Rusya’dan yeni enerji atağı
12 Mayıs 2007
Rusya, Türkmenistan ve Kazakistan'ın, Hazar Denizi’nin çevresine yeni bir doğal gaz boru hattı döşenmesi konusunda anlaştığı bildirildi. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Orta Asya gezisinin hedefini oluşturan bu boru hattı projesinin Eylül ayında hayata geçirilmesi planlanıyor. Bu ortaklık, ABD, Avrupa ve Çin'in Türkmen gazına doğrudan ulaşma ümitlerine ise büyük darbe olarak değerlendiriliyor.
Türkmenistan’ın Türkmenbaşı kentinde üç ülkenin devlet başkanları tarafından yayımlanan ortak deklarasyonda, yeni boru hattının inşasına ilişkin anlaşmayı eylüle kadar imzalayacaklarını ve doğal gaz ihracatını geliştirmek için Özbekistan ile de çalışacaklarını bildirdi. Rusya Enerji Bakanı Viktor Hristenko, yapılması planlanan boru hatlarının, bölge pazarında artan ihtiyacı fazlasıyla karşılayacağını söyledi.
“Diğer projeler hala masada“
Türkmenistan Devlet Başkanı Kurbangulu Berdimuhammedov da Hazar Denizi’nden çaprazlama geçmesi planlanan bu projenin, dünyadan izole olmayacağını dile getirdi. Muhammedov, yapılan diğer anlaşmaların da geçerliliğini koruduğunu ifade etti. Ancak diğer yandan enerji uzmanları ise orta vadede, Türkmenistan’ın hem Rusya hem de Batı ülkelerinin enerji ihtiyacını karşılayacak kadar doğal gaz çıkarabileceğinden şüphe duyuyor.
Türkmenistan'da yeni doğal gaz yataklarının ortaya çıkması ve yeni bir liderin göreve gelmesi, Orta Asya'nın en büyük doğal gaz üreticisini yeni ihracat yolları aramaya itmişti. Ve son dönemlerde yeni enerji kaynakları arayan Avrupa Birliği, Çin ve ayrıca Hindistan da Türkmen gazının Rusya’dan bağımsız şekilde nakledilmesi konusunda arayışlar içindeydi.
Rusya – Türkmenistan yakınlaşması
Rusya’nın Türkmenistan’la girdiği işbirliği bununla da sınırlı kalmadı. Rusya, Türkmenistan'dan 2007 yılında 50 milyar metre küp doğal gaz satın alacağını açıkladı. Hazar projesinin gerçekleşmesiyle, iki ülkenin jeopolitik bakımdan birbiriyle yakınlaşmasının sağlanacağı ve Aşkabat'ın, bu sayede Moskova'nın siyasi ve ekonomik desteğini de kazanmış olacağı ifade ediliyor.