Fransa’da anayasa değişikliğinde son raunt

Meclis'in 576 üyesi, senatonun ise 330 üyesi, 1958 yılında kurulan 5. Cumhuriyet tarihinde 24. kez anayasa değişikliği için oy kullanacak.

Parlamento oturumu, yerel saatle 15.30'da Başbakan Francois Fillon'un konuşmasıyla başlayacak. Oylamanın saat 20.00'de tamamlanması bekleniyor.

''Kurumların reformuna'' ilişkin anayasa değişikliği paketi, cumhurbaşkanının, parlamentoyla ilişkilerine yeni düzenlemeler getiriyor.

Anayasa değişikliği paketinin onaylanması için parlamento üyelerinin beşte üçünün oyu gerekiyor.

Paketin onaylanmasına, gerek iktidar partisi, gerek muhalefet partilerinin gösterdiği tepki yüzünden kesin gözüyle bakılmıyor.

Türkiye’yi ilgilendiren madde

Meclis ve Senato'da kabul edilen anayasa değişikliği paketinin 33. maddesinde, AB'ye yeni üye olacak ülkeler için doğrudan referanduma gidilmesi şartı korundu. Ancak meclis ve senato üyelerinin beşte üçünün talep etmesi halinde cumhurbaşkanının, söz konusu ülkenin üyeliğinin onaylanmasına parlamentonun onay verip vermeyeceğine karar vermesi koşulu getirildi.

Cumhurbaşkanının parlamentoyla ilişkilerini belirleyecek "kurumların reformuna" ilişkin anayasa değişikliği paketindeki Türkiye'yi ilgilendiren madde, uzun zamandır meclis ile senato arasında tartışmalara yol açmıştı.

Senato reddetti

Mecliste daha önce kabul edilen maddede, "AB nüfusunun yüzde 5'inden fazla nüfusu olan ülkeler için doğrudan referandum şartının" korunması istenmiş, ancak Senato bu maddeyi "Türkiye gibi müttefik bir ülkeyle ilişkileri yaralayacağı" gerekçesiyle reddetmişti.

Eski Cumhurbaşkanı Jacques Chirac, AB'nin Türkiye ile tam üyelik müzakerelerine başlanmasına onay vermesinin ardından, üzerindeki yoğun siyasi baskıyı giderebilmek amacıyla 2005 yılında AB'ye yeni üyeler için doğrudan referandum yapılmasına olanak sağlayan bir anayasa değişikliğine gitmişti.

Sarkozy yetki istiyor

Cumhurbaşkanı Nicholas Sarkozy, özellikle küçük Balkan ülkeliklerinin AB üyeliklerinin referandumla engellenmemesi için, referanduma ya da parlamentonun onayına gitme kararının cumhurbaşkanına verilmesini istemişti.

Anayasa paketi, cumhurbaşkanının parlamento genel kurulunda da konuşma hakkına sahip olmasını öngörüyor. Yeni değişikliğe göre, cumhurbaşkanı üst üste en fazla iki dönem seçilebilecek.

Bakanların, aynı zamanda büyük kentlerde belediye başkanı veya bölge konseyi başkanı olmasına da sınırlama getirilecek. Parlamentoya, anayasa mahkemesi veya önemli kamu kuruluşlarına yönetici olarak aday gösterileceklere veto hakkı tanınıyor.