1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Almanya’da İslam ve Anayasa tartışması

8 Ekim 2009

Eyalet Anayasa Mahkemesi Başkanı Bertrams’ın, “İslam’ın Alman Anayasası ile bağdaşmadığı” açıklaması Müslüman kuruluşların tepkisini çekti. DİTİB, açıklamalardan kaygılı olduğunu bildirdi.

https://p.dw.com/p/K2OH
Kuzey Ren Vestfalya Eyaleti Anayasa Mahkemesi Başkanı Michael BertramsFotoğraf: dpa

Protestanları,“Yükselen İslam'a karşı tavır benimsemeye” davet eden öyle herhangi bir kişi değil. Kuzey Ren Vestfalya Eyaleti Anayasa Mahkemesi Başkanı Michael Bertrams. Bu nedenle yarattığı şaşkınlık da o denli büyük oldu.

Kısa adı DİTİB olan Diyanet İşleri Türk İslam Birliği'nin Dinlerarası Diyalog Sorumlusu Bekir Alboğa “Almanya'da İslam'ın yükseldiğine” dair bir tespitleri olmadığını söyledi ve “Bir yargıcın Müslümanları böyle hedef göstermesi ama aynı zamanda kaygı verici" dedi.

Kilise: "Önemli olan temel değerlere uyum"

Peki Protestanlar ne düşünüyor. Vestfalya Protestan Kilisesi Sözcüsü, Andreas Duderstedt, kendilerinin İslam ile diyaloğa ağırlık verdiklerini söylerken İslam'ın bütüncül olmadığını, çok farklı yorumlanabildiğine dikkat çekti. Duderstedt sözlerini şöyle sürdürdü:

"Almanya'da din özgürlüğü var. Dini vecibelerini yerine getirmek isteyenler bunu yapabilir. Ancak tüm taraflara bir rica da söz konusu, iyi bir şekilde bir arada yaşamak istiyorsak hoşgörülü olmalıyız. Örneğin cami inşa etmek isteyen inşa etsin ancak buna mutlaka ‘Fatih’ yani işgalci olarak algılanan bir şekilde değil mesela lale adını verebilir. Bu Müslüman toplumundan bizim ricamız. Hristiyan ya da Almanlara ricamız da iki metre uzunluğundaki minarelere tepki göstermemeleri olur."

Büyük tartışma yaratan sözler

Almanya'nın haftalık “Die Zeit” gazetesinin internet sitesinde yayımlanan habere göre, Kuzey Ren Vestfalya Eyaleti Anayasa Mahkemesi Başkanı Michael Bertrams İslam hakkındaki tartışma yaratan sözlerini bir tören sırasında dile getirdi. Bu etkinlik, 1934'te Alman Protestan din bilimcilerin Nazi ve Nazilere yakınlık gösteren Hrıstiyanlara karşı yayımladığı “Barmen Teoloji Bildirisi”nin Münster kentindeki yıldönümü töreniydi.

Habere göre Bertrams, bazı İslami değerlerin Alman Anayasası ile bağdaşmadığını ve bu yüzden Almanya’da Müslüman kurum ve cemaatlerin, Kiliseler gibi tüzel kişilik sayılmaması gerektiğini aktardı. Bertrams, ayrıca Müslümanların dışarıya dönük farklı bir tavır ve söylem içinde olmasına rağmen, içten içe Anayasal değerlere yabancı olduklarını" öne sürdü.

"Bariz haksızlık örneği"

DİTİB'in Dinlerarası Diyalog Sorumlusu Bekir Alboğa, Bertrams'ın “bariz bir haksızlık ve adaletsizlik örneği ortaya koyduğu” görüşünde. Alboğa şunları kaydetti:

"Elli yıldır, bu ülkede yaşayan Müslümanlar olarak Alman Anayasası'ndaki mevcut değerlere, hiçbir zaman itiraz etmemişizdir. Alman Anayasası Müslümanların da yani Almanya'da yaşayan herkesin dinlerini yaşama hürriyeti olduğunu garanti ediyor. Burada Anayasa'ya aykırı hangi değer var. Biz Almanya'da Alman mahkemelerine gidiyoruz. Sanki ikinci bir devlet mi var, ikinci bir kanun mu var. Keşke yargıç beyefendi bizlerle Müslümanlarla konuşma nezaketinde ve tenezzüllünde bulunsaydı da ondan sonra bu açıklamaları yapsaydı.”

Kur'an-ı Kerim'in farklı yorumları

Protestan Kilisesi Sözcüsü Duderstedt de Almanya'da yaşayan Müslümanların bazı değerlerinin Alman Anayasası ile örtüşmediği yönündeki değerlendirme konusunda “Ben bu hissiyatı taşımıyorum” dedi ve şu görüşü ortaya koydu:

“Eğer Kur'an-ı Kerim Anayasa ile uyumlu bir şekilde yorumlanıyorsa ve kadınların eşitliği gibi temel değerleri ihlal etmiyorsa o zaman hiçbir itiraz sözkonusu olamaz.”

İslam hakkında tartışmalı sözleri dile getiren Bertrams, “Derslere başörtüsüyle girmekte ısrar eden bir öğretmenin Anayasa'ya kayıtsız şartsız inandığını söylemeyiz” demişti. Vestfalya Protestan Kilisesi Sözcüsü, Andreas Duderstedt ise Bertrams'ın görüşüne şu değerlendirmeyle yanıt verdi:

“Benim için belirleyici olan; Müslüman ve diğer dinlere mensup öğretmenlerin Anayasa'ya bağlı olmasıdır. Eğer böyleyse başörtüsü takabilir. Eğer bunu yapmıyorsa, başörtüsü konusundan bağımsız olarak. öğretmen olamaz.”


"Hukukçu olarak adil davranamaz"

Kuzey Ren Vestfalya Anayasa Mahkemesi'nin basın sözcüsü, başkanının konuşmasının kişisel görüşlerini yansıttığını söylerken Bertrams'ın törendeki kürsüye “Anayasa Mahkemesi Kuzey Ren Vestfalya Başkanı” unvanıyla çıktığına dikkat çekiliyor. Önemli bir konumda bulunan bir kişinin bu beyanlarının ülkede yaşayan Müslümanların hukuk devletine güvenini zedelediği yönünde yorumlar yapılırken, DİTİB yetkilisi Bekir Alboğa şu noktaya dikkat çekti:

“Bu tip bir zihniyete sahip olan bir yargıcın, bir Müslümanı değerlendirmesi durumunda adil davranabileceği kanaatinde değilim.”

Bekir Alboğa son dönemde Almanya'da Müslümanlarla diyaloğun güçlendiğine ve Almanya'nın gerçeklerinden birisinin de İslam olduğunun kabul edilmekte olduğu bir dönemde bulunulduğuna dikkat çekerek şunları kaydetti: "Sanki bu durum birilerini paniğe sürükledi. Dolaysıyla 11 Eylül atmosferinden demek ki memnun olanlar o atmosferi terk etmek istemiyorlar."

Haber: Değer Akal

Editör: Ayhan Şimşek