1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git
Politikaİsrail

İsrail mahkemesi: İlahiyat öğrencileri de askere alınmalı

25 Haziran 2024

İsrail Yüksek Mahkemesi tartışmalı bir karara imza atarak ilahiyat öğrencilerinin askerlik muafiyetini iptal etti. İktidar ortakları karara tepkili.

https://p.dw.com/p/4hSjm
Ultra Ortodoks Yahudi cemaatine mensup erkekler.
Fotoğraf: David Silverman/Getty Images

İsrail'de Yüksek Mahkeme, ultra Ortodoks Yahudi erkeklerin de askere alınabileceğine hükmetti. Karar oy birliği ile verilirken, bunun Başbakan Benyamin Netanyahu hükümetinin çöküşüne yol açabileceği değerlendiriliyor.

İlahiyat eğitimi alan ultra Ortodoks erkekler ile asker çağındaki diğerleri arasında ayrım yapan bir yasa bulunmadığının altını çizen mahkeme, bu nedenle herkesin zorunlu askerliğe tabii olduğunu kaydetti. Mahkeme, savaş devam ettiği sırada askere alma işlemlerinin din temelli yapılmasının "hukukun üstünlüğü ve bireylerin eşitliği ilkelerine aykırı olduğuna" hükmetti.

Yahudi erkek ve kadın nüfusunun çoğu için zorunlu olan askerlikten bugüne kadar ultra Ortodoks cemaatine mensup erkekler muaf sayılıyordu. Bu ayrım özellikle seküler kamuoyunda tepki çekerken, şu ana kadar 600'den fazla İsrail askerinin öldüğü Gazze savaşı dini cemaate yönelik tepkiyi daha da artırdı.

Siyasi açıdan güçlü ultra Ortodoks partiler, Netanyahu hükümetinin önemli destekçilerinden. Daha önce mensuplarının zorla askere alınması halinde hükümetten çekilecekleri tehdidinde bulunmuşlardı.

Karar öncesi mahkemeye itiraz eden hükümet avukatları da dindar cemaat üyelerini askere gitmeye zorlamanın "İsrail toplumunu parçalayacağını" savunmuştu.

Netanyahu ile ortaklığa devam mı?

Cemaat mensubu milletvekillerinin istifa edip etmemek yönünde dini liderler ve cemaatlerinin baskısı altında kalacakları tahmin ediliyor.

Koalisyondaki ultra Ortodoksların lideri İsrail İskan Bakanı Yitzhak Goldknopf kararın ardından "çok talihsiz ve üzücü" sözleriyle mahkemeye tepki gösterdi, ancak hükümetten istifa edip etmeyeceklerine dair yorum yapmadı.

Kudüs merkezli Yahudi Halkları Politikası Enstitüsü Başkan Yardımcısı Shuki Friedman, "Ultra Ortodokslar daha iyi bir siyasi alternatifleri olmadığını biliyorlar, ama şimdi neden bu iktidara oy verdiklerini sorgulayacaklardır" dedi.

120 sandalyeli mecliste 64 vekil ile çoğunluğu az farkla elinde tutan Netanyahu'nun yıllardır tartışmalı bir konu olan askerlikten muafiyet imkanını yeniden sağlayıp sağlayamayacağı belirsiz.

Öte yandan karar, din ağırlıklı eğitim alan; matematik, fen, İngilizce gibi seküler konulara ilgi duymayan bu kişilerin orduda hizmet etmeye uygun olmadığını düşünenler tarafından da eleştiriliyor.

Yüksek doğum oranı nedeniyle ultra Ortodoks cemaati İsrail'de en hızlı büyüyen topluluklardan. Nüfusu yıldan yıla yüzde 4 artan cemaatin her yıl 13 bin erkek üyesi askerlik yaşına geliyor. Ancak yüzde 10'dan azı orduya kayıt yaptırıyor.

AP / MUK,BÖ

DW Türkçe'ye VPN ile nasıl erişebilirim?