ABD Savunma Bakanı'nın kritik Çin temasları
11 Ocak 2011Tam bir yıl önce ABD ve Çin arasındaki askerî ilişkiler, ABD'nin Tayvan'a silah tedarik etmesi nedeniyle büyük ölçüde zarar görmüştü. Şimdi, tam bir yıl sonra ise iki ülke, askerî ilişkilerini yeniden başlatma çabasına girdi. Bu bağlamda, ABD Savunma Bakanı Robert Gates'in Çin Devlet Başkanı ve aynı zamanda Çin Askerî Şûrası'nın da Başkanı olan Hu tarafından kabul edilmesi büyük önem taşıyor.
Gates, temasların ilk gününde Çin Savunma Bakanı ve diğer birçok üst düzey yetkiliyle görüşmeler yaptı. “Karşılıklı iletişim hataları, yanlış anlamalar ve hatalı değerlendirmelerin önlenmesi için sağlam bir askerî diyaloğa gerek olduğu konusunda hemfikiriz“ şeklinde konuşan Amerikalı bakan, iki ülke arasındaki askerî ilişkilerin yeniden başlatılabileceği ve farklı alanlarda da işbirliği yapılabileceği sinyalini verdi.
ABD Savunma Bakanı, Çin'deki temaslarında, iki ülkenin de değişen siyasi rüzgarlara kapılmamaları gerektiğinin altını çizdi. ABD ve Çin, korsanlık ve terörle mücadele konusunda aynı zamanda insani misyonlarda yeniden düzenli olarak işbirliği yapılmasını kararlaştırdı. ABD Savunma Bakanı Gates, nükleer silahlar, siber saldırı, uzay silahları ve füzeler konusunda da daha fazla diyalog ve daha fazla şeffaflık önerdi.
Çin temkinli davranıyor
Ancak Çin, ABD'nin bu işbirliği çağrısına net bir cevap vermekten kaçındı. Çin Savunma Bakanı Liang Guanglie, “Çin -Amerika ilişkilerini geliştirecek yeni alternatifler bulunuyor. Ancak zorluklar ve aşılması gereken engeller olduğunu da görüyoruz. Farklılıklarımız azaltmak ve ortak yanlarımızı geliştirmek için ortak çalışmalar yürütmeliyiz” şeklinde konuştu.
Amerikalı Bakanın Pekin ziyareti genel anlamda olumlu gelişse de, görüşmelerde hâlâ karşılıklı güvensizliğin hâkim olduğu dikkatler kaçmıyor. Nitekim Çin, ABD'nin Pasifik'in batısında gücünü artırma isteğinden şüpheleniyor. Bu nedenle ABD'nin Sarı Deniz'de Güney Kore ile düzenlediği askerî tatbikatlar Pekin yönetimi tarafından eleştiriliyor. Buna karşın Pentagon da, Çin'in nasıl silahlandığını ve nasıl beklenenden hızlı bir şekilde ordusunun etkinliğini artırdığını takip ediyor.
Çin'in hamleleri endişe yaratıyor
Öte yandan Çin internet basınında, radarlara yakalanmayan ilk Çin hayalet uçaklarının test uçuşlarına geniş yer verildi. Global Times internet sayfasında test uçuşunun yüzlerce görgü tanığının olduğu aktarıldı. Çin'in hayalet uçak ve benzeri üretimleri, ülkenin silahlanma hızıyla ilgili spekülasyonlara da ivme kazandırıyor. Pekin yönetimi, hayalet uçaklara ilişkin spekülasyonlara dair şimdiye kadar herhangi bir açıklama yapmadı. ABD Savunma Bakanı Gates ziyaretinde, hayalet uçak projesinin Amerikan gizli servisinde dahi şaşkınlık yarattığını kaydetti.
© Deutsche Welle Türkçe
Ruth Kirchner/ Çeviren: Gezal Acer
Editör: Murat Çelikkafa