İran: Cumhurbaşkanlığı seçimini reformcu Pezeşkiyan kazandı
6 Temmuz 2024
İran'da reformcu aday Mesud Pezeşkiyan cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci turunda muhafazakar rakibi Said Celili'yi yenerek cumhurbaşkanı seçildi. Seçim kurulu sözcüsü Muhsin İslami Pezeşkiyan'ın yaklaşık 30 milyon oyun 16 milyonunu aldığını söyledi. Celili'nin ise aldığı oy ise 13 milyon civarında oldu. Seçime katılım oranı ise yüzde 49,8 olarak kaydedildi. 600 bin oyun ise geçersiz sayıldığı açıklandı.
Kalp cerrahı olan ve basına yansıyan "Türk olmaktan gurur duyuyorum ve evde Türkçe konuşuyorum" şeklindeki açıklamaları büyük yankı uyandıran eski Sağlık Bakanı Muhammed Cavid Zarif Pezeşkiyan, kısaca "Muhafız Konseyi" olarak da adlandırılan Anayasayı Koruma Konseyi tarafından onaylanan altı aday arasında, nispeten tek ılımlı aday olarak öne çıkmıştı. Pezeşkiyan, 2021 yılında da cumhurbaşkanı adayı olmak için girişimde bulunmuş ancak Muhafız Konseyi, o dönemde adaylığını reddetmişti.
Pezeşkiyan seçim sonuçlarının belli olması sonrasında yaptığı açıklamada tüm İranlılara "dostluk elini uzatacağını" söyledi. 69 yaşındaki siyasetçi "Önümüzdeki zorlu yol, sizin yoldaşlığınız, empatiniz ve güveniniz olmadan kolay hale gelmeyecektir. Elimi size uzatıyorum" diye konuştu.
İran'da cumhurbaşkanlığı seçimleri eski muhafazakar Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'nin Mayıs ayında helikopter kazasında hayatını kaybetmesi üzerine gündeme gelmişti. İran'ın ruhani lideri Ayetullah Ali Hamaney, seçimin önemini vurgulayarak ikinci turda seçime katılımın daha yüksek olması çağrısında bulunmuştu. İlk tura yaklaşık yüzde 40 düzeyindeki katılımın beklenenden düşük olduğunu söyleyen Hamaney bunun "sisteme karşı" bir eylem olmadığını ifade etmişti.
Geçen hafta düzenlenen ilk turda seçime katılmasına izin verilen tek reformcu aday olan Pezeşkiyan oyların yüzde 42'sini alarak sandıktan birinci çıkmıştı. Celili ise resmi açıklamalara göre yüzde 39 ile ikinci olmuştu. 61 milyon kayıtlı seçmenin bulunduğu İran'da seçime katılım oranı 1979 İslam Devrimi'nden bu yana yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerindeki en düşük katılım oranı olarak tarihe geçti. İran'da reformcu koalisyonun Pezeşkiyan'a destek verdiği, eski cumhurbaşkanları Muhammed Hatemi ve Hasan Ruhani'nin de destek verdiği belirtiliyor.
DW, AFP / EC, BÜ