'ABD,Tahran’da temas bürosu açabilir'

İran Dışişleri Bakanı Manuçehr Mutteki, Ankara temaslarında, ABD ile diyalog konusunda olumlu mesajlar verdi. Mutteki, Washington yönetiminin Tahran’da bir temas bürosu açmasına ve iki ülke arasında doğrudan uçuşların başlamasına olumlu baktıklarını, bu alanlarda bir anlaşmaya varmanın mümkün olduğunu kaydetti.

İran Dışişleri Bakanı, ABD yönetiminin ilk kez üst düzey bir temsilci ile katılacağı, nükleer müzakereler için de olumlu konuşarak, Cenevre’de yapılacak görüşmelerden “iyi ve yapıcı” bir sonuç alınmasından umutlu olduğunu ifade etti.

Bush’tan politika değişikliği

Koltuğunu yaklaşık 7 ay sonra halefine devretmeye hazırlanan Amerika Birleşik Devletleri Başkanı George Bush, Kuzey Kore’nin ardından İran politikasında da değişim sinyalleri veriyor.

İran’ı 2002 yılında şer eksenine dâhil ülkeler arasında anan Bush’un, Avrupa Birliği ile İran arasındaki müzakerelere üst düzey diplomatlardan William Burns’u göndermesi, değişimin somut işaretlerinden biri olarak görülüyor. İngiliz “The Guardian” gazetesi, Washington yönetiminin İran ile diyalog yolunda planladığı bir başka adımı daha duyurdu. İran, 1979 yılında, Amerika Birleşik Devletleri’nin Tahran Büyükelçiliği’nin basılması ve aylarca devam eden rehine krizinden bu yana Washington ile doğrudan diplomatik ilişkilere sahip değil. Bush yönetiminin olaydan 29 yıl sonra Tahran’da büyükelçilik düzeyinde olmasa da bir diplomatik temsilcilik açmayı planladığı belirtiliyor.

Sovyetler Birliği kıyaslaması

Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Sean McCormack, sözkonusu haberi yalanlamadan, genel ifadelerle durumu özetlemeyi tercih ediyor: “ABD yönetimi olarak meseleleri önce kendi bünyemizde tartışmayı tercih ediyoruz. Ancak geçen yıllarda sergilediğimiz çabaların, İran halkıyla diyalog konusundaki samimiyetimizi açıkça ortaya koyduğu düşüncesindeyiz. Bunun için birçok yoldan istifade ediyoruz. Örneğin Dubai’de kurduğumuz birimin görevi, İran’ı gözleyip gelişmelerle ilgili Dışişleri bakanlığını bilgilendirmek. Zamanında, Sovyetler Birliği’nde de, diplomatik temsilcilik açmadan önce benzer adımları atmıştık.”

ABD'nin yeterince sorunu var

Washington yönetiminin Tahran’da yeniden diplomatik temsilcilik açma girişimine İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad’ın da yeşil ışık yaktığı belirtiliyor.

Merkezi Washington’da bulunan muhafazakâr Hudson Enstitüsü’nden Ioannis Saratsis, İran ile uzun süredir devam eden nükleer krizde, askeri operasyon ihtimalinin artık devre dışı kaldığını savunuyor. Saratsis şu görüşleri dile getiriyor:

“Askeri müdahale seçeneğinin artık gündemde yer almadığını düşünüyorum. Amerikan Savunma Bakanlığı acil durumlarda İran’ın bombalanmasını öngören bir plana sürekli sahipti. Ancak böyle bir planın artık devreye girmesini mümkün görmüyorum. İran ile savaşa öncelikle Amerikan kamuoyu karşı. Irak’ta yeterince sorunumuz var; Taliban, Afganistan’da atakta. Bunlara ek olarak üçüncü bir savaşa gerek yok. Ayrıca birçok analist gibi ben de İran’a karşı bir savaşta galibiyetin zor olduğunu düşünüyorum. İran ile savaş Irak’ı, Afganistan’ı işgal etmeye benzemez. Burada gerçek bir orduyla savaşmak zorundasınız. İran’ın son uzun menzilli füze denemelerini gösteren fotoğraflarda tahrifat yapıldığı ortaya çıkmış da olsa İran ordusu güçlüdür.”

Rice'ın görüşleri galebe çaldı

Gözlemcilere göre Washington Kuzey Kore’nin ardından İran’la da bahar havası yaşıyor. Bu gelişmede, İran’ın bombalanmasını savunan Başkan Yardımcısı Dick Cheney’e kıyasla Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice’ın pragmatik görüşlerinin ön plana çıkmasının etkili olduğu belirtiliyor.