Alman uzmanlardan İstanbul için deprem uyarısı

Marmara deprem araştırması, Almanya'nın Karlsruhe Üniversitesi'nden Tobias Hergert ve Potsdam Deprem Araştırma Enstitüsü uzmanı Oliver Heidbach tarafından yapıldı.

İstanbul'un, Kuzey Anadolu'dan başlayarak Marmara Denizi'ne kadar uzanan Kuzey Anadolu Fay Hattı ile Karadeniz levhası arasında yer alıyor olmasını göz önünde tutan uzmanlar, bilgisayar ortamında fay sistemlerinin üç boyutlu modelini oluşturdular.

Fay sistemlerine üç boyutlu model

Karlsruhe Üniversitesi'nden Jeofizik Uzmanı Tobias Hergert, Deutsche Welle'nin sorularını yanıtlarken, projeleri hakkında şunları söyledi:

“İstanbul bölgesini modelledik. Bunu yaparken, zeminin yapısıyla ilgili mevcut olan bilgileri kullandık. Bunların birçoğu şimdiye kadar yapılan sismolojik ölçümlerden alındı. Bu veriler nümerik bir modele dâhil edildi. Oluşturduğumuz modele zemini oluşturan yapıların özelliklerini de ilave ettik. Taban kayanın yapısı, katmanları, sertliği ve yoğunluğu gibi özellikleri modele uyarladık. Ayrıca Marmara bölgesini etkileyen ve deformasyona uğratan levha hareketlerini de göz önünde bulundurduk. Bölgeyi etkileyen tüm fay hattını ve özellikle relatif yer değiştirmelerin mümkün olduğu Kuzey Anadolu Fay hattını inceledik. Tüm bu veriler ışığında bir simülasyon mümkün oldu.”

Araştırma sonuçları, söz konusu fayın yılda 12,8 ve 17,8 milimetre arasında değişen bir hareket içinde olduğunu ortaya koydu.

İstanbul'un 20 kilometre kadar güneyinde uzanan fay hattında ciddi bir enerji birikimi olduğu tespitine yer verilen araştırma notları, saygın bilim dergilerinden Nature Geoscience'ın son sayısında yayınlandı.

Uzmanlar, söz konusu fayın enerjisini tek bir kez yerine parçalar halinde bırakabileceğini kaydettiler.

Sismik boşluk

Kuzey Anadolu Fay Hattı'nda son dönemde İstanbul dışında belli noktalarda şiddetli sarsıntılar yaşandığına dikkat çeken uzmanlar, bundan dolayı İstanbul için bir “sismik boşluk” oluştuğunu vurguladılar.

Bu boşluğun İstanbul'da deprem riskini ciddi ölçüde arttırdığına işaret eden uzmanlar, “Fay hattındaki gerilim tek ve büyük bir depremde boşalırsa bu İstanbul için önemli bir tehdit olur. Ancak fay hattının enerjisi 7 büyüklüğünde birden fazla depremde de boşalabilir” tespitine yer verdiler.

Gelecek 30 yıl içinde deprem bekleniyor

Peki Marmara bölgesinde beklenen şiddetli depremin ne zaman olacağına dair bir şey söylemek mümkün mü? Karlsruhe Üniversitesi'nden Jeofizik Uzmanı Tobias Hergert’in bu soruya yanıtı şöyle:

“Tam olarak şu tarihte deprem olacak diye bir şey söylemek mümkün değil. Ancak şu ana kadar elde edilen araştırma sonuçları, önümüzdeki 30 yıl içinde 7.0 büyüklüğünde bir depremin yüzde 60'lık bir ihtimalle gerçekleşeceğini ortaya koyuyor. Bizim araştırmamızdan elde ettiğimiz sonuçlar da bu sonuçtan farklı veriler ortaya koymuyor. Modellemeyle ilgili araştırmamızda özellikle bir sonraki depremin ne zaman olabileceği üzerinde durmadık. Ancak araştırmamıza paralel olarak yürüttüğüm çalışmalarım ışığında; böyle bir depremin her an ya da önümüzdeki on yıllar içerisinde olabileceğini söyleyebilirim. Bu konuda kesin bir şey söylemek mümkün değil.”

Marmara Bölgesi'nde 1999 yılının Ağustos ayında meydana gelen 7.4 büyüklüğündeki depremde 18 bin kişi hayatını kaybetmişti.

© Deutsche Welle Türkçe

Nihat Halıcı / Meltem Karagöz

Editör: Murat Çelikkafa