Moskova’dan Londra’ya sert misilleme

Rusya’nın eski KGB ajanı Aleksander Litvinenko, 2006 Kasım’ında Londra’da radyoaktif polonyum-210 maddesiyle öldürülmesinde bizzat parmağı olduğundan şüphelenilen Litvinenko’nun eski meslektaşı Andrey Lugovoy’u İngiltere’ye teslim etmemesi üzerine Londra’nın dört Rus diplomatını ülkeden sınır dışı etmesiyle iki ülke arasında tırmanan gerilimde yeni bir aşamaya gelindi.

Kremlin, diplomatlarının sınır dışı edilmesini “ahlak dışı ve kışkırtıcı” olarak nitelenmiş, bu ise siyasi gözlemciler tarafından “beklenenden ılımlı” bir tavır olarak değerlendirilmişti.

Ancak şimdi Rus yönetimi Londra’ya daha sert bir cevap verdi. Dört İngiliz diplomatı sınır dışı etme kararı aldıklarını açıklayan Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mihail Kamınin, “Rus yetkililer İngiliz vizesi için başvuruda bulunmayacak ve izahat yapılmadığı sürece de İngiliz yetkililere vize verilmeyecek” dedi.

Terörle mücadelede işbirliğine son

Ayrıca Moskova’daki İngiliz Büyükelçisi Anthony Brenton, Rus Dışişleri Bakanlığı’na çağrıldı. Brenton burada Rusya Dışileri Bakanı Yardımcısı Aleksandır Gruşko ile Litvinko cinayetini konusunda görüştü.

Ama Rusya bununla da yetinmedi ve Londra ile terörle mücadelede işbirliğine son verdiğini duyurdu. Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Kamınin, İngiliz hükümetinin yaptığı son açıklamaların iki ülkenin terörle savaş konusunda işbirliği yapmasını imkansız hale getirdiğini savundu.

Miliband ve Rice’tan mesaj

Rusya’nın misillemesine tepki gecikmedi. İngiltere Dışişleri Bakanı David Miliband, Rusya’nın kararından ötürü hayal kırıklığına uğradığını, kararın tamamen haksız olduğunu söyledi. Fransa Dışişleri Bakanı Bernard Kouchner ile birlikte basın toplantısı düzenleyen David Miliband, Fransa’ya destek sözünden ötürü teşekkür etti.

Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice de Rusya’yı Litvinenko cinayetinin zanlısını İngiltere’ye iade etmeye çağırdı. Rice, “İngiltere, toprakları üzerinde meydana gelen cinayetin sorumlulularını bulup yargı önüne çıkarmakla sorumludur” dedi.

Bu arada Rusya’nın İngiltere Büyükelçisi Yuri Fedotov da Rusya’nın Litvinenko cinayetiyle bağlantısı bulunduğu iddialarını reddetti. The Times gazetesine mektup gönderen Rus büyükelçi Fedotov, “İddiaları saçmalık olarak görüyor, ancak İngiltere hükümetinin ortaya koyduğu kanıtların Rus yargısınca başlatılan soruşturma kapsamında dikkate alınacağını ifade ediyoruz” görüşünü dile getirdi.

Rus iş adamı İngiltere’yi terk etti

Öte yandan sürgündeki Rus iş adamı Boris Beresovski ise polisin suikast uyarısı üzerine İngiltere’yi terk etti. Beresovski, Kremlin’in hedefi durumunda olduğunu söyledi: “Bu ülkede bulunduğum süre içinde birçok kez şahsımı hedef alan suikast girişimleri yapıldı ve bunlarla ilgili bilgilendirildim. Korumalarım var ama sizi hedef alan bir sisteme karşı mücadele vermeniz imkansız. Alexander Litvinenko da öldürülmeden önce zaten beni, ‘Putin bir kararname imzaladı, yargısız, düşman oldukları herkesi öldürmeye çalışacaklar’ diye uyarmıştı.”

2003 yılında İngiltere’ye sığınan 61 yaşındaki Rus iş adamı Boris Beresovski, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in bir suçlu olduğunu öne sürdü. Beresovski, “Batı’nın Litvinenko olayından sonra Sayın Putin’in gerçek yüzünü görmesi çok önemli. Putin bir suçludur, yönetimi de bir suç şebekesidir. Putin artık daha tehlikeli bir hale geldi çünkü önünde artık bir engel kalmadı” diye konuştu.