Meşin yuvarlağa "ucuz" dikiş!
3 Haziran 2006Pakistan’ın Vezirabat ve Sialkot kentlerinden dünyanın dört bir köşesine her yıl binlerce meşin yuvarlak gönderiliyor. Pakistan, önemli bir futbol topu ihracatçısı, zira dünyadaki futbol toplarının yaklaşık yüzde 80’i Pakistan’da üretiliyor. Her bir topa, tam 750 dikiş atılıyor.
Pakistanlı işçiler ise karanlık atölyelerde yerde oturarak, günde 12 ila 14 saat çalışarak elleriyle futbol toplarını dikiyor. Ünlü markalar için üretilen toplar bunlar. Bir işçi, bir günde üç top çıkarabiliyor; hızlı olanlarsa dört top. İşçiler, top başına en fazla 40 rupi, yani 60 sent alıyor. Oysa markalı bir topun satış fiyatı 90 ile 190 euro arasında değişiyor.
Futbol oynamıyorlar
Muhammed Nadin, futbol topu diken işçilerden biri. Bitirdiği her top için 40 rupi sayılıyor eline. Çok hızlı çalışıp, günlük üretimini beş topa çıkardığında, cebinde 200 rupiyle evine dönüyor. Futbol oynamaya pek vakit bulamadığını, zaten de böyle bir istek duymadığını söyleyen Muhammed Nadin, günlerini nasıl geçirdiğini şöyle anlatıyor:
“Bütün günümü çalışarak harcıyorum. Sabah altıda kalkıp evden çıkıyorum. Yolda yürürken kahvaltı yapıyorum. Sonra otobüse binip işe geliyorum. Deri parçalarını sayıyor, ipleri mumluyor ve ardından da dikişe başlıyorum. Bir top dikmek iki üç saatimi alıyor. Akşamları da eve gidip dinleniyorum. Çok yoruluyorum”
İşletmelere giriş izni yok
Dev şirketlerin, ucuza işçi çalıştırıp, üçüncü dünya ülkelerini sömürdüklerine dair haberler medyada yer aldığından beri ise bu işletmelere yabancıların girilmesine pek izin verilmiyor. Buralarda çalışanların yabancı medya mensuplarıyla konuşmaları da yasak. Yasağı delenler, işlerini kaybetme tehlikesiyle karşı karşıya.
Futbol topu atölyelerinde çalışanların çoğu futbolu sevmiyor, futboldan anlamıyor. Hatta topların kullanılacağı Dünya Kupası’nı bile seyredemeyecekler, çünkü çoğunun evinde televizyon yok. Zaten Pakistan’da futbol, bir kitle sporu değil.