1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Piyasalarda ABD ile yeni gerilim endişesi

22 Mart 2019

ABD ile yeni gerilim endişesiyle tırmanan dolar/TL kuru, Merkez Bankası’nın sıkılaştırma adımına rağmen dalgalı seyrediyor. Ancak analistlere göre piyasalardaki endişe henüz atlatılmadı.

https://p.dw.com/p/3FWzx
Türkei Lira Banknoten
Fotoğraf: Reuters/M. Sezer

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ABD Başkanı Donald Trump’ın Golan Tepeleri'ne ilişkin açıklamalarına sert tepki göstermesinin ardından, Türkiye ile ABD arasındaki ilişkilerin tekrar gerilebileceği endişesiyle dolar/TL kuru yükseldi.

Merkez Bankası kurdaki yükselişin ardından, ana fonlama aracı olarak kullandığı ve yüzde 24 seviyesindeki bir hafta vadeli repo ihalelerine bir süreliğine ara verildiğini açıkladı. Açıklama sonrası kurda yaşanan gevşeme kalıcı olmadı.

Sıkılaştırma adımı

Londra merkezli Capital Economics’ten kıdemli ekonomist Jason Tuvey, "Merkez Bankası Türk Lirası'ndaki (TL) değer kaybı nedeniyle böyle bir adım attı. TL’deki değer kaybı bugün Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ABD Başkanı Trump’ın Golan Tepeleri üzerindeki İsrail egemenliğini tanıma açıklamasını eleştirmesi sonrası gerçekleşti” değerlendirmesinde bulundu. 

Tuvey, “Merkez Bankası hükümetin ekonomiyi canlandırmak adına son dönemde kamu bankalarının kredi musluklarını açması ve vergi indirimlerinin uzatılması gibi enflasyon sorununu çözmek için gösterdiği çabalara zarar verecek adımlarından endişe etmiş olmalı” şeklinde konuştu.

Ekonomistler tarafından geçici bir adım olarak değerlendirilen sıkılaştırma ile, Merkez Bankası'nın fonlama maliyetini kademeli olarak yükseltmesi bekleniyor.

İş Yatırım Ekonomisti Muammer Kömürcüoğlu "Eğer kur üzerinde baskı devam ederse geç likidite fonlamasına geçilebilir, bu durumda fonlama yüzde 24'ün üzerine 300 baz puan koyularak yani yüzde 27'den yapılabilir" dedi. 

Merkez Bankası'nın gecelik borç verme faizi yüzde 25,50 seviyesinde bulunurken, geç likidite penceresi borç verme faiz oranı yüzde 27 seviyesinde bulunuyor.

Türkei Präsident Recep Tayyip Erdogan in Kutahya
Fotoğraf: picture-alliance/AP Photo/Presidential Press Service

Erdoğan: İşgale izin veremeyiz

Dolar/TL kuru, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Trump'ın Golan Tepeleri'ne ilişkin açıklamasına gösterdiği tepki ile yükseldi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan ABD'nin Golan'da İsrail egemenliğini tanıma girişiminin bölgeyi yeni bir krizin, gerilimin eşiğine getirdiği konusunda uyarıda bulundu. Erdoğan, "Golan Tepeleri'nin işgalinin meşrulaştırılmasına asla izin vermeyiz, veremeyiz. Bu hassas süreçte doğrudan bizi ilgilendiren hususlarda daha aktif olmamız gerekiyor" diye konuştu.

ABD Başkanı Donald Trump dün İsrail'in 1967 yılında Suriye'den ele geçirdiği Golan Tepeleri üzerindeki egemenliğini tanıma zamanının geldiği yönünde açıklamada bulunmuştu.

Timothy Ash Ökonom bei BlueBay Asset Management LLP
Bluebay Varlık Yönetimi'nden Timothy AshFotoğraf: BlueBay Asset Management LLP

S-400 anlaşmazlığı

ABD ile Türkiye arasında bir süredir devam eden S-400 anlaşmazlığında henüz bir çözüm yolu bulunmaması da piyasalarda tedirginliğe neden oluyor.

Bluebay Varlık Yönetimi'nden Timothy Ash, TL'nin yerel seçimler nedeniyle bir süredir düşük performans gösterdiğine dikkat çekti. Ash Merkez Bankası’nın bugün attığı adımla ilgili değerlendirmesinde "Bu, seçimleri atlatmak, AKP yönetiminden yerel siyasette normale dönüş ve S-400lerle ilgili bir çözüm bulunana kadar bir tür yeniden yapılan bir sıkılaştırma. Bugünkü adım zaman kazanmakla alakalı” dedi.

ABD Savunma Bakanlığı Washington yönetiminin Rusya'dan S-400 füze sistemi satın alan Türkiye'ye, F-35 savaş uçağı teslimatının durdurulabileceğini açıklamıştı. Washington, Türkiye'yi S-400 yerine ABD yapımı Patriot savunma sistemi almaya ikna etmeye çalışıyor. Ancak Türkiye ABD'nin bu konuda geç kaldığını savunuyor.

ABD ile geçen yıl yaşanan Rahip Andrew Brunson krizi nedeniyle dolar kuru yalnızca iki hafta içinde 4,70 seviyelerinden 7'ye tırmanmıştı. İlişkilerdeki gerilim ABD'li rahip Brunson'un serbest bırakılması ardından azalmış, kurda da kısmen gevşeme olmuştu.

Seda Sezer Bilen

© Deutsche Welle Türkçe