Brüksel-Moskova hattında diyalog arayışı

Kosova’nın statüsü, İran’ın nükleer programı veya ABD’nin Doğu Avrupa’da konuşlandırmak istediği füze savunma sistemi konusundaki anlaşmazlık, AB yöneticileri ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasındaki görüşmeleri felç etmiş durumda. Fakat Putin’in Avrupa politikası danışmanı Sergey Yastrşembski, yine de büyük bir sorunla karşı karşıya olunmadığı görüşünde: “Bu, kesinlikle AB ile kriz yaşadığımız anlamına gelmiyor. Çünkü ekonomi olsun, bilimsel araştırmalar olsun, sınırötesi ulaşım olsun, birçok alanda işbirliği hızlı bir şekilde artıyor.”

Avrupa Birliği Komisyonu'nun dış ilişkilerden sorumlu üyesi Benita Ferrero-Waldner ise, Yastrşembski kadar iyimser değil: “Tabii çözülmesi gereken bazı siyasi sorunlar var. Örneğin start vermek istediğimiz ortaklık anlaşması. Ya da Polonya’nın ürettiği et hakkında hala çözülemeyen kriz...”

Hijyenik mi siyasi mi?

Rusya, hijyenik nedenlerden dolayı Polonya etini ülkeye sokmuyor. AB ise, nedenlerin siyasi içerikli olduğu kanısında ve Polonya’nın yanında. Bu yüzden de Rusya ile yeni bir stratejik ortaklık anlaşması için müzakereler, Polonya tarafından önleniyor. Öte yandan AB, Rusya’nın enerji nakliyatlarını, kendi çizgisinden uzaklaşan komşu ülkelere baskı metodu olarak kullanmasını eleştiriyor. Medya ve düşünce özgürlüğü konusu da, Brüksel’in endişeyle izlediği alanlardan biri.

Benita Ferrero-Waldner, gelecek seçimlerin, Rusya’nın AB ölçütlerine göre hala bir demokrasi olup olmadığını göstereceğini söylüyor: “Gelişmeleri dikkatle izliyoruz. Seçimler bir sınav niteliği taşıyor. Umarım Rusya akıllı davranıp, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı’nı seçimleri izlemesi için davet eder.”

Batının yatırımları

Ama diğer yandan Rusya ve AB’nin birçok ortak çıkarı var. Taraflar enerji alanında birbirlerine bağımlı. Rusya’nın batının yatırımlarına ihtiyacı var. Avrupa Birliği Komisyonu'nun dış ilişkilerden sorumlu üyesi Ferrero-Waldner, Rusya’nın ekonomik alanda giderek daha güçlendiğine ve siyasi taleplerinin de giderek arttığına dikkat çekiyor, ve bu gelişmeler karşısında AB üyeleri için tek yolun birlikte hareket etmek olduğunu söylüyor: “AB içinde tek bir ağızdan konuşmaya karar verdiğimiz ölçüde güçleneceğiz. Bunu her zaman başaramadığımız biliniyor. Fakat gelecekte Rusya güçlendikçe, buna daha da fazla ihtiyacımız olacak.”

Sonuç beklenmiyor

20. kez düzenlenen AB-Rusya zirvesinden pek somut sonuç beklenmiyor. Benita Ferrero-Waldner, Polonya’da gerçekleşecek iktidar değişikliği ve Moskova’daki devlet başkanlığına yeni bir ismin gelmesi ile, belki gelecek ilkbaharda Polonya eti anlaşmazlığının çözülebileceğini ve stratejik ortaklık anlaşmasında ilerleme sağlanabileceğini umuyor.