 Aralık 2011Bugünlerde Ankara’nın ekonomi gündeminde Suriye’de yaşanan olayların Türkiye’nin Ortadoğu ile yaptığı ticarete etkileri konusu üst sıralarda yer alıyor. Ekonomi Bakanlığı, Türk ticari ürünlerini yurtdışına ulaştıran taşımacılık sektörü aktörleri ile toplantı üzerine toplantı yapıyor.
Uluslararası Nakliyeciler Derneği (UND) yöneticileri derneğin Suriye konusunda yaşadığı tedirginliği ifade ederken, bu hafta Ankara’da konu ile ilgili toplantıların devam edeceği bilgisini veriyor.
Konu, Türkiye ekonomisi için gayet hassas. Zira genellikle Suriye üzerinden Ortadoğu ülkelerine ulaştırılan ürünlerin Türkiye’nin ihracatında önemli bir payı bulunuyor. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre Ortadoğu ülkelerine yapılan ihracatın Türkiye’nin toplam ihracatındaki payı yüzde 18 civarında.
Kuveyt ihracatı 120 milyon dolar geriledi
Suriye ile ilgili sorunlar Türkiye’nin Ortadoğu’nun tamamına yaptığı ticarette olmasa da kimi bölge ülkelerine yapılan ihracatta aşağı yönlü bir trend yaratmış gözüküyor.
TİM verilerine göre 2011 yılının ilk 10 ayında Ürdün’e yapılan ihracat bir önceki yılın ilk 10 ayına göre 40 milyon dolar gerilerken, Kuveyt’e ilişkin söz konusu düşüş 120 milyon dolar civarında gerçekleşti. Suriye’ye yapılan ihracat ise 2010’un ilk 10 ayına göre 20 milyon dolar civarında düşüş gördü.
Türk taşımacılığı güneyinde bu sorunlarla uğraşırken doğu pazarlarına ulaşma konusunda da sıkıntılarla karşı karşıya. Türk taşımacılık sektörünün Rusya ile bir süredir yaşadığı ikili ve transit geçiş belgeleri ile ilgili sorunlar devam ediyor. Aynı şekilde Kazakistan ile de benzer sorunlar bulunuyor. Bu durum Türkiye ihracatında Ekim 2011 itibariyle yaklaşık yüzde 14 payı bulunan Bağımsız Devletler Topluluğu ve Türkî Cumhuriyetler pazarı için de olumsuz bir tablo sunuyor.
Türkiye taşımacılık sektörünün içinden gelen uzmanlar söz konusu sorunların Türkiye ticareti için her geçen gün ciddi sonuçlar yaratma potansiyeli taşıdığını belirtiyor.
'Karayolundan başka yol yok'
Lojistik Derneği (LODER) Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Tanyaş, söz konusu sorunların siyasi çözümler beklediğini belirtiyor. Tanyaş, Türk taşımacılığının bu güncel sorunları ile ilgili şu açıklamaları yapıyor:
“Orta Doğu bölgesine yapılan ticarette ağırlıkla Mersin Limanı’ndan Nusaybin’e (Mardin) aktarma yapıyoruz. Nusaybin tarafı kapanınca bu hat da kapandı. Irak tarafında da Türk taşımacılık şirketleri için maddi külfet getiren sigorta sorunları var. Suriye bu açıdan önemliydi. Zira bu bölgeye yapılan ticarette demiryolu çalışmadığı için sadece karayolu kullanılıyor. Ürdün üzerinden Irak’a geçmek de aynı şekilde ekonomik değil. Bu meselenin siyaseten çözülmesi gerekiyor. Suriye gibi Rusya’daki sıkıntılar için de siyasi çözümler geliştirilmeli. Türk taşımacılığı Rusya’da uzun süreden beri sıkıntı çekiyor. Rusya’da siyasi otorite sürekli engel çıkarmıştır. Daha çok iç taşımacılığın servis verdiği bir alan Rusya.”
'Yeni yollar için altyapı çalışmaları yapılıyor'
Suriye'deki sorunlar Türkiye'de güney bölgelerinde özellikle Gaziantep’te daha yakından hissediliyor. Gaziantep Serbest Bölgesi Başkanı Mehmet Özmen, Suriye ile ilgili yaşanan sorunların kentin ekonomisini belli ölçülerde etkilediğini ama büyük sıkıntılar yaratmadığını anlatıyor.
Özmen, “Geçen hafta Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan ile biraraya geldik. Bakan bu toplantıda bölgeye yapılacak ticaret için Ro-Ro hattı kurulması yönünde açıklamalarda bulundu. Ben de bu konudaki sorunların çözümü için bazı altyapı çalışmalarının yapıldığını biliyorum. Suriye ile taşımacılıkla ilgili işbirliklerimiz dışında bir ilişkimiz bulunmuyor” ifadelerini kullanıyor.
'ABD sonrası Irak analiz edilmeli'
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Ulaştırma ve Lojistik Sektör Meclisi Başkanı Çetin Nuhoğlu da alternatif yolların yaratılması gerektiğini belirtiyor. Nuhoğlu, Türk taşımacılığının sorunları ile ilgili şu yorumları yapıyor:
“Suriye transit geçişler için çok önemli bir hattı. Bu doğrultuda alternatif hatların incelenmesi gerekiyor. ABD’nin çekilmesinden sonra Irak’ın nasıl bir konum alacağına dikkatle bakmakta fayda var. Rusya ile ilgili sıkıntıların çözülmesi için de ikili ilişkilerin geliştirilmesi lazım.”
© Deutsche Welle Türkçe
Haber: Selçuk Oktay / İstanbul
Editör: Ercan Coşkun