Sudan'daki iç savaşın bilançosu ağır
29 Temmuz 2004Yaklaşık 28 milyon nüfusa sahip Sudan’dın kuzeyinde halkın büyük çoğunluğu Arap ve siyah Afrikalı. Araplar kuzeyde, siyah Afrikalılar'sa güneyde yaşıyor. Bu iki grup halkın yüzde seksenini oluşturuyor, geri kalan yüzde yirminin içinde ise 572 farklı etnik köken var. Kıtadaki coğrafi konumu nedeniyle bir çok sorunla baş etmek zorunda olan Sudan, aynı zamanda komşu ülkelerdeki krizlere bağlı olarak yoğun göç alan bir ülke. 1983’ten bu yana devam eden iç savaş hem iç göçü hem de doğanın tahribatını arttırdığı için doğal kaynaklar da tehlikede. Sudanlı çevre bilimci Muhammed Sıddık Darfur’daki sorunların bu kıtlıktan kaynaklandığını vurguluyor:
”Savaşın en önemli nedeni, doğal kaynakların tükenmesi. İnsanlar geçimlerini hayvancılık ya da tarımcılıkla sağlıyorlar. Kaynaklar azalınca da farklı halk grupları arasındaki anlaşmazlıklar artıyor. ”
Kuraklık sorunu
Darfur’da yaşayan insanların yüzde 60’ı geçimi doğal kaynaklardan sağlıyor. Odun ya da odun kömürü toplayıp, hayvanlar için ot ve saman satarak geçimini sağlayan Darfurlular yüzünden de doğa gün geçtikçe kuraklaşıyor. Son kırkyılda bölgeye düşen yağmur öylesine azaldı ki, ülkede yaşayan uzmanlar alarm veriyor. Son 30 senede tam 10 büyük kuraklık yaşandı. Bu da hem insanların hem de hayvanların beslenmesi açısından sorun yaratıyor. Arap milislerin siyah Afrikalıları köylerinden sürme girişimleri hayvanlarına otlak bulmakla gerekçelendiriliyor. Kuraklıkla yeşillik azalıyor, yeşillik azalınca daha da az yağmur yağıyor ve bu kısır döngü böyle sürüp gidiyor. Çevre Bilimci Muhammed Sıddık şöyle konuşuyor:
" El Faser’deki tüm ağaçlar kesilerek yakıt olarak kullanıldı ya da askerlere satıldı. El Faser çevresinde 65 bin sığınmacı kamplarda yaşıyor ve bunların yemek pişirmek için oduna ihtiyacı var.”
Her ailenin bir ağaca ihtiyacı var
65 bin sığınmacı ortalama 13 bin haneye denk geliyor. Bu ailelerden her birinin, yemek pişirmek su ısıtmak için ayda en az bir ağaca ihtiyacı var. Yakıt olarak kullanılmak üzere doğalgaz da mevcut, ancak kullanıma sunulmuyor. Son yıllarda Darfur’da gelişen tek şey hayvancılık oldu. Hayvan satışlarının iyi gitmesi, bölgede yaşayan bir çok insanı hayvancılığa yöneltti. Ancak büyük bir kısmı çöl ya da savanlardan oluşan Darfur’da bu kadar havyanı besleyecek otlak yoktu. Öte yandan bölge nüfusu son yıllarda beş katına çıkarak altı milyona ulaştı. Artan nüfus ve ilerleyen çölleşme Darfur’un en büyük sorunlarından. Her yıl bölgedeki çölün 5 ila 8 kilometre kadar güneye doğru genişlediğini belirten çevre bilimci Muhammed Sıddık, Darfur bölgesine acil insani yardımlar dışında, yeniden yapılanma ve kalkınma yardımları sunulmasının da şart olduğunu söylüyor.