Rusya Batı ile ipleri geriyor

Kafkasya’da silahlı mücadele sona erdi, ancak diplomatik mücadele sürüyor. Soruna çözüm yolları aranırken, Rusya ipleri gerecek bir adım daha attı: Rusya Parlamentosu’nun alt kanadı Duma ve üst kanadı Federal Konsey, Gürcistan’dan bağımsızlığını ilan eden Güney Osetya ve Abhazya’nın tanınmasını talep eden bir karar metnini oy birliği ile kabul etti. Alman hükümeti, bu kararı sert bir dille eleştirirken, Avrupa Birliği, 1 Eylül’de yapılacak özel bir zirve ile Rusya’ya baskıyı arttırmayı hedefliyor.

Moskova uyarıları dikkate almadı

Rusya, Avrupa Birliği’nden gelen uyarıları dikkate almadan, Kafkasya konusunda bir adım daha attı. Rusya Parlamentosu’nun alt kanadı Duma ve üst kanadı Federasyon Konseyi, Gürcistan’dan bağımsızlığını ilan eden Güney Osetya ve Abhazya’nın tanınmasına destek verdi. Rus milletvekilleri, Devlet Başkanı Dimitri Medvedev’den Güney Osetya ve Abhazya’nın tanınmasını talep eden bir karar metnini oy birliği ile kabul ettiler. Kararın yürürlüğe girebilmesi için, Devlet Başkanı Medvedev’in onayı gerekiyor.

Rusya’ya göre, Gürcistan Güney Osetya’da soykırım yapmış, saldırgan tutum içinde olan bir ülke. Bu nedenle, Duma Başkanı Boris Grislov, Rusya’nın ağustos ayının başında Gürcistan’a yönelik askeri operasyonunu bir kez daha savundu: “Hiçbir kuşkumuz yok, Rusya’nın eylemi kesinlikle gerekli ve adildi. Rusya, Sayın Saakaşvili’nin saldırgan tutumuna tepki gösterdi. Rus ordusu ve barış gücü başarılıydılar. Sayın Saakaşvili, bölgeyi istikrarsızlığa sürükledi.”

Berlin’in tepkisi

Rusya Parlamentosu’nun alt ve üst kanadının aldığı bu karara ilk tepki gösteren ülkelerden biri Almanya oldu. Hükümet Sözcü Yardımcısı Thomas Steg, Berlin’de yaptığı açıklamada, Rus hükümetinden, bu kararı uygulamamasını beklediklerini söyledi: “Bu bağlayıcı bir karar değil, daha çok bir çağrı niteliğinde. Buna rağmen, kararı çok ciddi bir şekilde dikkate aldık. Zira bizim için temel ilke Gürcistan’ın egemenliği ve toprak bütünlüğünün ihlal edilmemesidir. Federasyon Konseyi’nin kararı, toprak bütünlüğü ilkesi ile çelişiyor. Ayrıca bu karar, Kafkasya’daki gerginliğin azaltılmasına veya giderilmesine yardımcı olmuyor.”

Avrupa Birliği Dönem Başkanı Fransa Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada ise, Paris’in Kafkasya’daki sorunun çözümü için diplomatik yolları tercih ettiği belirtildi. Gürcistan’ın toprak bütünlüğüne saygı gösterilmesi gerektiği vurgulandı.

1 Eylül zirvesine kimler katılıyor?

Almanya ve Fransa, Rusya’nın kararını kınayan açıklamalar yapsalar da, Moskova ile diyaloğun sürdürülmesinden yana bir tutum izliyorlar. Ancak, Avrupa Birliği, Rusya’ya yönelik tutum konusunda tek bir ses olamıyor. Avrupa Birliği, Kafkasya sorununda ortak bir tavır belirleyebilmek için, önümüzdeki hafta Pazartesi günü (1 Eylül) özel bir zirve yapacak. Bu zirvede Avrupa Birliği-Rusya ilişkilerinin yanı sıra, Gürcistan’a yapılan yardımların ele alınması bekleniyor. Başbakan Angela Merkel’in, İsveç, Estonya ve Litvanya’da yaptığı temaslar bu zirveye hazırlık niteliği taşıyor. Zira aralarında İsveç’in de bulunduğu Baltık ve Doğu Avrupa ülkeleri, Rusya’ya karşı sert bir tutum izlenmesi gerektiğini savunuyor.

Merkel’den Moskova yönetimine çağrı

Rusya ile diyaloğun devam etmesi için çaba gösteren Başbakan Angela Merkel, Alman ikinci televizyon kanalına yaptığı açıklamada, Moskova’nın verdiği sözleri tutması gerektiğini dile getirdi. Bu sözlerden biri de, birliklerini geri çekmesi: “Eğer böyle devam ederse, bu bir ihlaldir. Elbette, Rusya’nın verdiği sözleri tutmasını sağlamak için her yolu deneyeceğiz, görüşmelere devam edeceğiz, ama gerekirse kararlar alacağız. Bunun her iki tarafın da, Rusya’nın da, Avrupa Birliği’nin de yararına olduğuna inanıyorum. Ancak, inandırıcı da olması gerekiyor.”