İnfaz rejimine son rötuşlar yapılıyor
7 Kasım 2019
AKP ile MHP, ceza infaz rejiminde yenilikler öngören düzenlemenin hızlıca tamamlanması için ortak bir komisyon kurdu. Komisyondan brifing alan Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın cezaevlerindeki 319 bin tutuklu ve hükümlüyü yakından ilgilendiren düzenlemeyle ilgili son kararı vermesi için MHP lideri Devlet Bahçeli ile yapacağı görüşme bekleniyor.
MHP, AKP’nin infaz yasasında kalıcı düzenleme öngören çalışmasından bir yıl önce kimi suçlarda beş yıl şartlı ceza indirimi getiren teklifini meclise sunmuştu. MHP’nin bu teklifi de dikkate alınarak iki partinin yürüttüğü ortak çalışmada 'denetimli serbestlik' üzerinde de duruldu.
DW Türkçe’nin AKP ve MHP’li vekillerden edindiği bilgiye göre, iki partinin ortak çalışmasında belli bir tarih aralığında işlenen kimi suçlara yönelik hüküm giyen ve dört yıllık cezası kalanların denetimli serbestlikten bir defaya mahsus faydalanmaları isteniyor.
Bu kapsamda uyuşturucu ile organize suçların değerlendirilip değerlendirilmeyeceği konusunda AKP ile MHP’nin değerlendirmesi sürüyor.
"Terör suçlarında cezanın beşte biri"
Düzenlemede, bir kerelik denetimli serbestlik hakkının dışında denetimli serbestliğin kalıcı olacağı durumlara ilişkin bir madde üzerinde de çalışılıyor. Mevcut durumda adi suçlarda bir yıl, terör suçlarında iki yıl olan denetimli serbestlikte yeni kriterin cezanın beşte biri olması isteniyor.
Düzenlemenin son şeklinin böyle olması durumunda 20 yıl hapis cezası alanlar cezalarının tamamlanmasına dört yıl kala denetimli serbestlik ile cezaevinden çıkabilecek. 10 yıl ceza alanlar için ise denetimli serbestlik süresi iki yıl olacak.
MHP Genel Başkan Yardımcılarından İzzet Ulvi Yönter, düzenlemeye son şeklinin ne zaman verileceğine ilişkin DW Türkçe’ye konuşurken "AKP’yle karşılıklı yoğun bir görüşmemiz olduğunu ve bunda da mesafe aldığımızı söyleyelim. Elbette ki son durumda ince detaylar gündeme gelecek. Sürecin devam ettiğine dikkat çekelim" demekle yetiniyor. TBMM Adalet Komisyonu Başkanvekili AKP’li Yılmaz Tunç da, "Henüz meclise gelmiş bir düzenleme yok. Çalışmalar sürüyor" diyor.
İnfaz süreleri iniyor
Hem AKP hem de MHP’ye göre infaz rejimindeki en önemli yenilik, infaz sürelerinin kısaltılmasıyla ilgili olacak. Yeni düzenlemede mevcut durumdaki cezanın üçte ikisinin yerine sadece yarısının infazının gerçekleşmesi öngörülüyor.
Buna göre, 10 yıl ceza alan birisi, cezaevinde sadece beş yıl kalacak. Bu sürenin beşte biri de denetimli serbestliğe gireceği için cezaevinde kalma süresi üç yıla inecek. Terör, cinsel suçlar, uyuşturucu ve mükerrer suçlar kapsam dışı bırakılıyor. Daha önce denetimli serbestlikle dışarı çıkıp yeniden suç işleyenler de infaz düzenlemesinin dışında tutuluyor.
"Günü kurtarmaya dönük formüller"
Yürürlükteki Türk Ceza Kanunu’nun baş mimarlarından Prof. İzzet Özgenç, Türkiye’de her ay ortalama 2 bin 500 kişinin cezaevine girdiğini, cezaevlerinin kapasitesinin 220 bin iken 300 bini aştığına dikkat çekerken, AKP ile MHP’nin üzerinde ortak çalıştıkları düzenleme ile bu soruna ancak geçici bir çözüm getirilebileceğini söylüyor.
Özgenç, bunun nedenini de DW Türkçe'ye "İnfaz süresinin aşağıya çekmek, ancak bir süre rahatlatır cezaevlerini. Dışarıya çıkan kişi, çıktığında yine suç işler ve cezaevine dönmek zorunda kalır. Çünkü Türkiye’de etkin bir denetimli serbestlik yok" sözleriyle açıklıyor.
Özgenç, "En etkin infaz, fiilen gerçekleştirilen infazdır. Etkin uygulanabilecek ceza miktarlarının belirlenmesi gerekirken, Türkiye’de üst sınırdan cezalar veriliyor, sonra da içerdeki nüfus artınca o üst sınır görülmüyor ve cezaevi boşaltılıyor. Türkiye’de adalet için günü kurtarmaya dönük formüllere değil etkin çözümlere ihtiyaç var" çıkışı yapıyor.
TOBB Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden ceza hukukçusu Doç. Olgun Değirmenci de, suç ve ceza politikasını doğru uygulayan devletlerin af kurumuna hiç ihtiyaç duymayacağını belirtirken, "Kamuoyunun temel beklentisi affedilecek suçların kapsamının çok titiz bir şekilde belirlenmesidir. Hangi suç neden ceza indirimi kapsamına alınacaktır ya da alınmayacaktır? Bu soru kamuoyuna tüm şeffaflığıyla açıklanmalıdır" çağrısı yapıyor.
En az 30 bin tahliye
MHP kurmayları daha önce de gündemde tuttukları, AKP ile ortak çalışmalarında da dikkate alınan beş yıl şartlı ceza indirimi tekliflerinin 'belirgin ölçüde' kabul görmesi durumunda en az 129 bin kişinin cezaevlerinden tahliye olabileceğini söylüyor.
AKP’liler ise en az 30 bin kişiye tahliye yolunu açan bir düzenleme olacağına dikkat çekerken, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile MHP lideri Devlet Bahçeli’nin varacakları uzlaşmanın bu hesapları değiştirebileceğini vurguluyor.
Hilal Köylü / Ankara
© Deutsche Welle Türkçe