1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Onur Haftası şiddet gölgesinde başlıyor

20 Haziran 2016

Bugün başlayacak LGBTİ Onur Haftası öncesinde, eylemciler tedirgin. Onur yürüyüşleri yasaklanan LGBTİ göstericileri dün polisten ayrı, kimliği bilinmeyen sivil giyimli gruplardan ayrı şiddet gördü.

https://p.dw.com/p/1J9jE
Fotoğraf: picture-alliance/dpa/S. Suna

İstanbul polisinin tüm olağanüstü güvenlik önlemlerine karşın, dün Beyoğlu’ndaki İstiklal Caddesi’nde yapılmak istenen Trans Onur Yürüyüşü'nün katılımcıları, kimliği bilinmeyen sivil giyimli küçük grupların saldırılarına uğradı.

Bazı LGBTİ (Lezbiyen, gey, biseksüel, trans, interseks) örgütleri, muhafazakar ve milliyetçi iki ayrı gruptan günler önce gelen açık tehditlere karşın, polisin bu gruplarla işbirliği yaptığını ileri sürüyor.

Trans yürüyüşü yandaşları, dün polisten de biber gazlı ve plastik mermili şiddet gördü. Polis, LGBTİ örgütlerinin basın açıklamasına müdahale etti. Toplam 10’dan fazla gösterici gözaltına alındı.

Bugün başlayacak LGBTİ Onur Haftası öncesinde LGBTİ örgütleri tedirgin. Kadıköy’de bu akşam yapılması beklenen sokak partisi iptal edildi. Ancak, bu yıl ilk kez “Gökkuşağı Sofrası” adıyla sokakta kurulacak iftar sofrası da dahil, panel, forum ve atölye çalışmaları gibi pek çok etkinlik içeren haftanın programında başka bir değişiklik öngörülmüyor.

İstanbul Valiliği, dünkü yürüyüş ve 26 Haziran günü yapılması planlanan LGBTİ Onur Yürüyüşü’nü geçen cuma günü güvenlik gerekçesiyle yasaklamıştı. Karar, şiddet çağrılarının ardından geldi.

İlk çağrı, sosyal paylaşım sitesi Facebook'ta, kendini “Müslüman Anadolu Gençliği” diye tanımlayan bir gruptandı. Ertesi gün milliyetçi Alperen Ocakları örgütü, “her şeyi göze alarak” yürüyüşü engelleyeceklerini duyurdu. Her iki grup da, yürüyüşün kutsal Ramazan ayına rastladığının altını çizdi. Alperen Ocakları, yasağın ardından çağrıyı geri çektiğini açıkladı.

Türkei Istanbul Teilnehmer der verbotenen Schwulen und Lesben Parade
Fotoğraf: picture-alliance/dpa/S. Suna

Polis müdahalesi

İstanbul polisi, dün öğle saatlerinden itibaren Taksim Meydanı dahil, İstiklal Caddesi’ne çıkan tüm noktaları bariyer, otobüs ve zırhlı araçlarla kapattı. Sokakta toplanmaları engelledi.

Polis, LGBTİ örgütleriyle yapılan müzakere sonucu, bir ara sokakta basın açıklaması yapılmasına izin verdi. Ancak, basın açıklaması öncesinde gazeteciler buradan uzaklaştırıldı.

Trans Onur Yürüyüşü’nün düzenleyicisi İstanbul LGBTİ Dayanışma Derneği'nin Sözcüsü Kıvılcım Arat, açıklamadaki “Başlatılan bu nefret kültürü sonucu yaşanacak tüm saldırıların sorumlusu İstanbul Valisi Vasip Şahin, İstanbul Emniyet Müdürü Mustafa Çalışkan, İçişleri Bakanı Efkan Ala ve göz yumup teşvik eden AKP iktidarıdır” cümlesini okurken, polis müdahale ederek grubu dağıttı.

Polis, bazı göstericilere karşı, biber gazı, plastik mermi ve cop kullandı. Bazı kafeteryaları kapattırdı, bazılarında gösterici aradı. Zaman zaman gazetecilerin çalışmasını engelledi.

Türkei Proteste in Istanbul mit Tränengas
Fotoğraf: picture-alliance/dpa/S. Suna

Kasıt ve işbirliği iddiası

Polis, ellerinde Türkiye bayrakları ve tekbir sloganlarıyla Harbiye yönünden yürüyen bir gruba da müdahale etti. LGBTİ karşıtı bu gruptan, 15’e yakın kişiyi gözaltına aldı. Gösteriyi engellemeye geldiğinden şüphelendiği bir başka grubun da, İstiklal Caddesi’ne girmesine izin vermedi.

Ancak LGBTİ örgütleri, 3-5 kişilik bazı grupların, hakaret ve küfürlerle sokaklarda kendilerine saldırdığını söylüyor. Gaz attığı için polisi eleştiren iki kadına saldırma girişiminde bulunan bir başka sivil gruptan birkaç kişinin gözaltına alındığı da, basına yansıdı.

Bu kişileri “paramiliter ve cihatçı” diye tanımlayan Arat, 'Her noktayı tutan polisin bu gruplarla işbirliği içinde olduğunu ve kasıtlı olarak geçişlerine izin verdiğini' iddia ederek, “Bu şekilde, bizim onlarla yüz yüze gelmemiz ve şiddet görmemiz sağlandı. Birçok arkadaşımız bu gruplar tarafından şiddete maruz kaldı” diyor.

"Hakımızı arayacağız"

LGBTİ Onur Haftası’nı düzenleyen Onur Haftası Komitesi'nin üyesi avukat Levent Pişkin’e göre, “şiddet çağrılarının geri çekilmesiyle, şiddetin geri çekilmesi gibi bir durum olmadı”.

Pişkin, haklarını, Birleşmiş Milletler Ayrımcılık Komisyonu, Avrupa Komisyonu ve Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı’nda arayacaklarını belirtiyor. “Aynı zamanda” diyor, “iç hukuk yollarını tüketip, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne de gideceğiz.”

Sözcü Arat, saldırıların devam edeceğinden endişeli: “Şu an hedef halindeyiz. Bir trans-kadın olarak kaygılıyım.”

LGBTİ Onur Haftası Komitesi’nin bir başka üyesi Lara Özlen de, güvenlik kaygıları nedeniyle bugün bir kez daha bir dilekçeyle basının önünde devletten güvenlik talep edeceklerini söylüyor.

Hiçbir etkinliği iptal etmek ya da askıya almak niyetinde olmadıklarını belirtiyor, “Biz haklarımız için mücadele etmeye devam edeceğiz” diyor.

LGBTİ Onur Haftası’nın bugün 24’üncüsü başlıyor. Dünkü Trans Onur Yürüyüşü, ayrı bir etkinlikti, 7’incisi yapılacaktı. Valiliğin yasakladığı bir diğer yürüyüş, 26 Haziran'daki LGBTİ Onur Yürüyüşü ise, LGBTİ Onur Haftası kapsamında 12 kez yapıldı. Valilik, 13’üncü yürüyüşü geçen yıl “Ramazan ayında provokasyonlara neden olabileceği” gerekçesiyle yasakladı ve engelledi.

İstanbul LGBTİ Dayanışma Derneği, bugün bir basın toplantısıyla dünkü şiddeti protesto edecek.

© Deutsche Welle Türkçe

Kürşat Akyol