1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git
PolitikaBrezilya

Musk geri adım attı: Brezilya’da X yeniden erişime açılıyor

9 Ekim 2024

Brezilya Yüksek Mahkemesi, Elon Musk'ın geri adım atması üzerine sosyal medya platformu X'e yönelik erişim engelini şartlı olarak kaldırdı.

https://p.dw.com/p/4lZEP
Brezilyalı bir X kullanıcısı, elindeki cep telefonunda açık olan bu sosyal medya platformunda gezinirken görülüyor.
Fotoğraf: EVARISTO SA/AFP/Getty Images

Brezilya Yüksek Mahkemesi, eski adı Twitter olan sosyal medya platformu X'e 30 Ağustos'ta getirilen erişim engelinin kaldırıldığını duyurdu.

Mahkeme, X'in sahibi Elon Musk'ın yerine getirmeyi şiddetle reddettiği bazı hesapların kapatılması, ülkeye yasal temsilci atanması ve para cezalarının ödenmesi gibi şartların X şirketi tarafından yerine getirmesiyle birlikte erişim engelinin "şartlı olarak" kaldırıldığını açıkladı.

Yüksek Mahkeme Başkanı Alexandre de Moraes'in mahkemenin internet sitesinde yayımlanan kararında, erişim engelinin "Brezilya yasalarına uyum ve yargı kararlarına riayet etme koşuluyla kaldırıldığına" vurgu yapıldı, bunun "ulusal egemenliğe saygının bir gereği" olduğu belirtildi.

Brezilya Yüksek Mahkeme Başkanı Alexandre de Moraes
Brezilya Yüksek Mahkeme Başkanı Alexandre de MoraesFotoğraf: Andre Ribeiro/Zumapress/picture alliance

Geçtiğimiz haftalarda X platformu, bazı hesapların bloke edilmesi de dahil olmak üzere Yüksek Mahkeme kararlarına uyma yönünde adımlar atmış, 26 Eylül'de erişim engelinin kaldırılmasını talep etmişti.

Ancak mahkeme başkanı De Moraes, bunun için önce X’in para cezalarını da ödemesi gerektiğine işaret etmişti. X platformunun avukatları ise geçen hafta Cuma günü tüm para cezalarının ödendiğine dikkat çekerek erişim engelinin kaldırılması için yeniden başvuruda bulundu.

Yüksek Mahkeme ise aynı gün X'in 5 milyon doları aşkın para cezasını yanlış bankaya yatırdığını, bu nedenle erişim engelinin kaldırılması kararının görüşülmesinin de ertelendiğini duyurdu. Mahkeme, sosyal medya platformundan cezanın "doğru bankaya" yatırılmasını istemişti.

X: Brezilya'ya dönüyor olmaktan gurur duyuyoruz

X'in sahibi Musk ile Brezilya Yüksek Mahkemesi Başkanı De Moraes arasındaki gerilim, bu platformun 30 Ağustos'ta Latin Amerika’nın en gözde pazarlarından Brezilya'da erişime kapatılmasıyla tırmanmıştı.

Yüksek Mahkeme, bu kararını X'in bazı aşırı sağcı hesapların kapatılması yönündeki mahkeme kararlarına uymaması ve ülkeye yeni bir temsilci atamaması ile gerekçelendirmişti.

Dünyaca ünlü girişimci Musk ise De Moraes'i "şeytani diktatör", "otoriter" ve "sansürcü" olarak nitelendirmiş, "ifade özgürlüğü demokrasinin temel taşıdır ve Brezilya'da seçilmemiş sahte bir yargıç siyasi amaçlarla bunu yok ediyor" sözleriyle de mahkeme başkanını "Brezilya demokrasisini yok etmeye çalışmakla" suçlamıştı.

Sosyal medya platformu X’in sahibi Elon Musk
Brezilya Yüksek Mahkeme Başkanı Alexandre de Moraes’i "sansürcü" olmakla suçlayan X’in sahibi Elon Musk, erişim engelinin kaldırılması için geri adım attı.Fotoğraf: Gonzalo Fuentes/REUTERS

Musk'ın bu suçlamalarına rağmen X, son haftalarda Yüksek Mahkeme'nin talep ettiği adımları attı.

Erişim engelinin kaldırılması sonrasında ise X platformu, "Brezilya’ya dönüyor olmaktan gurur duyuyoruz" açıklamasını yaptı.

Açıklamada, "Tüm bu süreç boyunca 10 milyonlarca Brezilyalının platformumuza erişimini sağlamak her şeyden önemliydi. Faaliyet gösterdiğimiz her yerde, yasalar çerçevesinde, ifade özgürlüğünü savunmaya devam edeceğiz" denildi.

Musk neden U dönüşü yaptı?

213 milyon nüfuslu Brezilya’da, 20 ila 40 milyon X kullanıcısı olduğu tahmin ediliyor. Ülke, X’in en büyük pazarlarından biri konumunda.

Brezilya'daki X kullanıcılarının bir bölümü erişim engeli sonrasında Threads ve Bluesky gibi başka platformlara geçti. Kaçının yeniden X'e döneceği bilinmiyor.

Araştırma şirketi Emarketer’in Latin Amerika ve İspanya analisti Matteo Ceurvels'e göre, Musk'ın Brezilya Yüksek Mahkemesi'ne yönelik sert suçlamalarına rağmen U dönüşü yapmış olması şaşırtıcı değil.

Ceurvels, "Bu pragmatik bir hamleydi, muhtemelen dünya genelindeki en büyük üçüncü pazarındaki milyonlarca kullanıcıyı ve buna bağlı milyonlarca dolarlık reklam gelirini kaybetmenin olası ekonomik sonuçları itici güç oldu" değerlendirmesini aktardı.

Bu arada uzmanlara göre Brezilya'da X'e erişim engelinin kaldırılmış olması tüm sorunların çözüldüğü anlamına gelmiyor.

Elon Musk'ın X hesabının görüldüğü bir cep telefonu ekranı
Elon Musk, kendi siyasi görüşlerini ve aşırı sağcı komplo teorilerini yaymak için sahibi olduğu sosyal medya platformu X'i kullanmakla eleştiriliyor.Fotoğraf: IMAGO/ANP

Oklahoma Üniversitesi öğretim üyesi hukukçu Fabio de Sa e Silva, ülkede ofisleri bulunan ve kamu kurumlarıyla regülasyonlar ve yasal düzenlemer hakkında doğrudan görüşmeler yürüten Meta ve Google’dan farklı olarak X’in yeniden sadece yasal temsilci atamış olmasının yeterli olmayabileceğine dikkat çekiyor.

Teknoloji ve Toplum Enstitüsü Direktörü ve avukat Carlos Affonso Souza da "Şu anki endişe, bundan sonra ne olacağı ve X'in tekrar faaliyete geçtiğinde yeni gerilimler yaratmadan piyasanın ve yerel makamların taleplerini nasıl karşılayacağıdır" dedi.

Eski adı Twitter olan X, Brezilya'dan önce Rusya, Çin, İran, Myanmar, Kuzey Kore, Venezuela ve Türkmenistan gibi otoriter rejimlerin bulunduğu ülkelerde erişime kapatıldı. Yine Pakistan, Türkiye ve Mısır gibi ülkelerde de geçici erişim engelleri uygulandı.

AP, Reuters/ DA, CÖ

DW Türkçe’ye sansürsüz nasıl erişebilirim?