OPEC petrol üretimini kıstı

Amerikan Doları’nın tırmanışa geçmesi petrol fiyatı üzerinde de etkili olmuş ve OPEC Bakanlar toplantısı sırasında varil fiyatı 104 Dolar sınırını yoklamaya başlamıştı. Dolar gücünü, krizdeki iki dev Amerikan ipotek finansman bankasının devlet tarafından kurtarılmasından almaktaydı. Aynı zamanda yatırımcının parasını hammaddeden çekip dövize yatırması da Dolar’a yaramıştı. OPEC’in üretim miktarını düşürebileceğine ihtimal verilmemesi de petrol fiyatı üzerindeki baskıyı arttırmaktaydı. OPEC’in bir numarası Suudi Arabistan Viyana buluşmasından önce vanaların kısılmasına karşı olduğunu duyurmuş, toplantının hazırlıklarıyla görevlendirilen komisyonun tavsiyesi de bu yönde olmuştu. Son günlerde petrolün ucuzlamaya başlaması ise arzın düşürülmesini isteyenlerin elini güçlendiriyordu.

"Herkese yetecek kadar petrol var“

Petrol İhraç Eden Devletler Teşkilatı, dünya piyasasındaki dar boğazlardan söz edilemeyeceğini, herkese yetecek kadar petrol bulunduğunu ve varil fiyatının daha da artmasını beklemediklerini duyurdu. OPEC’in araştırma direktörü Hüseyin Kabasard petrol fiyatının artmış olmasına rağmen piyasaya daha fazla petrol pompalamak için neden bulunmadığını, petrol ihtiyacının artmadığını ve bu gelişmelerin fiyat istikrarına yarayacağını söylüyor.

Global ekonomik durgunluk büyüme hızını, dolayısıyla da petrol talebini frenliyor. Son altı yılda petrol fiyatının beş kat arttığını hatırlatan ithalatçı ülkeler, Dolar’daki tırmanışın düşük fiyatın etkisini alıp götürmesinden şikayetçi. Nisan ayından bu yana %6 oranında pahalanan akaryakıtın ucuzlaması, konjonktürdeki durgunluğun petrole olan talebi önemli ölçüde düşürmesine bağlı.

Bütün bunların gerçek olması için arzın aynı düzeyde kalması gerekiyor. Son aylarda petrol gelirlerini katlayan ihracatçı ülkeler kara altının ucuzlamasını istemiyor. Petrole güvenerek kamu harcamalarını arttıran Venezüella ve İran ucuz petrol döneminin başlamaması için elinden geleni yapmaya kararlı görünüyor.

Suudi Arabistan’ın girişimleri

Ilımlı fiyat politikasından yana olan Suudi Arabistan aynı zamanda alıcı ülkelerle siyasi ilişkilerini bozmamak için de son aylarda limit fazlası üretim yaparak fiyatları dengelemeye çalışmıştı.

Ancak bu kez ibrelerin ters yöne dönmesi söz konusu olabilir. Fiyat düşüşünü önlemeye çalışan bazı OPEC üyeleri gerileyen talep nedeniyle, vanaların kısılmasını istiyor. Üretim miktarıyla ilgili tartışmaların üreticiye yarayacağı şüpheli. Uzun vadede petrol fiyatının yüksek düzeyde kalacağını söyleyen OPEC uzmanı Martin Zagler bunun sadece fiyat karteliyle ilgili olmadığını ve yerli enerji üretimi azalan Avrupa’nın enerji hammaddesi ithalatına bağımlı kalacağını vurguluyor.

Talep azalsa da, enerji fiyatlarındaki yumuşamaya bel bağlayanların hayal kırıklığına uğrayacağı anlaşılıyor.