Ahmedinejad BM kararını reddetti

Tahran’da bir basın toplantısı düzenleyen İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad, İran’ın uranyum zenginleştirme faaliyetlerini askıya almasını öngören BM Güvenlik Konseyi’nin kararını kabul etmediklerini söyledi. “Tehditlere ve ültimatomlara boyun eğmeyeceğiz“ diyen Ahmedinejad, nükleer teknolojiyi barışçıl amaçlı kullanmanın, İran halkının hakkı olduğunu söyledi.

Uranyum zenginleştirme faaliyetlerini durdurulmasını doğrudan BM Genel Sekreteri Kofi Annan’ın talep etmesi halinde, ne yapacaklarına ilişkin bir sorusuna ise Ahmedinejad, “Bizim tutumumuz tamamen açık. Uluslararası kurallar doğrultusunda bu tür taleplerde bulunamayacağını Bay Annan da biliyor“ şeklinde yanıtladı. Ahmedinejad, Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması’na imza atan ülkelere, nükleer teknolojiyi sivil amaçlı kullanma izni verildiğine dikkat çekti.

Batı ülkelerinin öneri paketini ise ayrıntılı ve şeffaf yanıtlar verdiklerini belirten İran Cumhurbaşkanı, “Batı ülkelerinin, müzakereye yönelik tekliflerimizi kabul etmelerini ve bu benzersiz fırsatı dikkate almalarını umuyorum“ dedi. Ahmedinejad, Avrupa ülkelerinin makul bir şekilde müzakereyi kabul etmeleri durumunda, uranyum zenginleştirilmesinin geçici olarak durdurulması dahil bütün konuları görüşebileceklerini bildirdi.

İngiltere ve ABD’ye sert çıkış

İngiltere ve ABD'nin BM Güvenlik Konseyinde veto yetkisine sahip olmasını eleştiren ve bu ülkelerin gerginliklerin kaynağı olduğunu savunan Ahmedinejad, bu iki ülkenin veto hakkını kendi çıkarları doğrultusunda kullandığını ve başka ülkelerin haklarına tecavüz ettiğini savunarak, Konsey’in bu ülkelere hiçbir şey yapamadığını kaydetti.

ABD'nin silah zoru ve BM'deki veto yetkisiyle dünyaya hakim olmak istediğini söyleyen Ahmedinejad, ABD Başkanı George Bush'u, canlı bir televizyon programında dünya meselelerini tartışmaya davet etti. Ahmedinejad, "O, kendi görüşlerini söylesin. Ben de kendi görüşlerimi aktarayım. Dünyanın sorunlarını konuşalım ve bunlara nasıl bir çözüm bulacağımızı tartışalım. O zaman dünya kamuoyu, kendisi için doğru olanı seçer" diye konuştu.

Gözlemciler ne diyor?

Siyasi gözlemciler, Ahmedinejad’ın tavrını, “ABD’nin İran’a gerekirse BM kararı olmaksızın müttefikleriyle yaptırım uygulayacağı“ haberine tepki şeklinde değerlendiriyor. Ahmedinejad, böyle bir durumun „BM Güvenlik Konseyi’ne hakaret anlamına geleceğini söylüyor. Los Angeles Times gazetesi, geçen hafta sonu Washington’un, yaptırım kararı Güvenlik Konseyi’nde Rusya ve Çin’in vetosuna takıldığı takdirde kendi başına hareket etmeyi planladığını yazmıştı. Haberde bu kapsamda İran’ın yurtdışı hesaplarının dondurulacağı ve ticari kısıtlama yoluna gidileceği öne sürülüyor.

Siyasi gözlemcilere göre ABD yönetimi ise İran’ın kendisine yapılan önerilere kesin bir ret yanıtı vermesi durumunda ne yapacağını tam olarak bilemiyor. Cumhuriyetçiler içindeki şahinlerin bu durumda, seslerinin yüklemesi ve Başkan George Bush’tan, İran’a yönelik tehditlerinin arkasında durmasını istemesi bekleniyor.

Yapılan analizlere göre aşırı muhafazakarlar, Avrupa’nın diplomasi stratejisinin suya düşmesini bekliyor. Ancak Irak’daki durum nedeniyle politik ve ekonomik darboğazda olan Bush’un, bir askeri harekata cesaret edeceği tahmin edilmiyor. Bir üçüncü yol olarak pek çok Demokrat politikacının savunduğu „İran’da rejim değişikliği fikrinden vazgeçip, güvenlik garantisi ve ekonomik avantajlarla“ sorunu çözme fikri gösteriliyor.