Pekin’de iklim uzlaşması
17 Kasım 2009Barack Obama ve Hu Jintao’nun görüşmesi sonrası gerçek bir basın toplantısı bekleyen gazeteciler hayal kırıklığına uğradı. Çünkü tek bir soru sorulmasına dahi izin verilmedi.
Sadece açıklama yapan liderler, Çin ve ABD’nin bugün taşıdıkları ortak sorumluluklardan bahsettiler. Obama, geçen günlerde yaptığı gibi, Çin’in önemini bir kez daha vurguladı:
"İklim değişikliğinden, nükleer silahların yayılmasına ve ekonomik iyileşmeye kadar, 21’inci yüzyılın bu temel zorlukları, iki devleti de ilgilendiren ve ikimizin de tek başımıza çözemeyeceği zorluklardır. Bu nedenle, ABD, Çin’in dünya sahnesinde, daha büyük bir rol oynama çabalarını memnuniyetle karşılamaktadır.“
Ekonomik büyüme stratejisi
Obama ayrıca, dengeli bir ekonomik büyüme stratejisinin önemine de değindi: “Pittsburgh’daki G20 Zirvesi’nde verilen bir taahhüdü sürdürme ve daha dengeli bir ekonomik büyüme stratejisi izleme konularında anlaştık. Bu dengeli ekonomik büyüme stratejisi, ABD’nin daha fazla tasarruf ettiği, daha az harcadığı, uzun vadeli borçlarımızı azaltan ve Çin’in, ekonomisini yeniden dengelemek ve talebi canlandırmak için politikalarında geniş çaplı düzenlemeler yapmasını sağlayan bir stratejidir.”
İnsan hakları vurgusu
Bunlar, iki ülkenin ekonomik açıdan birbirine nasıl bağlı olduklarını gösteren sözler. Tüm farklılıklara rağmen iki ülke de diğeri olmadan yapamaz. Ancak tabi iki ülkenin uzlaşı sağlayamadığı sayısız farklılık da mevcut. Örneğin ticarette, para politikası ve insan hakları konusunda… Obama, Pekin yönetimini insan hakları konusunda bir kez daha uyardı. İnsan haklarının evrensel olduğunu hatırlatan Obama, Tibet'i Çin Halk Cumhuriyeti'nin bir parçası olarak tanıdıklarını yineledi. ABD Başkanı, Çin hükümeti ile Dalay Lama'nın temsilcileri arasında sorunların bir an önce çözülmesi için diyalog yapılmasını desteklediklerini kaydetti. Hu ise farklılıkları bir kez daha gündeme getirmek istemedi.
"Başkan Obama ile görüşmemiz sırasında, ulusal farklılıkların bulunduğunu ve farklılıklar olmasının normal olduğunu vurguladım. Ancak önemli olan iki ülkenin de birbirlerinin çıkarlarına saygı duymasıdır.“
İklim koruma konusunda kararlılık
Çin lideri, Obama ile görüşmesinde, mevcut koşullarda iki ülkenin her türlü ticari korumacılığa karşı çıkmaya ihtiyacı olduğunu vurguladığını belirtti.
İki ülke lideri, Kuzey Kore ile nükleer tartışmalar ve güvenlik konularından uzay araştırmalarına kadar pek çok konuda işbirliği yapmak istediklerini dile getirdi. Obama, iki tarafın iklim değişikliği alanında yeni adımlar atma konusunda da anlaştıklarını belirtti:
"Kopenhag Zirvesi’nin başarısı için işbirliği yapma konusunda anlaştık. Hedefimiz kısmî bir karar ya da siyasi bir düzenleme değil, tam aksine, acil işlevselliği olan sonuçlardır.”
Obama, ortak "temiz enerji merkezi" kuracaklarını ve enerji verimliliği, yenilenebilir enerji ve kömür, elektrikli taşıtlar ile doğal gazın daha temiz kullanımı konusunda anlaşmaya vardıklarını belirtti. İki taraf arasında imzalanan ortak bildiride, Çin lideri Hu'nun gelecek yıl ABD'yi ziyaret edeceği kaydedildi.
© Deutsche Welle Türkçe
Petra Aldenrath / Çeviri: Başak Sezen
Editör: Murat Çelikkafa