ABD Ortadoğu politikasında ne yapacak?
12 Kasım 2004ABD Başkanı George Bush, ikinci kez başkan seçildikten sonra Filistin’le ilgili planlarıyla ilgili sorulara ”Ortadoğu’da barışın sağlanması, dünya barışının önemli bir parçasını oluşturuyor” şeklinde yanıt vermişti. Amerikalı Ortadoğu uzmanları ise bu kadar iyimser değil.
Bush yönetiminin Ulusal Güvenlik Konseyi’nde 1,5 yıl öncesine kadar Ortadoğu politikasından sorumlu uzman olarak görev yapan Flynt Leverett, "Ben, Bush yönetiminin barış sürecini yaşama geçirmek için gerekli diplomatik yeteğene sahip olduğu konusunda şüpheliyim. Yaser Arafat’ın ölümü Filistin yönetiminde bir iktidar boşluğu yaracak" diyor.
Arap - Amerikan Enstitüsü Başkanı Başkanı James Zogby ise Filistin adına başarılı barış görüşmeleri yürütebilecek inanılır bir liderin bulunmadığını ifade ederek "Filistin yönetiminin ABD gibi bir hamiye ihtiyacı var. Yani arkasında duracak, onun inanılır olmasını sağlayacak ve İsrail’den tavizler vermesini isteyecek bir hamiye" görüşünü savunuyor.
"ABD sadece aracı olmaya devam edecek"
Bush yönetimi, Ortadoğu’da barışı öngören Yol Haritası’nda bir değişiklik yapmayacağının altını çiziyor. Bush yönetiminin Ulusal Güvenlik Konseyi’ndeki eski Ortadoğu uzmanı Flynt Leverett ise İsrail ve Filistin tarafının müzakereleri sürdüreceğini, Amerikan yönetiminin ise bu görüşmelerde sadece aracı olmaya devam edeceğini belirtiyor.
Ancak Leverett, ABD’nin çok tarafsız olmayacağının da altını çiziyor ve Başkan Bush’un İsrail Başbakanı Şaron’la sorun yaşamak istemediğini, bunun için de örneğin İsrail’i Batı Şeria’dan çekilmeye ya da Kudüs’ün bölünmesine zorlamadığını vurguluyor.
Powell’ın cenazeye katılmaması
Amerikan Dışişleri Bakanı Colin Powell’ın Arafat’ın cenaze törenine gitmemesinin hiç de iyi bir işaret olmadığını savunan ABD’nin Tel Aviv eski Büyükelçisi ve Brooking Enstitüsü Uzmanı Martin Indyk de ”Bu tarihi bir gün ve Bush’ya Şaron, tarihi miraslarını hazırlama çabasında. Bence Arafat’ın ölümü, Şaron ve Bush’un bırakmak istediği tarihi mirasa zarar verebilir" diyor.