Mısır’da tartışmalı anayasa reformu

Muhalefetin yoğun tepkisine ve itirazlarına rağmen Mısır’da, iktidardaki Ulusal Demokrat Parti hakimiyetindeki 454 sandalyeli meclis, Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek’in istediği 34 maddelik anayasa değişikliğini 315 ‘evet’ oyuyla kabul etti.

Kahire yönetimi değişiklik paketi ile ilgili referandumun Nisan ayında yapılacağını duyurduysa da, siyasi gözlemciler, kamuoyunun görüşüne bir hafta içinde başvurulacağını düşünüyor. Uzmanlar. Mısır’da yönetimin istediği köklü değişikliklerde her zaman aceleye getirme taktiğine’ başvurulduğunu hatırlatıyor.

Peki Hüsnü Mübarek’in itirazlara rağmen yürürlüğe koymak istediği yeni düzenlemeler neler kapsıyor? Anayasal reform paketinin en tartışmalı yönlerini, terörle mücadele ve seçimlerin gözetimine ilişkin 179. ve 88. maddeler oluşturuyor.

Müslüman Kardeşler'e darbe

179. madde, yetkililere hakim kararı olmadan zanlıların konuşmalarını dinleme yazışmalarını inceleme ve zanlıların evlerini arama yetkisi tanıyor. 88. madde ise seçim sandıklarının denetimine ilişkin değişiklik öngörüyor. Muhalefete göre değişiklikler, seçimlerin denetlenmesini zayıflatacak.

Ayrıca reform paketinde, dini temele dayanan her türlü siyasi faaliyete yasak getirildiği için Müslüman Kardeşler örgütünün başkanlık seçimlerine aday sokabilmesi imkanı elinden alınmış oluyor.

Müslüman Kardeşler’in önde gelen isimlerinden Essam El Eryan, yönetimin baskıcı tutumuyla demokrasiye zarar verdiğini belirtiyor: EL Eryan, “İktidar partisi, sessiz çoğunluğu kendi çıkarı doğrultusunda kullanıyor. Bu insanların politikaya girmesini engelliyor ve bu sayede çoğunluğun desteğini aldığını iddia ediyor“ diyor.

"Oğluna yol açıyor" iddiası

Muhalifler yeni düzenlemeyle, Hüsnü Mübarek’in kendisinden sonra oğlu Cemal’in yönetime geçmesi için böyle bir yola başvurduğu iddiasında. Uluslararası Af Örgütü ve birçok sivil toplum örgütü de, Mısır’daki son anayasal düzenlemeyi, Mübarek'in 26 yıl önce iktidarı ele almasından beri, ülkede insan haklarına yönelik en ciddi ihlal olarak değerlendiriyor.

Meclis, değişikliğin halkoyuna başvurulduktan sonra yürürlüğe gireceğini duyuruyor ama Müslüman Kardeşler’den El Eryan farklı görüşte: “Evet ya da hayır diyen hiçbir zaman halk olmadı. Bu ülkedeki bütün referandumlarda hile yapılır“.

Kahire Üniversitesi’nden siyaset bilimci Ali El Sawi ise Mübarek’in ’reform’ adı altında Avrupa’nın gözünü boyamaya çalıştığını belirtiyor: “Bu hükümetin politikalarını destekleyen stratejik bir hamleden başka bir şey değil. Son gelişmeler bunun göstergesi, başka bir anlamı yok.“