010611 Heftchenromane Deutschland
2 Haziran 201164 sayfadan oluşan, her hafta bir yenisi yayımlanan defter şeklindeki kısa romanlar... Büyük bölümü birer seri halinde yayımlanıyor. Kahraman her zaman kurtuluyor, iyiler kazanıyor. Piyasa lideri konumundaki Bastei Lübbe Yayınevi, bu "mini" romanlardan her hafta 170 binden fazla satıyor. Bu romanlar aslında sadece Almanya'ya özgü değil. Ancak en fazla ilgiyi Almanya'da gördükleri de bir gerçek.
“Köy doktoru” adlı seri genellikle haftada bir yayımlanan Johanna Buresch kaleminden çıkma defter şeklindeki bir kısa roman. 30 yıldan fazladır bu türde eserler kaleme alan, Buresch yazdığı bu "mini" romanların da belli kuralları olduğunu kaydediyor. Buresch "Mutlaka mutlu sonla bitmek zorunda. Kahraman asla gerçekten kötü olamaz. Birçok insanı incitebileceği için din konusuna genellikle bulaşılmıyor. Ancak onun dışında her şey serbest" açıklamasını yapıyor.
"Sıradan edebiyat"
Her hikâyede mutlaka bir sorun işleniyor. 64 sayfanın sonunda çözüme kavuşacak bir gerilim oluşturuluyor. Bu romanlarda ironi, hiciv ve bilinçaltı mesajlarına yer yok. Mümkün olduğunca çok okuyucuya ulaşması hedeflendiği için entelektüel anlamda oldukça iddiasızlar ve basit bir dile sahipler. Bu nedenle de 18'nci yüzyılın sonundan beri Almanya'da yayımlanmaya başlayan bu romanlar “sıradan edebiyat” olarak kabul ediliyorlar.
Halkbilimci Sabine Wienker-Piepho "Sadece Almanya'da entellektüel edebiyat ile sıradan edebiyat arasında bu kadar büyük bir ayrım var. Bu çok ilginç bir fenomen. Başlarda entelektüellerden bu edebiyat türüne büyük bir eleştiri gelmiş" şeklinde konuşuyor.
Savaş sonrası altın çağ
Bu tür altın çağını 1950'li ve 1960'lı yıllarda sürdü. O dönemde çok ucuza mal edilmeye başlayan bu romanlar, insanlar için İkinci Dünya Savaşı sonrasında günün stresinden uzaklaşmak için bir nevi kaçış yoluna dönüştü.
Türün genellikle yaşlılar ve eğitimsiz kişiler tarafından okunduğu şeklinde yaygın bir kanı mevcut. Ancak Bastei Lübbe Yayınevi'nden Florian Marzin'e göre bu tespit kesinlikle doğru değil. Marzin "Korku ve bilimkurgu tarzında olanlar toplumun her kesimi tarafından, her yaştan, her meslek grubundan insanlar tarafından okunuyor. Kovboy romanlarını genellikle daha yaşlı kesim okuyor. Aşk ve doktor temalı romanlarınsa temelde 35 ila 60 yaşındaki kadınların oluşturduğu özel bir kitlesi var" açıklamasını yapıyor.
Dünya çapında ilgi
Genellikle Almanya'da üretilen bu romanların bazıları dünya çapında ilgi görüyor. Örneğin polisiye dizi Jerry Cotton'un Belçika, Hollanda, Fransa ve Polonya'da da satışı yapılıyor ve seri Çinceye bile çevrildi.
Bu romanları alan herkes, içindeki hikayenin mutlu sonla biteceğini, Jerry Cotton'un ölümden son anda kurtulacağını, aşıkların kavuşacağını biliyor. Peki, roman yazarları ara sırı bundan sıkılıp farklı sonlar yazmıyorlar mı? Johanna Buresch bu soruya "Evliliğim adlı bir seri hazırladık. İçinde aynı gerçek hayatta olduğu gibi sadece mutlu sonlar değil, boşanmalar, kavgalar da vardı. Ancak proje başarısız oldu. Bundan çıkarılacak sonuç şu, insanların bazen bir illüzyon satın almak istiyor. Kimse ya da en azından büyük çoğunluk gerçek hayatta olabilecek şeyleri değil mutlu bir şeyler okumak istiyor" yanıtını veriyor.
© Deutsche Welle Türkçe
Marlis Schaum / Çeviri: Banu Ertek
Editör: Murat Çelikkafa