İngiliz vatandaşı Çin'de idam edildi
29 Aralık 2009İngiliz Hükümeti ile insan hakları örgütleri, iki yıl boyunca Akmal Şaik’in affedilmesi için çaba harcadı. Ancak talepler sonuç vermedi ve İngiliz vatandaşı Akmal Şaik hakkındaki ceza infaz edildi. 50 yıl sonra ilk kez bir Avrupalı'yı idam eden Çin’e gelen tepkiler sert.
İngiltere Başbakanı Gordon Brown, Şaik' in bağışlanması yönündeki taleplerinin kabul edilmemesi nedeniyle hayal kırıklığına uğradığı ve dehşete düştüğünü dile getirdi.
İngiliz Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ivan Lewis de şu açıklamayı yaptı: "Kalbimiz, bu kötü anı yaşayan ailenin yanında. Evet, ağır bir suçtan dolayı suçlu bulunmuştu. Ancak Şaik'in aynı zamanda ağır psikolojik sorunları olduğu da bir gerçek. Ayrıca mahkemedeki eksiklikler ve kesin bir tıbbi raporun gerekliliği dikkate alındığında, bu kötü bir sonuç."
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Yiang Yu ise gelen tepkilere "Yargı bağımsız ve yasalara uygun karar verilmiştir" yanıtını vererek “Uyuşturucu kaçakçılığı tüm dünyada ağır bir suçtur. Topluma zarar veriyor ve her ülke yasalarıyla buna karşı mücadele ediyor” dedi.
Urumçi’de yakalanmıştı
Uyuşturucu kaçakçılığı Çin'de idam cezası verilen 68 suçtan biri. 53 yaşındaki Akmal Şaik da 2007 yılında Urumçi kentinde çantasında 4 kilogram uyuşturucu taşırken yakalanmıştı.
Şaik’in psikolojik rahatsızlıkları bulunduğunu ve eroinin çantasına organize bir suç örgütü tarafından konulduğunu belirten insan hakları savunucuları ise İngiliz vatandaşı Şaik'in serbest bırakılmasını istemişti. Ancak Çin yargısı, Şaik’ in rahatsızlığının ispatlanmadığını ileri sürerek talepleri geri çevirdi.
İngiltere'deki Ruh Sağlığı Derneği'nden Marjorie Wallasse ise Çin makamlarının ilgisizliğinden şikayet ederek “Anladığımız kadarıyla o gerektiği gibi muayene edilmedi. Ne Çin'deki ne de İngiltere’den gönderilen doktorlar Şaik'i muayene etmedi. Zira biz bir tıbbi rapor talebinde bulunmuştuk” dedi.
Talepler geri çevrildi
Akmal Şaik Tacikistan’dan Urumçi’ye pop müzik kariyeri yapmak için gelmiş, ancak bavulunda bulunan uyuşturucu gözaltına alınmasına neden olmuştu. Yargılandığı mahkeme de onu 2008 yılında idam cezasına çarptırdı. Sanığın ailesi ve İngiliz hükümetinin tüm taleplerini geri çeviren Çin yargısı, tartışmalı bulunan bu cezayı infaz etti.
Uluslararası insan hakları savunucuları da Pekin yönetimine tepkili. Uluslararası Af Örgütü, bu olayın, idamın ne denli adaletsiz ve insanlıkdışı bir ceza olduğunu gösterdiğini açıkladı.
Çin medyasından karara destek
Çin medyası ise kararın arkasında durarak Batılı meslektaşlarını, olayın siyasi bir tartışmaya dönüştürülmemesi yönünde uyardı. Çin hukuk profesörü Huang Feng de Çin ceza yasasında 50 gram eroin ya da başka bir uyuşturucu maddesi bulunduran kişilerin idam cezasına çarptırılacağının açıkça yer aldığını söylüyor. Çin idam cezasının en fazla infaz edildiği ülkelerin başında geliyor. Uluslararası Af Örgütü'nün verilerine göre 2008 yılında Çin’de bin 700 kişi idam edildi.
© Deutsche Welle Türkçe
Astrid Freyeisen / Şangay, Çeviri: Deniz Eğilmez
Editör: Hülya Köylü