Gey sosyal ağı Hornet'e Jandarma talebiyle erişim engeli

Dünya çapında 30 milyondan fazla kullanıcısı olan gey arkadaşlık uygulaması Hornet, Apple tarafından Türkiye'deki App Store'dan kaldırıldı. Hornet, Türkiye'deki kullanıcılarına gönderdiği mesajda "Apple, Türk hükümetinin aldığı mahkeme kararından dolayı kaldırıldığını belirtmekte" ifadelerini kullandı.

6 Ağustos 2020 tarihinde yürürlüğe giren bir kararla Hornet uygulamasının internet sitesine de erişim engeli getirilmişti. Söz konusu karar, Ankara 8. Sulh Ceza Hakimliği tarafından 5651 sayılı kanun kapsamında alınmıştı.

Bir yıl önce verilen bu kararda yalnızca Hornet'in internet sitesinin değil, App Store ve Play Store'daki uygulamasının kaldırılmasının da talep edildiğini belirten İfade Özgürlüğü Derneği kurucusu ve bilişim hukuku uzmanı Prof. Dr. Yaman Akdeniz, "İşin ilginç yanı bunun 'kişilik hakları ihlali gerekçesiyle' Ankara İl Jandarma Komutanlığı tarafından talep edilmesi" dedi.

DW Türkçe'ye kararın detaylarını aktaran Akdeniz, kararda Hornet uygulamasının Ankara İl Jandarma Komutanlığı'nın kişilik haklarının ne zaman ve ne şekilde ihlal ettiğinin belirtilmediğini ifade etti. Akdeniz, karara yönelik itirazlarının reddedildiğini, bu sebeple konuyu Anayasa Mahkemesi'ne taşıdıklarını aktardı.

Uygulama Google Play Store'dan indirebiliyor

Türkiye'de şu anda Hornet uygulamasına internet sitesinden ve App Store'dan erişilemiyor ancak Google Play Store'dan indirebilmek halen mümkün. Hornet'in yasaklı bir uygulama olmadığına dikkat çeken Akdeniz, Apple'ın bilinmeyen bir gerekçeyle verilen erişim engeli kararı sonrasında Türkiye'de bir uygulamayı kaldırmasının yanlış bir karar olduğu görüşünde:

"Uygulamanın kendisinin bir suç işlemesi mümkün değil. Üstelik Türkiye'de Hornet uygulamasına ya da şirketine yönelik açılmış bir soruşturma ya da dava da yok. Dolayısıyla bir tane hakimin gerekçesiz bir şekilde verdiği kararla erişime engellediği bir uygulamayı Apple'ın - hele de kararı uygulamama gibi bir seçeneği de varken - kaldırması büyük bir sorun teşkil ediyor."

"Bu özel hayata da müdahale"

İfade Özgürlüğü Derneği'nin 2020 verilerine göre Türkiye'de 465 binden fazla internet sitesi erişime engellenmiş durumda. Hornet uygulamasının erişime engellenmesinin Türkiye'de sansürün bir parçası olduğunu belirten Akdeniz, "Bu yalnızca ifade özgürlüğünün ihlali değil, aynı zamanda özel hayata da müdahaledir. Çünkü herkes istediği bir uygulamayı, istediği zaman ve istediği şekilde kullanabilir. Eğer bu uygulamalar üzerinden bir suç işleme söz konusu olursa bu adli bir meselesidir. Uygulamanın tamamen kaldırılması oldukça düşündürücü" dedi.

Türkiye'de LGBTİ+'ların yoğun olarak kullandığı platformlara erişim engeli getirilmesinde tek örnek Hornet değil. Önceki yıllarda SheMaleTurk, Lezce, Gabile, PlanetRomeo gibi arkadaşlık siteleri de engellenmiş, adında 'lezbiyen' ya da 'gey' kelimeleri geçen çeşitli sitelere erişimin engellendiği ve kamu kuruluşlarında LGBTİ+ derneklerinin internet sitelerinin çeşitli filtre programlarınca engellendiği basına yansımıştı. Bir diğer örnek ise 234 ülkede beş milyona yakın kullanıcısı olan LGBTİ+ arkadaşlık uygulaması Grindr'a "kişisel bilgilerin rıza dışı yayınlanması" gerekçesiyle Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı tarafından 2013'te getirilen erişim engeli.

"WhatsApp'ın engellenmesinden ne farkı var?"

Bu tür erişim engellerinin iktidarın son dönemde LGBTİ+'lara karşı tutumuyla temelden ilişkili olduğunu söyleyen Kaos GL Derneği Medya ve İletişim Koordinatörü Yıldız Tar, "gökkuşağı bayrağını taşımanın suç olduğunu iddia ederek insanları gözaltına almak ile LGBTİ+'ların internet ortamında bir araya gelebildiği mecraları kapatmak birbiriyle çok benzer hamleler" şeklinde konuşuyor.

İfade özgürlüğü ve özel hayata müdahalenin dışında bu tür erişim engellerinin iletişim özgürlüğü hakkını da ihlal ettiğini kaydeden Tar, "Bunun WhatsApp'ın engellenmesinden ne farkı var ki?" sorusunu yöneltiyor.

Hornet gibi uygulamaların iletişim kurabilmek, sorunlarını konuşabilmek, kendini bulabilmek ve gerçekleştirebilmek adına LGBTİ+'lar için çok önemli platformlar olduğuna dikkat çeken Tar, "Toplumsal hayatın neredeyse bütününden dışlanan insanların kendileri olabildiği çok kısıtlı sayıdaki mecraları da ellerinden almanın, çok açık bir şekilde LGBTİ+'ların varlığına yönelik bir müdahale" olduğu görüşünde.

 

Fatima Çelik

©Deutsche Welle Türkçe