Lübnan'daki patlamalar: Çağrı cihazları nerede üretildi?

Lübnan'da eş zamanlı olarak infilak eden ve en az 9 kişinin ölümüne, 3 bine yakın kişinin yaralanmasına yol açan çağrı cihazlarıyla ilgili bilmece sürüyor. Lübnan Hizbullahını hedef aldığı anlaşılan olayla ilgili tüm gözler İsrail istihbaratına çevrilse de İsrail'den henüz bir açıklama gelmedi.

ABD'nin etkili gazetelerinden New York Times'ın, çağrı cihazlarının Tayvanlı Gold Apollo şirketi tarafından üretildiğini belirten haberinin ardından şirketten açıklama geldi. Gold Apollo'nun kurucusu ve başkanı Hsu Ching-kuang, şirket merkezinde düzenlediği basın toplantısında "Bu ürün bizim değil. Sadece üzerinde bizim markamız var" dedi.

Gold Apollo kurucusu Hsu Ching-kuang, söz konusu şirketin ödemeleri konusunda sorunlar yaşadıklarını da belirterek "Ödemeler çok garipti, Ortadoğu üzerinden geliyordu" dedi, ancak ayrıntıya girmedi.

Durumun şirket açısından utanç verici olduğunu belirten Hsu, lisans verdikleri şirkete karşı yargı yoluna gideceklerini söyledi.

Şirket Budapeşte merkezli

Gold Apollo şirketinden yapılan yazılı açıklamada da Lübnan'da infilak eden modelin AR-924 olduğu, üretim ve satışının lisanslı olarak BAC şirketi tarafından yapıldığı bildirildi. Açıklamada, Gold Apollo, BAC şirketini belirli bölgelerde satışlar için ticarî markamızı kullanmaya yetkili kılmıştır. Ancak ürünlerin üretimi ve tasarımı tamamen BAC tarafından yapılmaktadır" denildi.

Gold Apollo şirketi, Alman haber ajansı dpa'nın sorusuna verdiği yanıtta ise söz konusu şirketin, merkezi Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de bulunan BAC Consulting KFT olduğunu kaydetti.

Tayvan Ekonomi Bakanlığı da Tayvan'dan Lübnan'a doğrudan çağrı cihazı ihracatı ile ilgili herhangi bir kayda rastlanmadığını açıklamıştı.

New York Times gazetesi, ABD'li kaynaklara dayandırdığı haberinde cihazlara patlayıcıların Lübnan'a varmadan önce yerleştirildiğinin anlaşıldığını belirtmiş, cihazlarla İsrail tarafından oynandığını ileri sürmüştü.

Reuters haber ajansına konuşan kaynaklar, Lübnan Hizbullahının, İsrail'in bulundukları yeri saptayamaması için, bu yıl cep telefonundan daha güvenli görülen çağrı cihazları kullanmaya başladığını belirtti.

AFP haber ajansına konuşan Hizbullah'a yakın bir kaynak da infilak eden çağrı cihazlarının, Hizbullah'ın kısa süre önce ithal ettiği bin cihazlık sevkiyatta bulunduğunu kaydetmişti.

İsrail istihbaratı paravan şirket mi kurdu?

AFP'ye konuşan güvenlik analisti Elijah Magnier, İsrail'in yeni seri çağrı cihazlarına patlayıcı yerleştirebilmesi için cihazların tedarik zincirine erişim sağlaması gerektiğine işaret ederek "İsrail istihbaratı, şüphe uyandırmadan üretim sürecine sızıp patlayıcı ile uzaktan kumandalı ateşleme mekanizmasını cihazlara yerleştirdi" değerlendirmesi yaptı. Magnier, cihazları satan üçüncü tarafın, İsrail tarafından bu amaçla oluşturulmuş bir paravan şirket olabileceğini dile getirdi.

Washington merkezli düşünce kuruluşu Middle East Institute'dan Charles Lister de İsrail istihbarat teşkilatı Mossad'ın sevkiyat zincirine sızdığı değerlendirmesinde bulunarak  "Küçük bir plastik patlayıcının pilin yanına gizlendiği, telefon araması ya da çağrı yoluyla uzaktan patlatıldığı kesin görünüyor" dedi.

Lübnan'daki patlamalar, İsrail'in Hamas ile 7 Ekim'de başlayan savaşın hedeflerini genişlettiği ve Hizbullah'ın da hedeflere dahil edildiğini açıklamasından birkaç saat sonrasına denk geldi.

Lübnan Sağlık Bakanlığı verilerine göre ülke çapında gerçekleşen eş zamanlı patlamalarda bir kız çocuğu dahil dokuz kişi öldü, 2 bin 800 kişi yaralandı. Ölen çocuğun, bir Hizbullah mensubunun 10 yaşındaki kızı olduğu, yaralananlar arasında İran'ın Beyrut Büyükelçisinin de bulunduğu belirtildi. Yaralananlardan yaklaşık 200'ünün durumunun kritik olduğu açıklandı.

AFP,rtr,dpa/BK,HT

DW Türkçe'ye engelsiz nasıl ulaşabilirim?