Bush’tan sürpriz Irak ziyareti
3 Eylül 2007
Amerikalı liderler bir türlü kaostan kurtulamayan Irak’a ‘çıkarma’ yaptı: ABD Başkanı George Bush, Irak'a sürpriz ziyarette bulundu. Irak'a daha önce 2003'te Şükran Günü’nde ve Haziran 2006'ta giden Bush'a bu seferki ziyaretinde ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice ile aralarında Ulusal Güvenlik Danışmanı Stephen Hadley'in bulunduğu üst düzey danışmanları eşlik etti.
Bu arada ABD Savunma Bakanı Robert Gates de Irak'a gitti. Gündemde Amerikalı ve Iraklı yetkililerle görüşmeler var.
11 saatlik gizli uçuşundan sonra uçağı Bağdat'ın batısındaki Anbar vilayetinde bulunan hava üssüne inen Bush, Asya Pasifik Ekonomik İşbirliği örgütünün zirvesi için Avustralya'yı ziyaretinden önce Irak'ta durdu. Bush'un programında ABD'den Avustralya'ya gitmek için bugün hareket edeceğinin yer aldığı, ancak Air Force One uçağının Air Force hava üssünden dün gece havalandığı bildirildi.
Güvenlik gerekçesiyle gizli tutulan Bush'un Irak ziyaretiyle ilgili geçen ay bu yönde tahminler dile getirilmişti. Gözlemciler, ABD Başkanı’nın bu ziyaretiyle Irak’taki Amerikan askerleriyle dayanışma örneği sergilemeyi amaçladığını belirtiyor. Bush, ülkedeki ABD askeri varlığını artırmanın, ülkedeki durumu kontrol altına almayı kolaylaştıracağını vurgulamak istiyor. Zira Bush’un Irak’a 30 bin asker daha gönderme planı, Amerikan Kongresi’nde ciddi tartışmalara neden olmuştu.
Zamanlamaya dikkat çekiliyor
Uzmanlar, ziyaretin kritik Irak raporunun Kongre’ye sunulmasına az bir süre kala düzenlendigine de dikkat çekiyor. Birkaç gün içinde Irak’taki ABD askerlerinin komutanı General David Petraeus ve de ABD'nin Irak Büyükelçisi Ryan Cocker, Kongre’ye Irak raporunu sunacak. Beyaz Saray da Irak'la ilgili kendi raporunu Kongreye 15 Eylül'de sunacak. Gelecek iki hafta ABD’nin Irak politikasını belirlemesi açısından önem taşıyor.
Bush, 3 bin 700 Amerikan askerinin ve on binlerce Iraklının öldüğü Irak savaşının dördüncü yılında askerlerin artık bu ülkeden çekilmeye başlanmasını isteyen muhalefetteki Demokratlar ve bazı Cumhuriyetçilerin baskılarıyla karşı karşıya bulunuyor.
Bu arada, Anbar'daki el Esad hava üssünde toplanma kararının sembolik olduğu, çünkü bir ay önce Amerikan askerleri için en tehlikeli bölge olarak nitelenen Anbar'a böyle bir ziyaretin düşünülemez olduğuna dikkat çekiliyor. Bunun da Bush'un yeni stratejisinin başarısı olarak gösterileceği tahmin ediliyor.
Bush'tan önce Irak'a varan Savunma Bakanı Gates'in, Irak Başbakanı Nuri El Maliki, Devlet Başkanı Celal Talabani ve Bağdat'taki diğer yetkililerle yapılacak görüşme öncesinde Petraeus ve Crocker ile müzakerelerde bulunduğu bildiriliyor.
Siyasi gözlemciler ayrıca Bush’un sürpriz ziyaretinin, İngiliz askerlerinin Basra merkezinden çekilmelerine denk geldiğine işaret ediyor.
Brown: “Taahhütlerimizi yerine getireceğiz”
Öte yandan İngiltere Başbakanı Gordon Brown, İngiliz askerlerinin, Irak'ın Basra kentinden çekilme işleminin yenilgi değil, "Planlı ve programlı bir operasyon" olduğunu belirtti.
“İngilizlerin Iraklılara ve BM'ye karşı olan taahhütlerine uyacaklarını" söyleyen Brown, bu işlemin "dört bölgede muharip rol üstlendikleri bir pozisyonu değiştirmekten ibaret olduğunu, şimdi zaman içinde denetleme rolünü benimseyeceklerini, bunun da İngiliz birliklerinin bazı durumlarda yeniden müdahale edecek durumda oldukları anlamına geldiğini" kaydetti.
İngiliz Başbakan, amaçlarının, güvenlik kontrolünün İngiliz ordusundan Irak güvenlik kuvvetlerine devredilmesi olduğunu belirterek, önemli miktarda askerin şu an için kalacağını ifade etti.
İngiliz askerlerinin bu sabaha karşı kent merkezindeki üsleri olan Basra Sarayı'ndan çekilme işlemini tamamladığı ve sarayı koruma görevini Irak ordusunun üstlendiği açıklanmıştı.
Ülke genelinde saldırılar sürüyor
Irak'ın başkenti Bağdat'ın merkezinde ise park halindeki bomba yüklü araçla düzenlenen saldırıda, ilk belirlemelere göre iki kişi öldü, iki kişi yaralandı.
Saldırılarla ilgili polis açıklamalarına göre, Bağdat'ın 110 kilometre batısına düşen Ramadi'nin El Cezire bölgesinde bir polis kontrol noktasını hedef alan bomba yüklü araçla düzenlenen intihar saldırısında iki polis öldü, altısı polis 13 kişi yaralandı.
Kuzeydeki Kerkük kentinde de bir polis kontrol noktası yakınında yol kenarına yerleştirilen bombanın infilak etmesi sonucu dört sivil yaralandı.
Bu arada, bugünkü açıklamalara göre, dün başkentin çeşitli bölgelerinde 13 kişinin, yaklaşık 60 kilometre güneyindeki Mussayab kasabasında da vurularak öldürülmüş iki kişinin cesedi bulundu.
Bağdat'ın 20 kilometre kuzeyindeki Taci kasabasında dün bir kontrol noktasına düzenlenen silahlı saldırıda, iki Irak askeri öldü, sekizi yaralandı.
ABD ordusu adına yapılan açıklamada da Amerikan güçlerinin Bağdat, Tikrit ve Beyci'de El Kaide'yi etkisiz hale getirmek amacıyla düzenlediği operasyonlarda beş zanlının gözaltına alındığı bildirildi.
Eski Baasçılara kolaylık
Bununla birlikte Irak’ta siyasi iç çekişmeler de devam ediyor. Irak hükümeti, eski rejim döneminde iktidarda olan Baas üyelerinin kamu hizmetinde ve orduda yer almalarına olanak tanıyacak yasa tasarısını meclise gönderdi.
Tasarının, siyasi partilerin oluşturduğu komisyonda tartışıldığını belirten koltuğu sallantıda olan Irak Başbakanı Nuri El Maliki,, bu tartışmalarda yer alan siyasi güçleri temsil eden parlamentonun tasarıyı onaylayacağını düşündüğünü söyledi.
Bir aylık aradan sonra çalışmalarına Salı günü başlayacak olan mecliste milletvekillerinin tasarıyı ne zaman görüşmeye başlayacakları henüz kesinleşmedi.
Yasa tasarısına ilişkin 26 Ağustos'ta aralarında Maliki'nin bulunduğu beş Şii, Sünni ve Kürt lider arasında anlaşma sağlanmıştı. Tasarıya iktidardaki Şii İttifakı’ndan ve Baasçıların hükümetten tasfiyesinden sorumlu komitenin tepki göstermesi bekleniyor.
Uzlaşı için önemli şart
Yasa tasarısının, ABD'nin Irak'ta çatışan Şiiler ile Sünniler arasında uzlaşmanın sağlanması için ısrarlı olduğu tedbirlerin başında geldiği kaydediliyor. Üyeleri Sünni Arap olan eski Baasçıların çoğu, Şii ağırlıklı Maliki hükümetinde baskı gördüklerini söylüyor.