Obama ile "değişim" nasıl olacak?
6 Kasım 2008Amerika Birleşik Devletleri’nde tarihi bir başarıya imza atarak seçilen ilk siyah tenli başkanı olan Barack Obama’nın seçim kampanyası sırasında dikkat çeken mesajlarından biri ”değişim” oldu. Obama’nın Ocak ayında resmen görevine başlamasıyla Amerika Birleşik Devletleri ve dünyada ne değişecek? Alman Bilim ve Siyaset Vakfı uzmanlarından Dr. Peter Rudolf’a göre çok fazla bir şey değişmeyecek. Rudolf, Radyo Deutsche Welle Türkçe Servisi'ne yaptığı açıklamada, "Obama Amerika Birleşik Devletleri’nin öncü rolünü yeniden güçlendirmek, örnek olacak adımlar atmak istiyor. Obama, Guantanamo’yu kapatmak, işkence yapılmasını kesinlikle engellemek istiyor, iklim siyasetinde ve silahsızlanma politikasında kuşkusuz bazı değişiklikler olacak, ama radikal bir değişim elbette mümkün değil, zaten böyle bir değişiklik de öngörülmedi" diye konuştu.
Değişim olacak, ama ilişkiler kolay olmayacak
Alman Dış Politika Derneği (DGAP) uzmanlarından Eberhard Sandschneider, Obama’nın iktidara gelmesinin ardından, Avrupa veya Afrika ile olan ilişkilerde değişikler yaşanacağını, ancak bunun dünyadaki tüm sorunların çözüleceği anlamına gelmeyeceğini belirtti. Amerika Birleşik Devletleri uzmanı Sandschneider Obama’nın Avrupa’daki müttefikleri ile işbirliğinin arttırılmasına hazır olduğunu dile getirdi. Sandschneider "ancak bu şu anlama da geliyor; Obama müttefiklerinden sorumluluğun paylaşılmasını talep edebilir, bu Avrupa ve Amerika Birleşik Devletleri’nin karıştığı tüm uluslararası sorunlar için geçerli. Bu Avrupalılar’ın doğal olarak çok hoşuna gitmeyebilir. Obama seçim kampanyası sırasında, Amerika’nın bunu tek başına yapamayacağını defalarca söyledi. Bu hiç kuşkusuz doğru. Ama Avrupa’nın buna nasıl tepki vereceği ve Amerika’nın bu adımı karşısında yapıcı bir tutum izleyip, izlemeyeceği henüz yanıtı verilmemiş bir soru, Avrupa’nın da kendi ev ödevlerini yapması gerekiyor" dedi.
Olumsuz imaj değişecek
Sandschneider’e göre Irak, Afganistan veya Ortadoğu’daki sorunların çözümü için Avrupa’nın katkı sağlaması gerekiyor. Alman Bilim ve Siyaset Vakfı’ndan Rudolf da, Obama döneminde Amerika Birleşik Devletleri ile Avrupa arasındaki ilişkilerin gelişmesinin beklendiğini kaydetti. Rudolf, Başkan George W. Bush döneminde oluşan olumsuz imajın da değişeceğini tahmin ettiğini dile getirdi.
Ankara - Washington ilişkileri
Rudolf, Washington-Ankara ilişkilerinde de yeni bir dönemin başlayabileceğini belirtti. Rudolf, ama Washington için önceliğin her zaman Amerikan çıkarları olacağını vurguladı. Rudolf, "Amerika Birleşik Devletleri ile Türkiye arasındaki ilişkiler, Türkiye’nin Irak savaşı sırasında izlediği tutumdan etkilenmişti. Ama ilişkilerde kuşkusuz bazı değişikler olabilir. Fakat dış politikada çok büyük sorunların bulunmadığı Türkiye’ye veya diğer bölgelere yönelik siyasette çok büyük bir değişiklik beklenmiyor. Dış politikadaki bürokrasi, dış işleri bakanlığı, Amerika’nın çıkarları sonuçta aynı kalacak ve bir süreklilik olacak. Ama iki ülke ilişkilerindeki hava daha da düzelebilir" şeklinde konuştu.
Obama'nın öncelikleri
Alman Dış Politika Derneği’nden Sandschneider, Obama’nın , Ankara ile olan ilişkilerde Türkiye’nin NATO çerçevesinde önemli bir müttefik olduğunu gözönünde bulunduracağını belirtti. Ancak Sandschneider'e göre Obama’nın önceliği ülkedeki bütçe açığının kapatılması, ekonomik kriz ile Irak ve Afganistan’daki sorunları çözmek olacak.