Kafkaslar’da insan hakları ihlalleri artıyor

İkinci Çeçenistan savaşı sırasında, Rusya'nın "Terörle Mücadele Operasyonu" çerçevesinde binlerce kişi kayboldu. Bu kişilerin Rus güvenlik güçlerince öldürüldüğü ve toplu mezarlara gömüldüğü tahmin ediliyor.

İnsan Hakları Kuruluşu Memorial'dan Natalya Estemirova, savcılıkları bu olayların üzerine gitmemekle suçluyor. Estemirova, “Sistem öyle bir hale getirilirmiş ki, savcılık olayları araştırmıyor bile. İkinci Çeçenistan Savaşı'nın üzerinden sekiz yıl geçti ve savaş sırasında kaybolanlarla ilgili soruşturmaların sürekli olarak engellendiği somut olarak görülüyor" şeklinde konuşuyor.

Çeçen birçok aileye yakınlarının akıbetini öğrenememek acı veriyor. Kısa bir süre önce bölgeyi ziyaret eden Avrupa Konseyi İnsan Hakları Temsilcisi Thomas Hammarberg, Çeçenistan Devlet Başkanı Kadirov'la yaptığı görüşmede bu konuyu dile getirdiğini vurguluyor. “Kaybolan insanların sayısı çok fazla” diyen Hammarberg, “Birçok aile sevdiklerini kaybetti ve bu olayların en kısa süre içinde açıklığa kavuşturulması gerekiyor. Çeçen hükümeti, adli laboratuar kurulması için bütçe ayırdı. Laboratuarın işe başlaması için Moskova'nın da buna onay vermesi gerekiyor" şeklinde konuştu.

Bu adli laboratuarda, kurbanların DNA testlerinin yapılması ve kimliklerinin tespit edilmesi hedefleniyor. Ayrıca toplu mezarların da açılması gerekiyor. İki yıldır Avrupa Konseyi İnsan Hakları Temsilciliği görevini yürüten Thomas Hammarberg Çeçenistan'a ilk kez gitmiyor. Hammarberg Çeçenistan'da politik, ekonomik ve sosyal durumun iyileştiğini, insan hakları ihlallerinin de eskisi kadar çok olmadığını söylüyor.

Gerginliğin tırmandığı bölgeler

Çeçenistan durum kısmen de olsa iyileşme kaydetse de komşu İnguşya ve Dağıstan'da gerginlik tırmanıyor. İki bölge aşırı dinci teröristlerin saklandığı bölgeler haline geldi. Adam kaçırma, silahlı çatışma, suikast ve ölümler neredeyse gündelik hayatın bir parçası haline geldi. Ancak İnguşya Devlet Başkanı Murat Syasikov durumun bu kadar kötü olduğunu kabul etmiyor. Syasikov, “Dünyanın neresinde patlama olmuyor? Her cumhuriyetin, her bölgenin kendine özel durumları var. Örneğin Çeçenistan İnguşya , Kabardin-Balkar Kuzey Osetya ile karşılaştırılamaz" şeklinde konuşuyor.

Ancak Avrupa Konseyi İnsan Hakları Temsilcisi Thomas Hammarberg bu görüşe katılmıyor. Hammarberg temasları sırasında hem İnguşya, hem de Dağıstaen Devlet Başkanlarına, insan hakları ihalelerinin son bulması gerektiğini ilettiğini vurguluyor.