ABD’deki durgunluk euroya yaradı

AB maliye bakanlarının hafta başında, Malta ve Kıbrıs’ın da euro bölgesine dahil edilmeleriyle ilgili ayrıntıları görüştükleri sıralarda Avrupa’nın ortak para birimi euro döviz borsalarında tırmanışa geçti ve Amerikan doları karşısında yeni bir kur rekoru kırdı. 1 dolar 37 centten satın alınabilen euro şimdiye kadar böylesine değerlenmedi. Ortak para birimi bundan sekiz buçuk yıl önce para dünyasına gözlerini açtığında 1 dolar 17 cent ediyordu. 2000 yılı sonbaharında ise euro sadece 87 Amerikan centinden işlem görüyordu.

Euronun dış değerini besleyen faktörlerin başında euro bölgesindeki hızlı ekonomik büyüme geliyor. Almanya’nın Hessen eyaletinin Merkez Bankası döviz uzmanı Gertrud Traud döviz kurlarının ekonomik durumun piyasalara yansıması olduğunu hatırlatıyor.

Konjonktür ve gayrimenkul piyasası

Traud’a göre “Euro güçlü, çünkü euro bölgesinin ekonomik konjonktürü de güçlü. Aynı zamanda Avrupa Merkez Bankası’nın ana faiz oranını yeniden arttırması da bekleniyor. Buna karşılık Amerikan ekonomisinde yorgunluk emareleri görülüyor. Yani ekonomik gelişme euronun lehine doların ise aleyhine seyrediyor.”

En büyük etken ABD’ndeki gayrimenkul piyasası. Hessen Eyalet Merkez Bankası’nın kambiyo servisini yöneten bayan Traud gayrimenkul krizinin diğer ekonomik sektörleri de etkilediğini ve Amerikan ekonomisini durgunluğa sürüklediğini belirtiyor. Bu durum da haliyle doların dış değerine yansıyor.

Euronun değerlenmesini, Avrupa ortak para biriminin kendini kabul ettirip yatırımcının güven kazanmasına bağlayan Hauck ve Affhaeusser Bankası’nın kambiyo uzmanı Fiedel Helmer öncelikle yabancı yatırımcının, elindeki muazzam sermayeyi değerlendirecek yatırım aracı aradığını söylüyor.

İvmenin ne kadar süreceği bilinmiyor

Helmer, “Euronun kaydettiği olumlu gelişmeye bakıldığında, büyüme hızını arttıran Avrupa ekonomisiyle istikrarlı bir grafik çizen euronun, gayrimenkul balonunun patlamak üzere olduğu ve genel ekonomik görünümüyle de güven vermeyen ABD’nin parasına tercih edilmesine şaşmamak gerekir.”

Avrupa ortak para biriminin önlenemezmiş gibi görünen tırmanışını daha ne kadar sürdüreceği kestirilemiyor. Amerikan ekonomisinin durgunluğa sürüklenmesi durumunda eurodan kaynaklanan kur baskısının doları daha aşağılara çekmesi de mümkün.