AYM'deki dengeler nasıl etkilenecek?
15 Ocak 2022Baro başkanları, Anayasa Mahkemesi (AYM) üyeliği için TBMM'nin seçmesi amacıyla serbest avukatlar arasından üç adayı belirledi. Yapılan seçimde Çorum Baro Başkanı Kenan Yaşar, Diyarbakır Barosu üyesi Avukat Zülal Erdoğan Bilal ve Erzurum Baro Başkanı Talat Göğebakan en çok oyu alan üç aday oldu.
TBMM'den AKP ve MHP oylarıyla Kenan Yaşar'ın AYM üyesi olarak seçileceği iddia ediliyor. Bu durum Anayasa Mahkemesi'ndeki dengeler iktidar lehine etkileyecek. AYM'nin vereceği en önemli sınav HDP kapatma davası olacak.
Afyonkarahisar Baro Başkanı olarak görev yaparken 2010 yılında TBMM tarafından AYM üyeliğine seçilen Celal Mümtaz Akıncı, yaş haddinden 31 Ocak 2022 tarihinde emekliye ayrılacak. Anayasaya göre, Akıncı'nın yerine baro başkanlarının 45 yaşını doldurmuş olan serbest avukatlar arasından üç aday belirlemesi gerekiyordu.
82 baro başkanı, bu nedenle bugün Türkiye Barolar Birliği Başkanlık Divanı'nın yönetiminde seçim yaptı. Seçim sonucunda Kenan Yaşar 18 oy, Zülal Erdoğan Bilal 13, Talat Göğebakan 11 oy alarak TBMM'ye gönderilecek üç aday oldu.
Diğer adaylardan avukat Rıdvan Erdoğan 10 oy, Süreyya Turan 10 oy, Cumhur Uzun 9 oy, Mustafa Aladağ 6 oy, Sema Aksoy 3 oy, Sabiha Tekin ise 2 oy aldı. Özellikle batıdaki baro başkanlarının seçimde organize olamadıkları ve üç aday arasına kendilerine yakın bir ismi sokamadıkları görüldü.
Bakanlık destekliyor iddiası
Daha önce AKP'den milletvekili aday adayı olan Çorum Baro Başkanı olan Kenan Yaşar'ı bizzat Adalet Bakanlığı'nın desteklediği iddia edildi. Kulislerde, Yaşar'ın TBMM'den AKP ve MHP oylarıyla seçileceği konuşuluyor. Erzurum Baro Başkanı olan Talat Göğebakan ise 2017'de MHP'den istifa etmişti.
Üç adayın isminin TBMM'ye bildirilmesinin ardından Genel Kurul'da oylama yapılacak. Birinci tur oylamada üçte iki çoğunluk yani 400 milletvekilinin oyu gerekiyor. Ancak Cumhur İttifakı'nın Meclis'te böyle bir çoğunluğu yer almıyor. İkinci turda ise salt çoğunluk, yani 301 milletvekilinin oyu yeterli olacak. AKP ve MHP'nin oyu bu sayıyı karşılıyor.
Seçim dengeleri nasıl etkileyecek?
TBMM'de üç aday arasından AKP ve MHP'li vekillerin kendilerine yakın bir ismi seçmesine kesin gözüyle bakılıyor. Bu durum, AYM'deki dengeleri kritik bir şekilde etkileyecek. Yüksek Mahkeme'de şu an arasında Başkan Zühtü Arslan'ın bulunduğu 6 muhalif üyeye karşılık, 9 kişilik iktidara yakın grup öne çıkıyor.
Emekli olacak olan Celal Mümtaz Akıncı, bu muhalif 6 kişi arasında yer alıyordu. Meclis'ten gelecek yeni üyeyle birlikte, iktidara yakın üyelerin sayısının en az 10 olacağı ifade ediliyor.
Böylece AYM'deki denge 5'e karşılık 10 olacak. HDP hakkında açılan kapatma davası bu tablodan doğrudan etkilenebilecek. Çünkü kapatma kararı için üçte iki çoğunluk aranıyor. Yani 10 üyenin oyu, kapatma kararı için yeterli olacak.
Alican Uludağ
© Deutsche Welle Türkçe