AYM’den ihraç edilen akademisyenler için çarpıcı karar
10 Eylül 2021
Anayasa Mahkemesi, yurt dışı çıkış yasağı konulan barış akademisyenlerine ilişkin yeni bir karar verdi. Yüksek Mahkeme, kamuoyunda "Barış Bildirisi" olarak da bilinen "Bu Suça Ortak Olmayacağız" başlıklı bildiriye imza attığı için üniversiteden ihraç edilen barış akademisyenlerinden Latife Akyüz’ün yurt dışı çıkış yasağı gerekçesiyle yurt dışındaki akademik olanaklardan yararlanamaması nedeniyle hak ihlaline uğradığına karar verdi.
Barış İçin Akademisyenler Oluşumu, 11 Ocak 2016 tarihinde "Bu Suça Ortak Olmayacağız" başlıklı bir bildiri yayımlamıştı. Bildiride, Doğu ve Güneydoğu’daki hendek operasyonları sürecinde sokağa çıkma yasaklarının kaldırılması ve insan hakları ihlallerine son verilmesi istendi.
Bildiriye imza atan 2 bini aşkın akademisyen arasında Düzce Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümü öğretim üyesi Yard. Doç. Dr. Latife Akyüz de yer aldı. Düzce'de yerel basın tarafından hedef gösterilen Akyüz, ertesi gün üniversiteden uzaklaştırıldı. Savcılığın başlattığı terör soruşturması kapsamında üniversitedeki odası polis tarafından basılarak aranan ve dijitallerine el konulan Akyüz hakkında yakalama kararı çıkarıldı. İfade vermeye giden Akyüz, savcı tarafından tutuklamaya sevk edildi. Ancak Sulh Ceza Hakimliği, yurt dışı çıkış yasağı koyarak Akyüz'ü serbest bıraktı. İçişleri Bakanlığı bunun yanında Akyüz'ün pasaportuna tahdit de koydu.
Burs kazandı, gidemedi
İhraç edilen akademisyen Akyüz, bu süreçte Almanya'da risk altındaki akademisyenler için Philipp Schwartz İnisiyatifi’nin iki yıllık akademik bir bursunu kazandı. Ancak yurt dışı çıkış yasağı Akyüz'ün önünde engel oldu. Akyüz, benzer şekilde Fransa’daki üç aylık başka bir programa da katılamadı.
Akyüz, yasağın kaldırılmaması üzerine avukatı Oya Meriç Eyüboğlu aracılığıyla 2016’da Anayasa Mahkemesi’ne başvurdu.
Yüksek Mahkeme, 5 yıl sonra dosyayı görüştü. 7 Eylül 2021’de başvuruyu ele alan AYM, Akyüz'ün yurt dışındaki akademik olanaklardan yararlanamaması nedeniyle özel hayata saygı hakkının ihlal edildiğine karar verdi.
Akyüz: Karar emsal olacak
Kararı değerlendiren Akyüz, bunun kendi durumunda olan akademisyenler açısından emsal olacağını kaydetti. Akyüz, "Bizim yaşadığımız bütünlüklü bir süreç. O sürecin tamamında zaten hak ihlalleri zinciri olduğu için bu karar, o ihlallerden en azından bir tanesine emsal teşkil edeceğini düşünüyorum" dedi.
Bu arada Akyüz, yargılama sonucunda beraat etti, yurt dışı çıkış yasağı kaldırıldı, ancak pasaportuna konulan tahdit halen sürüyor. Kararın Resmi Gazete’de yayınlanmasının ardından Akyüz hakkındaki son yasağın da kalkması bekleniyor.
Alican Uludağ
© Deutsche Welle Türkçe