Suriye ve Lübnan arasında yeni dönem
14 Ağustos 2008Lübnan Devlet Başkanı Mişel Süleyman, Şam ziyareti sırasında bir araya geldiği Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’la, iki ülke arasında diplomatik ilişkilerin kurulması konusunda anlaştı.
Bölge dengelerini etkileyecek nitelikteki kararı Esad’ın danışmanı Butheyna Şaban açıkladı. Şaban, “İki Devlet Başkanı, diplomatik ilişkilerin Birleşmiş Milletler Şartı’na uygun olarak Büyükelçilikler düzeyinde kurulması konusunda anlaştı. Dışişleri Bakanlarına söz konusu adımları atmaları için talimat verildi” dedi.
Sınır anlaşmazlığına çözüm arayışı
Mişel Süleyman’ın temasları sırasında, Suriye ile Lübnan arasındaki önemli anlaşmazlık konularından ortak sınırların belirlenmesi için de adım atıldı. Yapılan açıklamada iki liderin, resmi sınırların çizilmesi konusunda adım atılması için karara vardıkları ve bu doğrultuda ortak komite çalışmalarının yeniden başlatılacağı bildirildi. Bununla birlikte Suriye Dışişleri Bakanı, İsrail’in işgal altında tuttuğu ve su kaynakları bakımından zengin Şebaa Çiftlikleri'nin komite çalışmalarında ele alınmayacağını açıkladı.
İki liderin uzlaştığı bir diğer konu da, 1975- 1990 yılları arasında Lübnan’daki iç savaşta her iki ülkede kaybolan yüzlerce kişinin akıbetinin belirlenmesi oldu. İnsan hakları örgütlerine göre halen 650 kişi Suriye’de tutuklu bulunuyor
Bölge dengelerini etkileyecek yakınlaşma
Suriye ile Lübnan arasında yaşanan yakınlaşma bölge dengeleri açısından kritik önem taşıyor. Fransa'dan bağımsızlığın elde edildiği 1940’lı yıllardan bu yana iki ülkenin diplomatik ilişkisi bulunmuyordu.
Şam Üniversitesi’nden siyaset bilimci Marvan Kabalan'a göre iki liderin “ilişkileri gölgeleyen” konuları ele aldıkları zirve tarihi önem taşıyor. Kabalan, “Zirve insanların düşündüğünden çok daha önemli. Çünkü buluşma zorluklarla dolu üç yılın ardından gerçekleşiyor" görüşünü kaydetti.
Suriye ile Lübnan arasında yeni süreç, Hizbullah‘ın Beyrut’taki güç mücadelesini kazanmasıyla mümkün oldu. Yeni inşa edilen hükümette muhalefette yer alan Hizbullah’ın veto yetkisi bulunuyor. Bu nedenle Suriye’nin kaygıları ve tehdit algılaması da ortadan kalkmış bulunuyor. Ancak Lübnan'da gelişmelerden kaygı duyanlar da var. Lübnan parlamentosu danışmanlarından Mark Daow, kaygılarını şu sözlerle aktardı:
"Lübnan üzerinde hâkimiyet kurmak için her yolu deneyeceklerinden şüphem yok. Ellerindeki tüm araçları kullanacaklar, güvenlik alanında, siyasi müttefikleriyle ya da destekledikleri militanları aracılığıyla.