İTALYA’DA ZAMANA DİRENEN EL SANATLARI

İtalya sanatsal el işi ürünleriyle ünlü. Benzersiz usta işi ürünler, kitlesel üretime geçildiği zamanlarda olduğu gibi bugün de, el işiyle üretiliyor. Ancak bugün pek çok el işi sanatçısı işlerini kaybetmekle karşı karşıya. Negar Azhar Azari gravür ve mücevher üretimi konusunda uzmanlaşmış bir isim. 34 yaşındaki sanatçı, uzun bir süre eğitim alabileceği bir yer aramak zorunda kalmış.

Negar Azhar Azari, Floransa’nın ünlü aleti „Bollino“yla yaptığı işlerini kendi stüdyosunda sergiliyor. Ustası Giuliano Ricchi’nin atölyesindeki eğitimi sırasında Azari pek çok teknik öğrendi ve bugün de yüzyıllarca süren italyan geleneğinin bir parçası olmaktan gurur duyuyor.

Giuliano Ricchi‘nin atölyesindeki bir makine elle yapılan gravür desenlerini pirinç bir levhaya basıyor. İnce bakır levhalardan küçük kutucuklar, katlıklar ve buna benzer şık kaplar üretiliyor. Maalesef Ricchi el işlerinin son Michaelangelo’larından biri, çünkü gün geçtikçe daha az İtalyan bu meslekle ilgileniyor

Bu makas en az 40 yıllık ve Paola Gueli’nin en önemli araç gereçlerinden biri, çünkü bir zamanlar 30 çalışanıyla birlikte üretim yapan emekli terzi babasından kalmış kendisine. Babası 50li yıllarda terziliğe başladığında, İtalya’da 4 milyondan fazla terzi vardı. Bugün ise bu sayı 700.000.

Paola Guelli’nin babası Raffaele ile birlikte yüzyıllık bir tecrübesi var ve buna rağmen gelecekleri belirsiz. İşsizlik oranlarının rekor seviyelerde olmasına rağmen bugün her beş terzi atölyesinden biri çalışmıyor. Terzilik zanaatını öğrenenlerin çoğunlukla moda tasarımcısı olmak istediğini, terzi olarak kalmak istemediklerini ve terziliğin hakettiği değeri görmediğini söylüyor Paola ve Raffaele.

Paola Gueli, İtalya’nın „kendi büyük ellerini“ kaybedeceğini belirtiyor. Eller küçük de olsalar en sonunda bir şeyler yarattıkları için büyükler ona göre. Hiçbir dikiş makinası Romalı bir terzi gibi kaliteli dikemez. „Ne yazık ki tahmin etmedik, hatta görmezden geldik“. Devlet ve zanaatkarlar birliği terzileri yeterince korumuyor Gueli’ye göre: „Yardımlar ve krediler eksik kalıyor.“

Fırıncılık da bir zanaat. Sicilya’daki geleneksel fırıncıların, mesleklerinin kaybolması tehlikesinden başka endişeleri de var: organize suç. Michele D’Aloisi, oğlu Francesco D’Aloisi ve büyük babası Francesco „Franco“ D’Aloisi bazı ürünleri satmayı istemediğini belirttikten sonra, fırınlarını alevler içinde buldu.

Il Fornaio fırınında Michele D’Aloisi ekmeklerin üzerine susam serpiyor. Sicilya’da geleneksel fırınlar kapanmaya devam ediyor. Fırınlar hem krizin ve mafyanın gözdağı denemelerinin kurbanı, hem de yeni trend ekmeği de süpermarketlerden almak. Bu yüzden de fırıncılar İtalyan zanaatının bu dalının devam etmesini umuyorlar.