Almanya'da serbest dolaşım tartışması

Polonya ve diğer Doğu Avrupa ülkelerinin 2004 yılında Avrupa Birliği’ne üye olduklarnda özellikle Almanya yeni üyelerden işçi alımının belirli koşullar çerçevesinde düzenlenmesi gerektiği üzerinde durmuştu. Zira Almanlar, eski Doğu Bloku üyelerinden gelecek ucuz işgücünün piyasadaki ücret dengesini altüst etmesinden çekiniyordu.

Nitekim Berlin yönetimi, bunu önlemek için 2009’a kadar yeni üye ülkelerin vatandaşlarının serbest dolaşımına kısıtlama getirilmesi için ön ayak olmuştu.

Ancak bugünlerde, sözkonusu kısıtlamanın daha önce kaldırılması ve Alman istihdam piyasasının, AB’nin yeni üyelerinden gelen işçilere biran önce açılması konusunda hararetli tartışmalar yaşanıyor.

Konjonktür canlanıyor; dolayısıyla Alman işverenler tekrar yeni işçi alımı yapıyor. Bir çok branşta uzman elemana ihtiyaç bulunmakta; özellikle yüksek mühendislere talep var.

Federal Çalışma Bakanlığı şu sıralar Avrupa Birliği’nin yeni üyelerine uygulanan serbest dolaşım sınırlamalarını 2009’dan önce kaldırmayı planlıyor.

Sosyal Demokratlar'ın şartı

Ancak koalisyon içinde bu konuda yoğun tartışmalar yaşanıyor. Sosyal Demokrat Parti’nin ekonomi uzmanlarından Klaus Brander, böyle bir düzenlemenin sağlam temeller üzerine oturtulması gerektiğinin altını çiziyor.

Brandner, “Serbest dolaşım hakkı şayet yürürlüğe girerse, beklentimiz, asgari ücret yasasının yeniden belirlenip Almanya’daki çalışanların aleyhinde ücretlerde her hangi bir dumping uygulamasına gidilmemesi yönünde” diye konuşuyor.

Ekonomi dünyası pazarın hızlı bir şekilde açılmasını umut ediyor. Alman Sanayi ve Ticaret Odası’ndan Martin Wansleben ise Almanya’daki kalifiye eleman açığının pekala Doğu Avrupalı uzmanlar yardımıyla çözülebileceğini dile getiriyor ve hükümetin bu yöndeki planlarına destek veriyor.

Sendikaların bakışı

Fakat sendikalar bu duruma farklı bakıyorlar. Alman Sendikalar Birliği’nden Wilhelm Adamy, işletmelerin uzman eleman eksikliğinden dolayı kaygılanmalarını pek doğru bulmuyor.

Adamy şunları söylüyor: “Almanya’da şu an büyük oranda bir işsizlik sözkonusu. Ayrıca yabancı işgücü burada ya sömürülüyor ya da kötü şartlar altında çalıştırılıyor. Bu nedenle istihdam piyasasının 2009’da Doğu Avrupa’ya açılmasını gündeme getirmekten ziyade öncelikle bu konudaki ev ödevlerimizi yerine getirmemiz gerekiyor.”

"Önce gençler"

Adamy, bu kapsamda önce eldeki potansiyelin iyi değerlendirilmesi gerektiğini belirtirerek özellikle gençler ve Almanya’daki yabancılara eğilmenin daha doğru olacağını söylüyor. Adamy, sözlerini şöyle sürdürüyor:

“İşletmeler, gençlerin eğitimine çok fazla önem vermedi. Bu açığın acilen kapatılması ve gençlere yönelik bir eğitim hamlesinin başlatılması gerekiyor. Bunun yanısıra yıllardır Almanya’da yaşayan yabancılar için de daha fazla gayret sarfetmek zorundayız. Bu sorunlar çözüme kavuştuğu vakit, istihdam piyasasının Doğu Avrupa’ya açılması elbette mümkün.”

Bu konuda henüz kendi içinde mutabakat sağlayamayan Berlin’deki büyük koalisyonun, konuyu Ağustos ayı içinde masaya yatırması planlanıyor.