Myanmar’da çözüm arayışı sürüyor

Uluslararası toplum, eski adı Burma olan Myanmar'da rahiplerin liderliğinde demokrasi yanlısı kitlesel eylemleri şiddetle bastırmaya çalışan askeri cuntanın krize şiddetsiz bir çözüm bulması konusunda diretiyor.

ABD Myanmar’ın yaklaşık 40 ileri gelen politikacısına seyahat yasağı koydu. Japonya, Myanmar’da görev başında ölen Japon fotoğrafçı ile ilgili soruşturma için Dışişleri Bakan yardımcısını Yangon’a gönderdi. AB yaptırımların sertleştirilmesinden söz ederken, Pekin yönetiminin de Myanmar’a karşı tutumunda değişiklik gözleniyor.

Çin, BM Güvenlik Konseyi’nde Myanmar cuntasına karşı bir kararını çıkmasını veto etese de, Başbakan Wen Jiabao, Myanmar cuntasını şiddetten vazgeçmeye ve itidalli davranmaya çağırdı. BM İnsan Hakları Konseyi de Myanmar’da durumu ele alacak.

Muhalefet lideri ile görüşme

Myanmarda’daki krizi barışçıl yollardan çözme çabaları kapsamında BM Özel Temsilcisi İbrahim Gambari hafta sonunda Myanmar'da temaslarda bulundu. Muhalefet lideri Aung San Su Kyi ile görüşen Gambari, cunta lideri General Than Shwe ya da yardımcısı General Maung Aye ile henüz bir araya gelemedi. Gambari, üçüncü kez cunta liderleriyle görüşme girişimde bulunmak üzere yeniden Yangon'dan Naypitav'a geçti.

BM'den yapılan yazılı açıklamada, Yangon ile Naypitav arasında mekik dokuyan Gambari'nin şu ana kadar Başbakan Vekili, Dışişleri Bakan Yardımcısı ile enformasyon ve kültür bakanlarıyla görüşebildiğine dikkat çekildi. Açıklamada, Gambari'nin Su Kyi ile görüştüğü de doğrulandı, ancak ayrıntılı bilgi verilmedi.

İbrahim Gambari ile Myanmar'daki askeri cuntanın lideri General Than Shwe'nin yarın bir araya geleceği bildirildi. Myanmar Enformasyon Bakanlığı'ndan bir yetkili, Gambari'nin rejim tarafından yeni başkent Naypitav'ın yaklaşık 400 kilometre kuzeydoğusundaki Lashio'ya davet edildiğini, BM temsilcisinin bu sabah Naypitav'dan yola çıktığını belirtti. Yetkili, yarın Naypitav'a dönecek Gambari'nin burada Than Shwe ile görüşeceğini kaydetti.

Geçen yıl iki kez Myanmar’ı ziyaret etmiş olan BM Özel Temsilcisi’nin yönetimi şiddet kullanmamaya ikna etmesi umuluyor. Myanmar yönetimi ise sert tutumunu devam ettiriyor.

Manastırlar açıldı

Günlerdir gösterilere sahne olan ve yaklaşık 10 kişinin hayatını kaybettiği Myanmar'ın eski başkenti Yangon sokaklarında, binlerce askerin bulunduğu ve gözaltıların sürdüğü belirtiliyor. Polis ve askerlerin kentin merkezinden dış kesimlerine çekildiği, ancak araçlarda aramaların ve helikopterle devriyenin devam ettiği ifade edildi.

Asyalı bir diplomat ise gösterilerde gözaltına alınan rahiplerin rahipliklerinin ellerinden alındığını ve rahiplere zorla sivil kıyafetler giydirildiğini söyledi. Adının açıklanmasını istemeyen diplomat, bazı rahiplerin çok uzun hapis cezalarıyla karşı karşıya kalmasının muhtemel olduğunu belirtti.

Rahiplerin, hükümet karşıtı gösterilerinin başlangıç noktası olan bazı manastırların yeniden açıldığı bildirildi. Askerlerin, protestoların başını çeken rahipleri engellemek için Cuma günü çevresini girilmez bölge ilan ettiği beş manastırdan Shwedagon ve Sule manastırlarının açıldığı belirtildi. Ancak manastırlara ziyaretin az olduğu kaydedildi.

Myanmar’daki muhalefet güçleri de protestoları farklı yöntemlerle sürdüreceklerini açıkladı. İngiliz diplomatların verdiği bilgiye göre ise Myanmar yönetimi, şimdilik gösterilerin durmasını sağlasa da cunta yönetimi içinde de göstericilere yönelik tutum konusunda farklı görüşte olanlar da var.

Komşularda gösteriler

Bu arada komşu ülkelerden Myanmar’da yaşananlara tepkiler yükselmeye başladı. Tayland’ın başkenti Bangkok’da buluşan Budistler, Myanmar cuntasını protesto ederken, Müslüman ve Hırıstiyan göstericiler de bu ülkenin büyükelçiliği önünde protesto gösterisi düzenledi.

Singapur'da da Myanmarlı rahiplere destek gösterisi yapıldı. Singapur'un merkezindeki bir Budist tapınağında yapılan eyleme 1500 civarında Myanmar vatandaşı, kırmızı giysileriyle katıldı. Eylemciler, tapınakta yaklaşık bir buçuk saat kalarak dua ettiler.