Almanya'nın unutulmaz başbakanı

Helmut Schmidt Almanya Federal Cumhuriyeti’nin beşinci başbakanıydı. Sosyal demokrat politikacı, kariyerinin ilk yıllarından itibaren kriz yönetimindeki başarısıyla adını duyurdu. Ölümüne kadar Almanya’daki en saygıdeğer politikacılar arasında yer aldı.

1962 Şubatında Hamburg şiddetli bir fırtına ve sel felaketi ile karşı karşıya kaldı. Bu 42 yaşındaki İçişleri Senatörü Helmut Schmidt için ilk büyük sınavdı. Schmidt fazla bürokrasiye takılmadan kurtarma çalışmalarında askerlerin görev yapmasına karar verdi. Böylece Almanya’da “icraatçı” olarak ün yaptı ve tüm dünyadan takdir gördü.

Schmidt Federal Hükümet’e ilk kez 22 Ekim 1969’da girdi ve koalisyonda Savunma Bakanı oldu. Bakanlığı sırasında askerliği 18 aydan 15 aya indiren Schmidt, daha sonra Maliye Bakanlığı’na getirildi. Bu görevi sırasında 1972’den itibaren Sosyal Demokrat Başbakan Willy Brandt ve Dışişleri Bakanı Walter Scheel ile sıkı şekilde çalışan Schmidt, iktidarın merkezinde yer edindi.

Willy Brandt’ın 1974 yılında başbakanlıktan istifa etmesinin ardından, Helmut Schmidt halefi oldu. Ekonomi idaresinde yeteneğini kanıtlasa da, Sosyal Demokrat Parti içinde birçok kez eleştirilere maruz kaldı. Özellikle partinin sol kanadı, Başbakan Schmidt’in pragmatik politikalarına sık sık karşı çıktı.

Siyaset dışındaki hayatının merkezi ise eşi Hannelore “Loki” Schmidt’ti. 1942 yılında evlenen çiftin iki çocuğu oldu. Ancak oğulları bir yaşına basamadan hayatını kaybetti. Loki’nin 2010 yılındaki ölümüne kadar evliliklerini sürdüren Schmidt çifti, hoşgörüleri ve karşılıklı saygıları ile birçok kişiyi etkileyen bir birliktelik sergiledi.

Öldürülen Alman İşverenler Birliği Başkanı Hans Martin Schleyer’in dul eşine başsağlığı dilemek, Helmut Schmidt’in iktidarı döneminde yaşadığı en güç anlardan biriydi. Schleyer’i kaçıran Kızıl Ordu Fraksiyonu’nun estirdiği terör, Schmidt’in için zorlu bir testti. Kaçırılarak Mogadişu’ya indirilen Lufthansa uçağına özel bir terörle mücadele birliğince operasyon düzenlenmesi de Schmidt’in emriydi.

Dış politikada ise Helmut Schmidt komşu ülke Fransa ile yakın ilişkiler içinde oldu. Fransa Cumhurbaşkanı Valéry Giscard d’Estaing ile Schmidt arasında eski yıllara dayanan dostluk, Avrupa Para Sistemi’nin de hayata geçirilmesinde etkili oldu. Schmidt aynı zamanda ABD ile de ilişkileri sıkı tutmaya özen gösterdi.

1970’lerin sonunda ve 1980’lerin başında çevre ve barış hareketleri giderek önem kazanmaya başladı. Helmut Schmidt ise nükleer enerjiden yana çizgisinden vazgeçmeyerek, hem partisi Sosyal Demokrat Parti içinde, hem de diğer partilerden yoğun eleştirilere hedef oldu. Özellikle nükleer silahlanmaya ilişkin “NATO Çift Yön Kararı” yoğun tartışmalara yol açtı.

1982'de Sosyal Demokratlar-Liberaller arasındaki koalisyon hükümeti dağıldı. Böylece Helmut Schmidt’in başbakanlığı da sona erdi. Schmidt, Hristiyan Demokrat Birlik’ten halefi Helmut Kohl’ü tebrik ederken, Sosyal Demokratlar için de 16 yıllık muhalefet dönemi başlıyordu. Aktif siyasetten çekilen Schmidt, haftalık “Die Zeit” gazetesinin yayımcılığını üstlendi. Konuşmacı olarak da aranan bir isimdi.

Helmut Schmidt hayatının son günlerine kadar iç ve dış politik tartışmalara katıldı. 2005'de yapılan bir ankette en sevilen Alman siyasetçi seçildi. Sosyal Demokrat Parti içinde de görüşü alınan bir isim olmaya devam etti. 2013 Federal Meclis seçimlerinde, partisinin başbakan adayı olarak ağırlığını uzun yıllar birlikte satranç oynadığı Peer Steinbrück’ten yana kullandı. © Deutsche Welle Türkçe