Afganistan'da haşhaşla mücadele

Afganistan Devlet Başkanı Karzai yönetime gelir gelmez uyuşturucuya karşı savaş açtı. Karzai, uyuşturucu üretimi ve kullanımının din açısından yasak olduğunu belirterek, Afganistan’daki haşhaş tarlalarının dörtte birinin imha edileceğini açıkladı. Hükümet ilk aşamada Nangahar, Kandahar ve Helmant şehirlerindeki haşhaş tarlalarının yüzde onunun imhasına başladı.

Afyon ve eroin üretiminde kullanılan haşhaş ekiminde Afganistan, dünyada birinci sırada yer alıyor. BM’nin verilerine göre, sadece geçen yıl Afganistan’da 3 bin 600 ton afyon üretildi. Bu üretimden ülke 2.3 milyar dolar, yani yaklaşık 1.9 milyar euro gelir elde etti. Ancak Devlet Başkanı Hamit Karzai’nin uyuşturucuya karşı savaş başlatması, özellikle bu ticaretten büyük paralar kazanan çifçilerin tepkisine neden oldu.

Getirisi çok

Nangahar’da haşhaş ekimiyle uğraşan bir köylü, ”Eğer devlet bize başka bir alternatif sunmazsa biz de gizli gizli haşhaş ekmeye devam ederiz” diyor. Köylüler için aslında hesap basit: Bir dönüm haşhaştan yaklaşık 2 bin dolar kazanıyorlar. Aynı miktarda buğday ekiminden ellerine sadece 150 dolar geçiyor.

Getirisi bu kadar fazla olunca, afyonun İslam dinince haram olması da çok önemsenmiyor. Beshud ilçesinden Malak Nur Cihan, bunu ”İslam dini eğer zor şartlarda isen hayatta kalmak için herşeyi yapmana izin verir. Eğer açsan, hiçbir şey yasak değildir. Ve çifçilerimiz aç!” şeklinde yorumluyor.

Tarlalar yakıldı

Kandahar’ın küçük bir köyünde kısa bir süre önce haşhaş tarlası yakılan 38 yaşındaki Lal Cihan, ”Ben şimdi bu tarlada ne ekeyim” diye soruyor. Bir önceki yıl soğan ve fasulye ektiğini anlatan Lal Cihan, hassattan eline geçen paranın ayda 42 dolara denk geldiğini sözlerine ekleyerek, ”Böylece benim için haşhaş dışında başka birşey ekme girişimi sona erdi” diyor.

Diğer taraftan köylüler, devletin uyuşturucu ile mücadelede kararlı olduğuna inanmıyor. Lal Cihan’ın anlattığına göre; geçen haftalarda köye gelen bir polis kendisinden rüşvet istemiş. Lal Cihan, polisin üstü kapalı olarak, ”Tarlan yakıldıysa bunun bir nedeni vardır. Bize hasılatın yarısını vermezsen, sonuç böyle olur” dediğini öne sürüyor.

Rüşvetle mücadele

Uyuşturucuyla Mücadele Dairesi Şefi Mirvais Yasini ise, uyuşturucu ile olduğu kadar rüşvetle de mücadele ettiğini kaydediyor. Yasini, uyuşturucuyla mücadele kısa zamanda çok yol katedildiğine inanıyor. Ancak uluslararası uyuşturucu ticaretiyle sadece Afganistan’ın mücadele etmesi yeterli olmuyor. Geçtiğimiz ay Berlin’de gerçekleşen 3. Afganistan Konferansı’na katılan Hamid Karzai de buna dikkat çekmiş ve uyuşturucuyla mücadelede uluslararası işbirliği çağrısı yapmıştı.