1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Fransa'da hükümet çatırdıyor

Emin Varol/Paris16 Mayıs 2006

Paris’te tansiyon yükseldi. Uzun zamandır sallantıda olan Villepin hükümetinin kaderi, Fransız Parlamentosu’ndaki gensoru oylamasına bağlı. Hükümetin güven oylamasına dönüşen gensoru önergesi oylamasından güçlenerek çıkması durumunda ise Ermeni soykırımyla ilgili yasa teklifininin Meclis’te kabul edilmesine kesin gözüyle bakılıyor.

https://p.dw.com/p/AZzx
Fransa Başbakanı Villepin (solda) ve Fransa Cumhurbaşkanı Chirac, uzun süredir iktidarda kalma mücadelesi veriyor.
Fransa Başbakanı Villepin (solda) ve Fransa Cumhurbaşkanı Chirac, uzun süredir iktidarda kalma mücadelesi veriyor.Fotoğraf: AP

Sonunda beklenen oldu ve Fransa, hükümet krizi ile karşı karşıya kaldı. Ülkede uzun süreden beri yaşanan ayaklanmalar, hükümet içindeki çekişme ve cumhurbaşkanlığı yarışı nedeniyle bir hükümet krizi bekleniyordu. Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac'ın görevden almamak için direndiği Başbakan Dominique de Villepin ve hükümet hakkında sosyalistlerin verdiği gensoru önergesini, muhalefetteki Fransız Demokratlar Partisi de destekleme kararı aldı. Hükümetin güven oylaması şekline dönüşen gensoru önergesi, bugün Fransız Parlamentosu’nda oylanacak.

Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac tarafından başbakanlık koltuğuna oturtulan, diplomat kökenli Dominique de Villepin'in göreve başlamasından kısa bir süre sonra banliyölerdeki göçmenlerin ayaklanmasıyla karşı karşıya kaldı. 10 bin aracın yakıldığı bu olaylar, 2007 yılı Mayıs ayında yapılacak cumhurbaşkanlığı seçim yarışını da tetikledi. Cumhurbaşkanı adayları Villepin ve Fransa İçişleri Bakanı Nicolas Sarkozy, bu olaylardan ‘puan toplayarak’ çıkmak için çaba gösterdi.

Bu ayaklanmadan kısa bir süre sonra ise, Başbakan Villepin tarafından işsizliği azaltmak için çıkartılan iş yasasındaki ilk iş sözleşmesi, ülkede yeni olayların yaşanmasına neden oldu. Milyonlarca öğrenci ve işçi sokaklara dökülerek hükümeti protesto etti. Hükümet, olayları durdurabilmek için, iş yasasını geri çekmek zorunda kaldı. Bu arada yapılan kamuoyu yoklamalarına göre, Cumhurbaşkanı Chirac ve Başbakan Villepin'in inandırıcılıkları iyice azaldı. İçişleri Bakanı Sarkozy tarafından hazırlanan yeni göçmen yasası da hükümetteki krizi körükledi.

Fişleme skandalı

Son olarak, cumhurbaşkanları adayları Villepin ve Sarkozy arasında yaşanan ‘fişleme skandalı’ bardağı taşıran son damla oldu. Cumhurbaşkanlığı seçimi, Chirac-Villepin-Sarkozy arasında entrika oyununa dönüştü. Chirac'ın, seçimin güçlü ismi Sarkozy'nin 'fişlenmesi' için Başbakan Villepin’e emir verdiği iddia edildi. Aralarında Sarkozy'nin de isminin bulunuduğu bazı Fransız politikacıların, askeri ihaleler için aldıkları rüşvetleri, yabancı bir ülke bankasında açtıkları gizli hesaplara yatırdıkları iddiası ortalığı karıştırdı. Ancak savcının bilgilerin sahte olduğunu açıklaması, hükümete olan güveni iyice azalttı. Villepin ile Sarkozy'nin arası iyice açıldı ve hükümet ikiye bölündü

Cumhurbaşkanı Chirac'ın Başbakan Villepin'i görevden almaması üzerine, ana muhalefet partisi olan sosyalistler, hükümet aleyhinde gensoru önergesi verdi. Fransa Demokratlar Birliği Partisi Genel Başkanı François Bayrou da hükümetin "bütün kredisini ve saygınlığını kaybettiğini" ileri sürerek hükümet hakkında verilen gensoruyu destekleme kararı aldı.

Ermeni tasarısını etkileyecek

Ancak, güven oylaması, zamanlama açısından da önemli bir döneme rastlıyor. Gensoru oylaması, Perşembe günü Fransız Parlamentosu’nda oylanacak olan Ermeni soykırımı iddialarını inkar edenlere beş yıla kadar hapis ve 45 bin euro para cezası verilmesini öngören yasa teklifini de yakından ilgilendiriyor.

Hükümetin ve Halkcı Hakeret Birliği Genel Başkanı Nicolas Sarkozy'nin bu oylamadan güçlenerek çıkması halinde, Ermeni soykırımyla ilgili yasa teklifininin Meclis’te kabul edilmesine kesin gözüyle bakılıyor. Çünkü Sarkozy'nin de kabul edilmesini istediği Ermeni soykırımıyla ilgili yasa teklifine çok sayıda milletvekilinin onay vereceği ileri sürülüyor. Pazar günü Sarkozy'nin Halkcı Hareket Birliği Partisi’nin Paris kongresinde bir grupa Ermeni pankart açarak Türkiye aleyhinde eylem yapmıştı.

Öte yandan Fransa'da yaşayan Ermeniler ve Türkler yasa teklifinin görüşüleceği Perşembe günü Fransız Parlamentosu önünde eylem yapacak. Pazartesi günü de Türkiye İşçi Partisi’ne mensup bazı kişiler, Fransız Parlamentosu önünde, yasa teklifini protesto etmek için nöbet tutmaya başladı.