1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

EURO 2016’nın görünmeyen yüzü

10 Haziran 2016

Avrupa Futbol Şampiyonası bugün Fransa'da başlıyor. Bu yıl 15. kez yapılacak şampiyona her şeyden önce bir futbol şöleni, ancak organizasyonun perde arkasında siyasi ve ekonomik çıkarların iç içe girdiği bir manzara var.

https://p.dw.com/p/1J4KB
Fotoğraf: picture-alliance/dpa/A. Morissard

Turnuvaya bu yıl ilk defa 24 ekip katılıyor. Bu nedenle, 16 ekibin katıldığı geçtiğimiz turnuvalara oranla 20 maç fazladan oynanacak. Bazı maçlar Fransa saatiyle öğleden sonra 15.00’da başlayacak. Böylelikle Çin ve Japonya gibi futbolun giderek popüler bir spor haline geldiği Asya ülkelerinde gece uygun saatlerde maçlar seyredilebilecek.

Frankreich Paris Eiffelturm bei Nacht
Fotoğraf: picture-alliance/abaca/R. Julien

UEFA öngörülerine göre EURO 2016'daki 51 maç dünyada toplam 6 milyar TV seyircisi tarafından seyredilecek. Maç başına ortalama 150 milyon, final maçı için de 300 milyon TV seyircisi öngörülüyor. TV kanalları için yayın hakkı ücretlerinde rekor kırılması gündemde. Fransa'da maçların tamamının yayın hakkını satın alan Katar merkezli BeInSport kanalı UEFA’ya 60 milyon euro ödedi.

TV kanallarında reklam spot ücretlerinde de rekor rakamlara ulaşılması bekleniyor. Fransa’da maçlar sırasında 30 saniyelik reklam için 225 bin euro ödemek gerekecek. EURO 2016 reklam piyasasını da hareketlendiriyor. Avrupa reklam piyasasınında bu yıl kaydedilmesi beklenen büyümenin yüzde 25’inin turnuva sayesinde gerçekleşeceği, bunun da 900 milyon euro’ya eşit olduğu söyleniyor.

Bütçe 2 milyar euro

EURO 2016’nın bütçesi yaklaşık 2 milyar euro olarak açıklandı. Fransa turnuvanın Fransız ekonomisine 1 milyar 200 milyon euro civarında katkı sağlayacağı hesapları yapıyor. EURO 2016 boyunca 94 bin 500 kişi doğrudan veya dolaylı biçimde istihdam edilecek. Turnuva sayesinde 26 bin kişi için yeni istihdam olanağı da yaratılmış durumda. Özellikle terör kaygısı nedeniyle özel güvenlik sektöründe gözle görülür derecede artış söz konusu. Ancak “ekonomiye katkı” kavramı konusunda Fransız ekonomistler arasında görüş birliği yok. Kimi, ekonomistler, turnuva için Fransa’ya 1,5 milyon ek turistin geleceğinin söylendiğini, ancak turnuva, terör kaygısı ve grevler nedeniyle gelmekten vazgeçecek yabancı turist sayısının dikkate alınmadığını söylüyorlar.

Turnuvadan kazanarak ayrılacağı kesin olan tek isim var, o da her zamanki gibi aslan payını kapacak olan UEFA. UEFA, TV yayın haklarından 1 milyar, bilet satışlarından 500 milyon, sponsorlardan ise 400 milyon olmak üzere 1 milyar 900 milyon euro geliri garantilemiş durumda. EURO 2016 için yaptığı ve yapacağı harcamaları ise 650 milyon euro olarak öngörüyor.

10 ayrı kentte stadlar

EURO 2016 Fransa’nın 10 değişik kentindeki stadlarda düzenlenecek. Çoğu yenilenen, bazıları da yeniden inşa edilen stadlar aslında turnuva boyunca UEFA tarafından kiralanıyor. Stadlar, biri haricinde kamu malı olduğu için Fransız devleti stadların yenilenmesi amacıyla 1 milyar 700 milyon euro harcadı. UEFA ayrıca, Fransa’da EURO 2016 kapsamındaki her türlü ticari faaliyetinin vergiden muaf tutulması tavizini de elde etti. Fransız parlamentosu UEFA’ya verilen bu “taviz” nedeniyle Fransa’nın yaklaşık 200 milyon euro tutarında vergi gelirinden olacağını belirtiyor.

Turnuva başlamadan önce UEFA ile Fransa arasında başka alanlarda sıkı pazarlıklar da yaşandı. UEFA’nın “maçların oynanacağı stadların çevresinde maç günleri sadece resmi sporsorların ürünleri satılacak” şartı Fransa tarafından kabul edilmedi. Fransa, buna karşılık, “EURO 2016 resmi sponsorlarının rakiplerinin reklamları maçların oynanacağı stadların 1 kilometre uzağından itibaren yapılabilecek” şartına boyun eğmek zorunda kaldı.

Frankreich Paris Blick vom Eiffelturm auf Fanmeile
Fotoğraf: picture-alliance/abaca/R. Julien

10 resmi sponsor

Turnuvanın 10 resmi sponsoru var: Continental, Hyundai/Kia, Adidas, Hisense, McDonald’s, Socar, Coca-Cola, Orange, Carlsberg ve Türk Hava Yolları. Her sponsor, maçlar sırasında sahayı kaplayan ışıklı panolar üzerinde 8 dakikalık reklam hakkına sahip. Bu tanıtım için her biri UEFA’ya 40 ile 60 milyon euro arasında bedel ödemeyi kabul etti.

Her zaman olduğu gibi turnuvaya katılan ekiplerin çoğunun forma sponsorları NIKE, Adidas ve PUMA oldu. NIKE Fransız milli takımına bu amaçla yaklaşık 43 milyon euro ödedi. Adidas Almanya ile 25, İspanya ile de 24 milyon euro’ya anlaştı. PUMA ise İtalyan formaları için 18 milyon euro ödedi.

© Deutsche Welle Türkçe

Kayhan Karaca