AB ile Rusya'nın arası yumuşamadı

Zirve’de AB Dönem Başkanı sıfatı ile Almanya Başbakanı Angela Merkel ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasında gösteri özgürlüğü ve Polonya konusunda sert bir söz düellosu yaşandı. Merkel, Rus muhalefet sözcüsü ve eski satranç şampiyonu Garry Kasparov’un ülke dışına çıkışına izin verilmemesini eleştirdi. Putin ise, Almanya’da Heiligendamm’da yapılacak 8’ler Zirvesi öncesinde de saldırı tehlikesine karşı, şüpheli kişilerin evlerine baskın düzenlendiğini anlattı ve bunların koruyucu önlemler olduğu şeklinde yanıt verdi.

Barroso’dan talep

Zirve’ye Angela Merkel ile birlikte katılan AB Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso da, Sovyet meçhul Asker Anıtı’na yapılan saldırı kapsamında Estonyalı makamların bu konudaki soruşturmayı yoğunlaştıracaklarını beklediğini söyledi. Rusya Devlet Başkanı Putin, Rus gazeteci Anna Politkovskaya ile eski ajan Aleksander Litvinenko’nun öldürülmesi ile, Rusya’nın AB ile stratejik ortalık arzusu arasında nasıl bir bağ kurduğu yolundaki sorulara da oldukça duygusal bir yanıt verdi. Putin, bu cinayetlerin adalet makamlarının görev alanına girdiğini söyledi.

Ortaklık konusunda ise Putin, Avrupa’da hiç kimsenin ABD’de Guantanamo ve ölüm cezası var diye bu ülke ile ilişkileri sorun haline getirmediği örneğini vererek yanıtladı. Merkel ile Putin, Polonya’nın bloke etmesi nedeniyle aksayan AB-Rusya Ortaklık Anlaşması’nın uygulamaya konulması için de bir an önce görüşmelere geçilmesini istedi. Merkel şöyle devam etti:

“Gündemden de belli olacağı üzere, yoğun olarak işbirliği içinde olduğumuz çok sayıda alan vardır. Ve AB’nin Rusya’nın en büyük ticaret ortağı olduğu, Rusya’nın da AB’nin üçüncü büyük ortağı olması gerçeği, ilşikilerimizin ne ölçüde yoğun olduğunun göstergesidir.”

Polonya ile et ithali gerginliği

Polonya, Rusya’nın bu ülkeden et ithalini -hijyenik olmadığı gerekçesiyle- yasaklaması nedeniyle, AB-Rusya Ortaklık Anlaşması’na ilişkin görüşmelerin başlamasını veto ile engelliyordu. AB Komisyonu Başkanı Barroso, AB’deki tüketiciyi koruma önlemlerinin yüksek düzeyde olması nedeniyle, Rusya’nın et ihracatında endişe etmesine mahal olmadığını vurguladı. Rusya ile AB arasındaki dinamik ekonomik ilişkilerden ve 1 Haziran’da yürürlüğe girecek olan vize kolaylakılarından övgü ile bahseden Putin ise şunları söyledi:

“En güç sorunlardan biri, Rusya ile AB arasındaki işbirliğinin hukuksal temellerinin güçlendirilmesidir. Yeni bir Ortaklık Analaşması için görüşmelere geçilememiştir. Ama biz bu sorunu dramatikleştirmiyoruz. AB’nin önce keni iç sorunlarını çözmek istediğini anlayışla karşılıyoruz. Tekrar ediyorum: Rusya AB’ni stratejik ortak olarak görmektedir.”

Merkel’dan erken uyarı önerisi

AB Dönem Başkanı ve Almanya Başbakanı Angela Merkel, Rusya ile işbirliğinin daha iyi işlemesi için doğalgaz ve ham petrol sektöründe sevkiyat sorunları olması durumunda bir erken uyarı sistemi oluşturulmasını, ayrıca AB’nin uzun vadede enerji ihtiyacının belirlenmesi gerektiğini söyledi. Bunun ötesinde mal ticareti kapsamında örgütlü suç şebekeleri ile mücadelede elektronik kontrol sisteminin oluşturulması, ayrıca ilerisi için planlanan Avrupa uydu sistemi Galileo konusunda Rusya ile işbirliğinin de zirve’de ele alındığı öğrenildi.